ամէն
Old Armenian
Alternative forms
- ամեն (amen)
Etymology
From Proto-Indo-European *sm̥mo-, from *sem-, + suffix -էն (-ēn).[1][2]
Adjective
ամէն • (amēn)
- all, every
- 5th century, Koriwn, Varkʿ Maštocʿi [The Life of Maštocʿ] chapter 26:
- […] զամէն մնացեալսն յանձն առնէր շնրհացն Աստուծոյ […]
- […] zamēn mnacʿealsn yanjn aṙnēr šnrhacʿn Astucoy […]
- […] զամէն մնացեալսն յանձն առնէր շնրհացն Աստուծոյ […]
Declension
i-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | ամէն (amēn) | ամէնք (amēnkʿ) | |
| genitive | ամենի (ameni) | ամենից (amenicʿ) | |
| dative | ամենում (amenum) | ամենից (amenicʿ) | |
| accusative | ամէն (amēn) | ամէնս (amēns) | |
| ablative | ամենէ (amenē) | ամենից (amenicʿ) | |
| instrumental | ամենիւ (ameniw) | ամենիւք (ameniwkʿ) | |
| locative | ամենում (amenum) | ամէնս (amēns) |
Synonyms
- ամենայն (amenayn)
Noun
ամէն • (amēn)
- everything, everyone
- 5th century, Pʿawstos Buzand, Hayoc Patmutʿiwnʿ [History of the Armenians] :
- […] ասացին զամէնն […]
- […] asacʿin zamēnn […]
- […] ասացին զամէնն […]
Declension
i-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | ամէն (amēn) | ամէնք (amēnkʿ) | |
| genitive | ամենի (ameni) | ամենից (amenicʿ) | |
| dative | ամենում (amenum) | ամենից (amenicʿ) | |
| accusative | ամէն (amēn) | ամէնս (amēns) | |
| ablative | ամենէ (amenē) | ամենից (amenicʿ) | |
| instrumental | ամենիւ (ameniw) | ամենիւք (ameniwkʿ) | |
| locative | ամենում (amenum) | ամէնս (amēns) |
Derived terms
- ամենաբազում (amenabazum)
- ամենաբախտ (amenabaxt)
- ամենաբաղձ (amenabałj)
- ամենաբանդ (amenaband)
- ամենաբանտ (amenabant)
- ամենաբաշխ (amenabašx)
- ամենաբարեձեւ (amenabarejew)
- ամենաբարեպաշտ (amenabarepašt)
- ամենաբարեպաշտիկ (amenabarepaštik)
- ամենաբարի (amenabari)
- ամենաբարիոք (amenabariokʿ)
- ամենաբարձր (amenabarjr)
- ամենաբարւոք (amenabarwokʿ)
- ամենաբաւ (amenabaw)
- ամենաբաւական (amenabawakan)
- ամենաբեր (amenaber)
- ամենաբերկրեալ (amenaberkreal)
- ամենաբժիշկ (amenabžišk)
- ամենաբիծ (amenabic)
- ամենաբոլոր (amenabolor)
- ամենաբոյծ (amenaboyc)
- ամենաբոյս (amenaboys)
- ամենաբուժ (amenabuž)
- ամենաբուղխ (amenabułx)
- ամենաբուրեան (amenaburean)
- ամենագարշ (amenagarš)
- ամենագեղ (amenageł)
- ամենագեղեցիկ (amenagełecʿik)
- ամենագերագոյն (amenageragoyn)
- ամենագէտ (amenagēt)
- ամենագթած (amenagtʿac)
- ամենագիշեր (amenagišer)
- ամենագիտակ (amenagitak)
- ամենագիտող (amenagitoł)
- ամենագիտութիւն (amenagitutʿiwn)
- ամենագիւտ (amenagiwt)
- ամենագլուխ (amenaglux)
- ամենագոհար (amenagohar)
- ամենագոյ (amenagoy)
- ամենագոյն (amenagoyn)
