առաջ
Armenian
Etymology
From Old Armenian առաջ (aṙaǰ).
Noun
առաջ • (aṙaǰ)
- front part; front, anterior
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | առաջ (aṙaǰ) | առաջներ (aṙaǰner) | ||
| dative | առաջի (aṙaǰi) | առաջների (aṙaǰneri) | ||
| ablative | առաջից (aṙaǰicʿ) | առաջներից (aṙaǰnericʿ) | ||
| instrumental | առաջով (aṙaǰov) | առաջներով (aṙaǰnerov) | ||
| locative | առաջում (aṙaǰum) | առաջներում (aṙaǰnerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | առաջը/առաջն (aṙaǰə/aṙaǰn) | առաջները/առաջներն (aṙaǰnerə/aṙaǰnern) | ||
| dative | առաջին (aṙaǰin) | առաջներին (aṙaǰnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | առաջս (aṙaǰs) | առաջներս (aṙaǰners) | ||
| dative | առաջիս (aṙaǰis) | առաջներիս (aṙaǰneris) | ||
| ablative | առաջիցս (aṙaǰicʿs) | առաջներիցս (aṙaǰnericʿs) | ||
| instrumental | առաջովս (aṙaǰovs) | առաջներովս (aṙaǰnerovs) | ||
| locative | առաջումս (aṙaǰums) | առաջներումս (aṙaǰnerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | առաջդ (aṙaǰd) | առաջներդ (aṙaǰnerd) | ||
| dative | առաջիդ (aṙaǰid) | առաջներիդ (aṙaǰnerid) | ||
| ablative | առաջիցդ (aṙaǰicʿd) | առաջներիցդ (aṙaǰnericʿd) | ||
| instrumental | առաջովդ (aṙaǰovd) | առաջներովդ (aṙaǰnerovd) | ||
| locative | առաջումդ (aṙaǰumd) | առաջներումդ (aṙaǰnerumd) | ||
Postposition
առաջ • (aṙaǰ)
- before
- Ուտելուց առաջ ձեռքերը պետք է լվանալ։ ― Utelucʿ aṙaǰ jeṙkʿerə petkʿ ē lvanal. ― One should wash his hands before eating.
Old Armenian
Noun
առաջ • (aṙaǰ)
- front part; front, anterior
- յառաջոյ, յառաջոյ կողմանէ ― yaṙaǰoy, yaṙaǰoy kołmanē ― before, in front, at the head of
- զառաջս ունել, առնուլ ― zaṙaǰs unel, aṙnul ― to obviate, to be beforehand, to prevent
- առաջ նաւու ― aṙaǰ nawu ― head, prow, bow of a ship
- ընդ առաջ գնալ, ելանել ― ənd aṙaǰ gnal, elanel ― to go to meet
- branch, division
- առաջք գետոյ ― aṙaǰkʿ getoy ― arm of a river
- առաջ զօրաց ― aṙaǰ zōracʿ ― division of forces
Declension
o-type
Derived terms
- անառաջնորդ (anaṙaǰnord)
- անառաջնորդութիւն (anaṙaǰnordutʿiwn)
- առաջաբան (aṙaǰaban)
- առաջաբերական (aṙaǰaberakan)
- առաջագնաց (aṙaǰagnacʿ)
- առաջադիր (aṙaǰadir)
- առաջադրեմ (aṙaǰadrem)
- առաջադրութիւն (aṙaǰadrutʿiwn)
- առաջախաղաց (aṙaǰaxałacʿ)
- առաջախօս (aṙaǰaxōs)
- առաջածին (aṙaǰacin)
- առաջակայ (aṙaǰakay)
- առաջակաց (aṙaǰakacʿ)
- առաջակացութիւն (aṙaǰakacʿutʿiwn)
- առաջահաս (aṙaǰahas)
- առաջահասութիւն (aṙaǰahasutʿiwn)
- առաջաձայն (aṙaǰajayn)
- առաջաձիգ (aṙaǰajig)
- առաջամասն (aṙaǰamasn)
- առաջանիւթ (aṙaǰaniwtʿ)
- առաջապահ (aṙaǰapah)
- առաջապահեստ (aṙaǰapahest)
- առաջապտուղք (aṙaǰaptułkʿ)
- առաջասացութիւն (aṙaǰasacʿutʿiwn)
- առաջասուն (aṙaǰasun)
- առաջաստեղծ (aṙaǰastełc)
- առաջատարփ (aṙaǰatarpʿ)
- առաջատեմ (aṙaǰatem)
- առաջատեսութիւն (aṙaǰatesutʿiwn)
- առաջատութիւն (aṙaǰatutʿiwn)
- առաջարկ (aṙaǰark)
