Johan Decavele
Johan Decavele (Tielt, 1943) is a Belgian historian, archivist and head of the Culture Department of the City of Ghent, who mainly published on the history of Ghent and of the Reformation. He was a contributor to the Algemene Geschiedenis der Nederlanden, Dictionnaire d'Histoire et de Géographie ecclésiastiques, Monasticon belge, The Golden Delta of the Low Countries and The Oxford Encyclopedia of the Reformation.
Life
Decavele studied history at the universities of Leuven and Mainz. In 1971 he obtained his PhD in history at the KU Leuven. His dissertation was awarded by the Koninklijke Academie voor Wetenschappen, Letteren en Schone Kunsten van België and published as De dageraad van de Reformatie in Vlaanderen, 2 vols. "A beautiful book, the dissertation of Johan Decavele, in which we constantly draw from many sources with full buckets." (F.R.J. Knetsch, ca. 1979). "The book can be regarded as a capital contribution to the research and summary of the development of the Reformation in the Netherlands, especially in one of the regions that has been a very important breeding ground for this: Flanders." (A.F. Mellink, January 1980). "A standard work such as this is only written once and will still be cited in all possible relevant bibliographies in a hundred years and more" (J. Van de Wiele, July 2023).
From 1971, Decavele had a career of almost 35 years at the City of Ghent. On his 25th anniversary of the city's archivist, he was awarded the tribute book Qui valet ingenio (ed. Joris De Zutter, Leen Charles, André Capiteyn), with contributions from 37 colleagues and friends. Afterwards, he headed the Cultural Affairs Department as director. Having a clear voice, he gave numerous lectures in Flanders and the Netherlands. He was a member of the management boards of the Municipal Concert Hall De Bijloke, the VZW Bescherming comité Campo Santo, the VZW Begijnhof Onze Lieve Vrouw ter Hoyen and the Stichting Cultuurpatrimonium Bisdom Gent. On 23 December 2005, he was honoured by family, colleagues and friends, the city council and the entire Ghent cultural sector.
He continued to publish and give lectures extensively, including six afternoons of lectures for the history department of HOVO University Leiden. In early 2018 an eye procedure resulting in impaired vision put an end to his scientific work.
Works, a selection
De plattelandsmilitie in het leger van de Generale Staten en het Calvinistische Gent (1578-1584), in: Belgisch tijdschrift voor militaire geschiedenis, XVII, 4, 1967, p. 243-258.
De reformatorische beweging te Axel en Hulst (1556-1566), in: Bijdragen en Mededelingen tot de Geschiedenis der Nederlanden, XXII, 1968-1969, p. 1-42.
Jan Hendrickx en het calvinisme in Vlaanderen (1560-1564), in: Handelingen van het Genootschap "Société d'Emulation" te Brugge, CVI (1969), p. 17-32.
Katharina van Boetzelaer, een merkwaardige figuur van het protestants verzet tijdens het 'wonderjaar', in: Annalen (van de) Vereniging voor de Geschiedenis van het Belgisch Protestantisme, reeks V/5 (Brussel 1969/2), p. 151-171.
Histoire religieuse, in: J.A. Van Houtte (ed.), Un quart de siècle de recherche historique, Nationaal Belgisch Comité voor Geschiedkundige Wetenschappen, 1970, p. 387-403.
De geschoeide karmelieten te Gent (1272-1796). Historische studie, in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XXVII, 1974, p. 1-37.
De dageraad van de reformatie in Vlaanderen (1520-1565), Verhandelingen van de Koninklijke Academie voor Wetenschappen, Letteren en Schone Kunsten van België. Klasse der Letteren, XXXVII, 76, 2 dln., 1975. (Download 1 and 2 in References)
Panoramisch gezicht op Gent in 1534, 1975.
Gent op de wateren en naar de zee (with René De Herdt and Noël Decorte), Mercatorfonds, 1976.
Eenheid en Scheiding in de Nederlanden 1555-1585 (with introductions of R.C. Van Caenegem and I. Schöffer), exhibition catalogue, 1976.
Honderdvijftig jaar Kanaal Gent-Terneuzen, 1977.
Abbaye des dames anglaises de Gand, in: Monasticon belge, VII: Province de Flandre Orientale, II, Centre National de Recherches Religieuses, 1977, p. 99-106.
Abbaye de Notre-Dame, dite 'Hôpital des Lépreux' ou 'Rijke Gasthuis' à Gand, in: Monasticon belge, VII: Province de Flandre Orientale, II, Centre National de Recherches Religieuses,1977, p. 179-193.
Reformatie en begin katholieke restauratie 1555-1586, in: Algemene Geschiedenis der Nederlanden, VI,1979, p. 166-185, 435-437.
Britten en Amerikanen in Gent. Het vredesverdrag van 1814, 1979.
Prudens van Duyse 1804-1859. Zijn rol in de geschiedschrijving en de literatuur in dienst van de Vlaamse ontvoogding, 1980.