- ամենագով (amenagov)
- ամենագովելի (amenagoveli)
- ամենագովեստ (amenagovest)
- ամենագործ (amenagorc)
- ամենագործութիւն (amenagorcutʿiwn)
- ամենագորով (amenagorov)
- ամենագութ (amenagutʿ)
- ամենագրաւ (amenagraw)
- ամենադաժան (amenadažan)
- ամենադաւ (amenadaw)
- ամենադէտ (amenadēt)
- ամենադժնդակ (amenadžndak)
- ամենադժնեայ (amenadžneay)
- ամենադժոխ (amenadžox)
- ամենադժուար (amenadžuar)
- ամենադժպատեհ (amenadžpateh)
- ամենադիր (amenadir)
- ամենադից (amenadicʿ)
- ամենաերեւելի (amenaereweli)
- ամենազազիր (amenazazir)
- ամենազան (amenazan)
- ամենազարդ (amenazard)
- ամենազգաստ (amenazgast)
- ամենազգի (amenazgi)
- ամենազդեցիկ (amenazdecʿik)
- ամենազեղուն (amenazełun)
- ամենազուարճ (amenazuarč)
- ամենազօր (amenazōr)
- ամենազօրութիւն (amenazōrutʿiwn)
- ամենաթագաւոր (amenatʿagawor)
- ամենաթափուր (amenatʿapʿur)
- ամենաթշուառ (amenatʿšuaṙ)
- ամենաթշուառութիւն (amenatʿšuaṙutʿiwn)
- ամենաժամ (amenažam)
- ամենաժաման (amenažaman)
- ամենաժանդ (amenažand)
- ամենաժանտ (amenažant)
- ամենաժողով (amenažołov)
- ամենաժուժկալ (amenažužkal)
- ամենալաւ (amenalaw)
- ամենալաւութիւն (amenalawutʿiwn)
- ամենալի (amenali)
- ամենալիր (amenalir)
- ամենալիրբ (amenalirb)
- ամենալից (amenalicʿ)
- ամենալոյս (amenaloys)
- ամենալուսասփիւռ (amenalusaspʿiwṙ)
- ամենալուսաւոր (amenalusawor)
- ամենալուր (amenalur)
- ամենալրութիւն (amenalrutʿiwn)
- ամենալցոյց (amenalcʿoycʿ)
- ամենախահութիւն (amenaxahutʿiwn)
- ամենախաղաղ (amenaxałał)
- ամենախայծ (amenaxayc)
- ամենախայտ (amenaxayt)
- ամենախառնաբար (amenaxaṙnabar)
- ամենախիղճ (amenaxiłč)
- ամենախնամ (amenaxnam)
- ամենախնկաւոր (amenaxnkawor)
- ամենախոհութիւն (amenaxohutʿiwn)
- ամենախոր (amenaxor)
- ամենախումբ (amenaxumb)
- ամենածախ (amenacax)
- ամենածաղիկ (amenacałik)
- ամենածաղր (amenacałr)
- ամենածայր (amenacayr)
- ամենածայրագոյն (amenacayragoyn)
- ամենածին (amenacin)
- ամենածնող (amenacnoł)
- ամենակազմ (amenakazm)
- ամենակալ (amenakal)
- ամենակալական (amenakalakan)
- ամենակալութիւն (amenakalutʿiwn)
- ամենակատար (amenakatar)
- ամենակատարութիւն (amenakatarutʿiwn)
- ամենակար (amenakar)
- ամենակարծ (amenakarc)
- ամենակարող (amenakaroł)
- ամենակարութիւն (amenakarutʿiwn)
- ամենակարօտ (amenakarōt)
- ամենակեր (amenaker)
- ամենակերակրիչ (amenakerakričʿ)
- ամենակերտ (amenakert)
- ամենակերտող (amenakertoł)
- ամենակեցոյց (amenakecʿoycʿ)
- ամենակիր (amenakir)
- ամենակործան (amenakorcan)
- ամենակուլ (amenakul)
- ամենակուռ (amenakuṙ)
- ամենակրող (amenakroł)
- ամենահաճելի (amenahačeli)
- ամենահաճոյ (amenahačoy)
- ամենահամ (amenaham)
- ամենահամբաւ (amenahambaw)
- ամենահամուռ (amenahamuṙ)
- ամենահայեաց (amenahayeacʿ)
- ամենահայր (amenahayr)
- ամենահանդէս (amenahandēs)
- ամենահառաչ (amenahaṙačʿ)
- ամենահաս (amenahas)
- ամենահասարակ (amenahasarak)
- ամենահաստիչ (amenahastičʿ)
- ամենահատ (amenahat)
- ամենահարթ (amenahartʿ)
- ամենահարուած (amenaharuac)
- ամենահարուստ (amenaharust)
- ամենահաւաք (amenahawakʿ)
- ամենահեզ (amenahez)
- ամենահեշտ (amenahešt)
- ամենահզօր (amenahzōr)
- ամենահնար (amenahnar)
- ամենահնարապէս (amenahnarapēs)
- ամենահնարութիւն (amenahnarutʿiwn)
- ամենահռչակ (amenahṙčʿak)
- ամենահռչակելի (amenahṙčʿakeli)
- ամենահրաշ (amenahraš)
- ամենահրաշափառ (amenahrašapʿaṙ)
- ամենաձայն (amenajayn)
- ամենաձեւ (amenajew)
- ամենաճառագայթ (amenačaṙagaytʿ)
- ամենաճշմարիտ (amenačšmarit)
- ամենամարտիկ (amenamartik)
- ամենամաքուր (amenamakʿur)
- ամենամեծ (amenamec)
- ամենամեղ (amenameł)
- ամենամերձ (amenamerj)
- ամենամպարիշտ (amenamparišt)
- ամենամօտ (amenamōt)
- ամենայաղթ (amenayałtʿ)
- ամենայաղթող (amenayałtʿoł)
- ամենայայտ (amenayayt)
- ամենայաջողակ (amenayaǰołak)
- ամենայարդար (amenayardar)
- ամենայարդարութիւն (amenayardarutʿiwn)
- ամենայարմար (amenayarmar)
- ամենայարմարագոյն (amenayarmaragoyn)
- ամենայն (amenayn)
- ամենայորդոր (amenayordor)
- ամենայօժար (amenayōžar)
- ամենանահատակ (amenanahatak)
- ամենանբիծ (amenanbic)
- ամենանզով (amenanzov)
- ամենանկատ (amenankat)
- ամենանձուկ (amenanjuk)
- ամենանուազ (amenanuaz)
- ամենանուաստ (amenanuast)
- ամենանուշակ (amenanušak)
- ամենաշահ (amenašah)
- ամենաշահութիւն (amenašahutʿiwn)
- ամենաշատ (amenašat)
- ամենաշէջ (amenašēǰ)
- ամենաշիջոյց (amenašiǰoycʿ)
- ամենաշխարհիկ (amenašxarhik)
- ամենաշնորհ (amenašnorh)
- ամենաշնորհող (amenašnorhoł)
- ամենաչար (amenačʿar)
- ամենաչարչարող (amenačʿarčʿaroł)
- ամենապահ (amenapah)
- ամենապայծառ (amenapaycaṙ)
- ամենապանծալի (amenapancali)
- ամենապատաղ (amenapatał)
- ամենապատար (amenapatar)
- ամենապատիժ (amenapatiž)
- ամենապատիկ (amenapatik)
- ամենապատիր (amenapatir)
- ամենապատիւ (amenapatiw)
- ամենապատկապէս (amenapatkapēs)
- ամենապատկառ (amenapatkaṙ)
- ամենապատճառ (amenapatčaṙ)
- ամենապատշաճ (amenapatšač)
- ամենապատրաստ (amenapatrast)
- ամենապար (amenapar)
- ամենապարգեւ (amenapargew)
- ամենապարգեւող (amenapargewoł)
- ամենապարծ (amenaparc)
- ամենապարկեշտ (amenaparkešt)
- ամենապարտ (amenapart)
- ամենապետ (amenapet)
- ամենապետութիւն (amenapetutʿiwn)
- ամենապէս (amenapēs)
- ամենապիկար (amenapikar)
- ամենապիղծ (amenapiłc)
- ամենապիտութիւն (amenapitutʿiwn)
- ամենապոռնիկ (amenapoṙnik)
- ամենապտղութիւն (amenaptłutʿiwn)