De monnik in stad en staat (1250-1700) (with Jan Roegiers), in: Benedictus en zijn monniken in de Nederlanden, II, 1980, p. 181-275.
De Gentse poorterij en buitenpoorterij, in: Recht en instellingen in de Oude Nederlanden. Liber Amicorum Jan Buntinx, 1981, p. 63-83.
Het Land van Nevele in de hervormingstijd, in: Het Land van Nevele, XII/4, 1981, p.147-174.
Gand. La ville. Les communautés religieuses, in: Dictionnaire d'Histoire et de Géographie ecclésiastiques, XIX, 1981, kol. 1005-1014, 1026-1058.
Het herstel van het calvinisme in Vlaanderen 1577-1579, in: Brugge in de Geuzentijd, 1982, p. 9-33.
Historiografie van het zestiende-eeuws protestantisme in België, in: Nederlands Archief voor Kerkgeschiedenis, 62, 1982, p. 1-27.
Tien jaar stedelijke Cultuurdienst te Gent 1971-1981, 1982.
Vita Sanctae Coletae (with Albert Derolez), 1982.
Stadsarchief van Gent. Archiefgids 1: Oud archief (with Johan Vannieuwenhuyse), 1983.
Gent, in: M. Grypdonck (red.), Gulden Spiegel van Oost-Vlaanderen, 1983, p. 137-210.
De opkomst van het protestantisme te Brussel, in: Noordgouw. Cultureel tijdschrift van de Provincie Antwerpen, XIX-XX, 1983, p. 25-44.
De mislukking van Oranjes 'democratische' politiek in Vlaanderen, in: Bijdragen en Mededelingen voor de Geschiedenis der Nederlanden, 99, 1984, p. 626-650.
Willem van Oranje, de 'Vader' van een verscheurd 'vaderland', in: Handelingen der Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent, n.r., 38, 1984, p. 69-86.
Vlaanderen tussen Spanje en Oranje. Willem de Zwijger en de Lage Landen in de zestiende eeuw, 1984.
Het eind van een rebelse droom. Opstellen over het calvinistisch bewind te Gent (1577-1584) en de terugkeer van de stad onder de gehoorzaamheid van de koning van Spanje (17 september 1584) (with Dirk Coigneau, Herman Vanderlinden, Werner Waterschoot), 1984.
Gent, calvinistisch en republikeins strijdcentrum in de Nederlandse Opstand, in: Willem van Oranje 1584-1984, Koninklijke Academiën van België, 1985, p. 65-86.
Honderd jaar Vlaamse Academie te Gent (with Joris De Zutter), 1986.
Het Toreken op de Vrijdagmarkt te Gent, 1986.
Poorters en buitenpoorters van Gent: 1477-1492, 1542-1796 (red.), 1986.
Enkele gegevens betreffende de relaties tussen het drukkerscentrum Emden en het gebied Gent-Oudenaarde tijdens het "Wonderjaar, in: Liber amicorum Dr. J. Scheerder, 1987, p. 17-28.
Ghent, In defence of a rebellious city. History-art-culture(red.), Mercatorfonds, 1989.
Jan Utenhove en de opvoering van het zinnespel te Roborst in 1543, in: Jaarboek "De Fonteine, XXXIX-XL, 1990, p. 101-116.
Keizer tussen Stropdragers. Karel V 1500-1558 (red.), 1990.
Vroege reformatorische bedrijvigheid in de grote Nederlandse steden: Brussel, Antwerpen, Amsterdam, Leiden (1524-1528), in: Nederlands Archief voor Kerkgeschiedenis, 70/1, 1990, p. 13-29.
Gebuurteleven en dekenijen te Gent 14de-20ste eeuw (with André Capiteyn), 1992.
Het culturele en intellectuele netwerk (in Flanders): middeleeuwen en 16de eeuw, in: 15de Internationaal Colloquium Spa 1990. Handelingen,1992, p. 365-384.
De Opera van Gent. Het 'Grand Théâtre' van Roelandt, Philastre en Cambon (red.), 1993.
Brugse en Gentse Mendicanten op de brandstapel in 1578, in: Beleid en bestuur. Liber Amicorum Prof. dr. Michel Baelde,1993, p. 73-93.
Hoe functioneert het Archief in de administratie en bij het bestuur van de gemeente? (with Johan Vannieuwenhuyse), 1993.
De Gentse Feesten. Biografie van een 150 jarig monument (with André Capiteyn), 1993.
Parochiaal en godsdienstig leven, in: Geschiedenis van Evergem, I, 1994, p. 299-341.
Hugo Claus 65, (red., in collaboration), 1994.
Gentenaars stropdragers (red., in collaboration), 1995.
Genealogie, in: Hoe schrijf ik de geschiedenis van mijn gemeente? Deel 3 a: Hulpwetenschappen, 1995, p. 167-193.
Ketters en papisten in het Kortrijkse stadsbestuur (1561-1580), in: Handelingen van de Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent, n.r., 49, 1995, p. 223-252.