- ամենապտուղ (amenaptuł)
- ամենաջողակ (amenaǰołak)
- ամենառատ (amenaṙat)
- ամենառատութիւն (amenaṙatutʿiwn)
- ամենառաքինասէր (amenaṙakʿinasēr)
- ամենառաքինի (amenaṙakʿini)
- ամենասատակութիւն (amenasatakutʿiwn)
- ամենասեպհական (amenasephakan)
- ամենասէր (amenasēr)
- ամենասխալ (amenasxal)
- ամենասուրբ (amenasurb)
- ամենասպառ (amenaspaṙ)
- ամենաստացկութիւն (amenastacʿkutʿiwn)
- ամենաստեղծ (amenastełc)
- ամենաստեղծիչ (amenastełcičʿ)
- ամենասրբազան (amenasrbazan)
- ամենասրբապէս (amenasrbapēs)
- ամենասրբութիւն (amenasrbutʿiwn)
- ամենասրբուհի (amenasrbuhi)
- ամենասփիռ (amenaspʿiṙ)
- ամենասփիւռ (amenaspʿiwṙ)
- ամենասքանչ (amenaskʿančʿ)
- ամենասքանչելի (amenaskʿančʿeli)
- ամենավաճառ (amenavačaṙ)
- ամենավայելուչ (amenavayelučʿ)
- ամենավայելչանամ (amenavayelčʿanam)
- ամենավայելչապէս (amenavayelčʿapēs)
- ամենավայր (amenavayr)
- ամենավաստակ (amenavastak)
- ամենավար (amenavar)
- ամենավարան (amenavaran)
- ամենավէր (amenavēr)
- ամենավիշտ (amenavišt)
- ամենավնաս (amenavnas)
- ամենավսամ (amenavsam)
- ամենավսեմ (amenavsem)
- ամենավստահ (amenavstah)
- ամենավրդով (amenavrdov)
- ամենավրէպ (amenavrēp)
- ամենատաճար (amenatačar)
- ամենատար (amenatar)
- ամենատարած (amenatarac)
- ամենատեղաց (amenatełacʿ)
- ամենատեղի (amenatełi)
- ամենատենչ (amenatenčʿ)
- ամենատես (amenates)
- ամենատեսակ (amenatesak)
- ամենատեսուչ (amenatesučʿ)
- ամենատեսչութիւն (amenatesčʿutʿiwn)
- ամենատէր (amenatēr)
- ամենատխուր (amenatxur)
- ամենատունկ (amenatunk)
- ամենատուր (amenatur)
- ամենատրտում (amenatrtum)
- ամենատօն (amenatōn)
- ամենարար (amenarar)
- ամենարարող (amenararoł)
- ամենարարութիւն (amenararutʿiwn)
- ամենարի (amenari)
- ամենարուեստ (amenaruest)
- ամենաւուրք (amenawurkʿ)
- ամենափայլ (amenapʿayl)
- ամենափառ (amenapʿaṙ)
- ամենափարթամ (amenapʿartʿam)
- ամենափափաքելի (amenapʿapʿakʿeli)
- ամենափթիթ (amenapʿtʿitʿ)
- ամենափոյթ (amenapʿoytʿ)
- ամենափորձ (amenapʿorj)
- ամենափրկիչ (amenapʿrkičʿ)
- ամենաքաջ (amenakʿaǰ)
- ամենաքնին (amenakʿnin)
- ամենաքննող (amenakʿnnoł)
- ամեներաժշտեան (ameneražštean)
- ամեներեւ (amenerew)
- ամեներջանիկ (amenerǰanik)
- ամենեւիմբ (amenewimb)
- ամենեւին (amenewin)
- ամենեքեան (amenekʿean)
- ամենեքին (amenekʿin)
- ամենընդարձակ (amenəndarjak)
- ամենիմաստ (amenimast)
- ամենիշխան (amenišxan)
- ամենիշխօղ (amenišxōł)
- ամենիրաւ (ameniraw)
- ամենիքեան (amenikʿean)
- ամենիքին (amenikʿin)
- ամենողորմ (amenołorm)
- ամենովդ (amenovd)
- ամենովտ (amenovt)
- ամենունակ (amenunak)
- ամենուստ (amenust)
- ամենուրախարար (amenuraxarar)
- ամենսփիւռ (amenspʿiwṙ)
- ամենօրհնեալ (amenōrhneal)