Johan Decavele, 25 jaar stadsarchivaris van Gent, in: Handelingen van de Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent, n.r., 50, 1996, p. 237-251.
The torn Netherlands, in: The golden Delta of the Low Countries, 1996, p. 139-163, 172-179; also in Dutch and in French.
Cassander, Joris; Dathenus, Petrus; Ghent, Heyden, Gaspar van der; Titelmans, Pieter; Utenhove, Jan, in: The Oxford Encyclopedia of the Reformation, I-IV, 1996.
Bestuursinstellingen van de stad Gent (einde 11de eeuw-1795), in: De gewestelijke en lokale overheidsinstellingen in Vlaanderen tot 1795, Algemeen Rijksarchief, 1997, p. 277-322.
Waar is de tijd. 1350 jaar Gentenaars en hun rijke verleden (editor-in-chief and co-author), 1997-1999.
De beurs van Judocus Vydt. Kunstkapitaal in Gent (with Roeland Van de Walle), 1998.
Karel V in de geschiedschrijving, in: Mise en Scène. Tentoonstelling in het Museum voor Schone Kunsten te Gent, 1999, p. 66-79.
Ontstaansgeschiedenis van het Museum voor Schone Kunsten, in: 200 jaar verzamelen. Collectieboek Museum voor Schone Kunsten Gent, 2000, p. 11-16.
Het Campo Santo in 131 levensverhalen (with Luc Lekens), 2001.
Protestantisme en godsdienstberoerten, in: Geschiedenis van Deinze, I, 2003, p. 291-302; III, 2007, p. 270-280.
Gent van toen en nu. Ons erfgoed (editor-in-chief and co-author), 2003-2005.
De eerste protestanten in de Lage Landen. Geloof en Heldenmoed, 2004.
De oude abdij van Drongen, Elf eeuwen geschiedenis (with Jan De Maeyer, Patricia Quaghebeur, Paul Trio), 2006.
De Tempel van Themis Gent. 180 jaar gerechtsgebouw en rechtspraktijk (red., with Christian Vandewal), 2007.
Humanisme, reformatie en godsdienstberoerten, in: De geschiedenis van Tielt. Een nieuwe kijk op een rijk verleden, 2009, p. 74-97.
Heiligendevotie in het bisdom Gent, in: Kleine Cultuurgids Provincie Oost-Vlaanderen, 2009.
Kerk en geloofsbeleving in Vlaanderen onder druk aan de vooravond van de Reformatietijd (ca. 1500-1566), in: Handelingen van het Genootschap voor Geschiedenis te Brugge, 146, 2009, pp. 3-92. (comments on J. Toussaert, Le sentiment religieux).
De Pacificatie van Gent her(be)dacht, 26e Pacificatielezing in Breda, 2009.
Pastoor en Prelaat in de Reformatietijd, in: Cornelius Jansenius van Hulst, Theoloog en Pastor, Bisschop van Gent, 2010, p. 105-138.
De leenbanken in Gent en andere Vlaamse steden in de zestiende eeuw: een heikele kwestie, in: Geschiedenis: zijn werk, zijn leven. Huldeboek René De Herdt, 2010, p. 91-111.
Het geheugen van Nederland in Gent (with Herman Balthazar), 2011.
Het waarheidsgehalte in de preken van Broeder Cornelis van Dordrecht in Brugge (1566-1569), in: Handelingen van het Genootschap voor Geschiedenis te Brugge, 148, 2011, p. 1-42; 149, 2012, p. 363-393.
La place de Guy de Brès dans la Réforme de son époque, in: The Belgic Confession at 450 years, 2012, p. 30-40; De plaats van Guy de Brès in de Reformatie van zijn tijd, in: Theologia Reformata, 55, 2012, p. 252-263.
Protestantse invloeden in Brugge in het midden van de 16de eeuw. Een internationaal netwerk, in: Tijdschrift voor Nederlandse Kerkgeschiedenis, 16, 2013, p. 6-23.
Op de calvinistische toer. Het Land van Waas tijdens de overheersing van het revolutionaire Gent, 1578-1583, in: Handelingen der Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent, N.R. 68, 2014, p. 209-249.
Protestanten in het Land van Waas in de zestiende eeuw, in: Koninklijke Oudheidkundige Kring van het Land van Waas, Annalen, 119, 2016, p. 27-92.
Het wonderjaar te Gent, 1566-1567 (Jozef Scheerder, with Johan Decavele en Gustaaf Janssens), 2016. Staat integraal op internet: Gent, Universiteitsbibliotheek.
Zevenhonderdvijftig jaar begijnenbeweging. Onze-Lieve-Vrouw ter Hoyen in Gent, 2016.
De kettervervolging - De godsdienststrijd in Vlaanderen 1566-1585, in: De Reformatie. Breuk in de Europese geschiedenis en cultuur, 2017, p. 209-230.
On the website "Vlaamse catalogus" 166 publications are listed.