- ամէնադիւց (amēnadiwcʿ)
- ամէնախտալից (amēnaxtalicʿ)
- ամէնաճեցուն (amēnačecʿun)
- ամէնամբիծ (amēnambic)
- ամէնայցելու (amēnaycʿelu)
- ամէնապիկար (amēnapikar)
- ամէնառատ (amēnaṙat)
- ամէնառիւծ (amēnaṙiwc)
- ամէնարար (amēnarar)
- ամէնարժեայ (amēnaržeay)
- ամէնարմատ (amēnarmat)
- ամէնարուեստ (amēnaruest)
- ամէնարփի (amēnarpʿi)
- ամէներանեան (amēneranean)
- ամէներեւելի (amēnereweli)
- ամէներկչոտ (amēnerkčʿot)
- ամէներջանիկ (amēnerǰanik)
- ամէներջանկաբար (amēnerǰankabar)
- ամէներջանկապէս (amēnerǰankapēs)
- ամէնըմբռնող (amēnəmbṙnoł)
- ամէնընդել (amēnəndel)
- ամէնընթաց (amēnəntʿacʿ)
- ամէնընկալ (amēnənkal)
- ամէնիմաստ (amēnimast)
- ամէնիմաստաբար (amēnimastabar)
- ամէնիմաստապէս (amēnimastapēs)
- ամէնիմաստուն (amēnimastun)
- ամէնիմաց (amēnimacʿ)
- ամէնիմացական (amēnimacʿakan)
- ամէնիշխան (amēnišxan)
- ամէնիշխող (amēnišxoł)
- ամէնողորմ (amēnołorm)
- ամէնողորմութիւն (amēnołormutʿiwn)
- ամէնոսկի (amēnoski)
- ամէնունակ (amēnunak)
- ամէնուսոյց (amēnusoycʿ)
- ամէնսփիւռ (amēnspʿiwṙ)
- ամէնօրինակ (amēnōrinak)
- ամէնօրհնեալ (amēnōrhneal)
- ամէնօրհնեան (amēnōrhnean)
- անամենագործ (anamenagorc)
- յամենուստ (yamenust)
References
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971), “ամէն”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), volume I, 2nd edition, reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, pages 153–155
- Ačaṙyan, Hračʿya (1940) Hayocʿ lezvi patmutʿyun [History of the Armenian Language] (in Armenian), volume I, Yerevan: University Press, pages 36–37
Further reading
- Awgerean, Mkrtičʿ (1865), “ամէն”, in Aṙjeṙn baṙaran haykaznean lezui [Pocket Dictionary of the Armenian Language] (in Armenian), corrected and expanded by Grigor Čēlalean, 2nd edition, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 29a
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836), “ամէն”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), volume I, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 69b
- J̌axǰaxean, Manuēl (1837), “ամէն”, in Baṙgirkʿ i barbaṙ hay ew italakan [Armenian–Italian Dictionary], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 43c
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “ամէն”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 16
- Xačʿatryan, Lalik (2003), “ամէն”, in Grabari bacʿatrakan baṙaran (Jewabanoren tararžekʿ baṙer) [Explanatory Dictionary of Old Armenian (Morphologically Polysemantic Words)] (in Armenian), Yerevan: Zangak-97, →ISBN, page 22
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.