- առաջարկեալ (aṙaǰarkeal)
- առաջարկութիւն (aṙaǰarkutʿiwn)
- առաջարկումն (aṙaǰarkumn)
- առաջաւոր (aṙaǰawor)
- առաջաւորութիւն (aṙaǰaworutʿiwn)
- առաջեայք (aṙaǰeaykʿ)
- առաջեաւ (aṙaǰeaw)
- առաջեմ (aṙaǰem)
- առաջեւ (aṙaǰew)
- առաջընթաց (aṙaǰəntʿacʿ)
- առաջի (aṙaǰi)
- առաջիակաց (aṙaǰiakacʿ)
- առաջիկայ (aṙaǰikay)
- առաջիկողմանէք (aṙaǰikołmanēkʿ)
- առաջին (aṙaǰin)
- առաջճանապարհ (aṙaǰčanaparh)
- առաջմէ (aṙaǰmē)
- առաջնագոյն (aṙaǰnagoyn)
- առաջնագուշակ (aṙaǰnagušak)
- առաջնածին (aṙaǰnacin)
- առաջնակ (aṙaǰnak)
- առաջնական (aṙaǰnakan)
- առաջնակուլ (aṙaǰnakul)
- առաջնաճաշակ (aṙaǰnačašak)
- առաջնային (aṙaǰnayin)
- առաջնապահ (aṙaǰnapah)
- առաջնապատում (aṙaǰnapatum)
- առաջնապարգեւ (aṙaǰnapargew)
- առաջնապէս (aṙaǰnapēs)
- առաջնապտուղք (aṙaǰnaptułkʿ)
- առաջնաստեղծ (aṙaǰnastełc)
- առաջնաստեղծուած (aṙaǰnastełcuac)
- առաջնասքանչ (aṙaǰnaskʿančʿ)
- առաջնատես (aṙaǰnates)
- առաջնատիպ (aṙaǰnatip)
- առաջնաւորութիւն (aṙaǰnaworutʿiwn)
- առաջներորդ (aṙaǰnerord)
- առաջնորդ (aṙaǰnord)
- առաջնորդագոյն (aṙaǰnordagoyn)
- առաջնորդական (aṙaǰnordakan)
- առաջնորդականութիւն (aṙaǰnordakanutʿiwn)
- առաջնորդապետ (aṙaǰnordapet)
- առաջնորդասիրութիւն (aṙaǰnordasirutʿiwn)
- առաջնորդեմ (aṙaǰnordem)
- առաջնորդիչ (aṙaǰnordičʿ)
- առաջնորդութիւն (aṙaǰnordutʿiwn)
- առաջոյ (aṙaǰoy)
- առաջու (aṙaǰu)
- առաջուստ (aṙaǰust)
- զառաջասուն (zaṙaǰasun)
- զառաջաւոր (zaṙaǰawor)
- զառաջաւորութիւն (zaṙaǰaworutʿiwn)
- զառաջեայք (zaṙaǰeaykʿ)
- զառաջեաւ (zaṙaǰeaw)
- զառաջեմ (zaṙaǰem)
- զառաջեօք (zaṙaǰeōkʿ)
- զառաջինն (zaṙaǰinn)
- ընդառաջեմ (əndaṙaǰem)
- թոքառաջք (tʿokʿaṙaǰkʿ)
- ինքնյառաջածութիւն (inkʿnyaṙaǰacutʿiwn)
- յառաջ (yaṙaǰ)
- յառաջաբաժին (yaṙaǰabažin)
- յառաջաբան (yaṙaǰaban)
- յառաջաբանական (yaṙaǰabanakan)
- յառաջաբանեմ (yaṙaǰabanem)
- յառաջաբանութիւն (yaṙaǰabanutʿiwn)
- յառաջաբերական (yaṙaǰaberakan)
- յառաջաբերեմ (yaṙaǰaberem)
- յառաջաբերութիւն (yaṙaǰaberutʿiwn)
- յառաջագահ (yaṙaǰagah)
- յառաջագայիմ (yaṙaǰagayim)
- յառաջագայութիւն (yaṙaǰagayutʿiwn)
- յառաջագէտ (yaṙaǰagēt)
- յառաջագիտակ (yaṙaǰagitak)
- յառաջագիտութիւն (yaṙaǰagitutʿiwn)
- յառաջագիր (yaṙaǰagir)
- յառաջագիւտ (yaṙaǰagiwt)
- յառաջագնաց (yaṙaǰagnacʿ)
- յառաջագնացեալ (yaṙaǰagnacʿeal)
- յառաջագնացութիւն (yaṙaǰagnacʿutʿiwn)
- յառաջագոյն (yaṙaǰagoyn)
- յառաջագոյութիւն (yaṙaǰagoyutʿiwn)
- յառաջագուշակ (yaṙaǰagušak)
- յառաջագրեմ (yaṙaǰagrem)
- յառաջադաս (yaṙaǰadas)
- յառաջադասեմ (yaṙaǰadasem)
- յառաջադասութիւն (yaṙaǰadasutʿiwn)
- յառաջադէմ (yaṙaǰadēm)
- յառաջադիմանամ (yaṙaǰadimanam)
- յառաջադիմեմ (yaṙaǰadimem)
- յառաջադիմութիւն (yaṙaǰadimutʿiwn)
- յառաջադիր (yaṙaǰadir)
- յառաջադրեմ (yaṙaǰadrem)
- յառաջադրութիւն (yaṙaǰadrutʿiwn)
- յառաջազանցութիւն (yaṙaǰazancʿutʿiwn)
- յառաջազդող (yaṙaǰazdoł)
- յառաջախաղ (yaṙaǰaxał)
- յառաջախաղաց (yaṙaǰaxałacʿ)
- յառաջախաղացութիւն (yaṙaǰaxałacʿutʿiwn)
- յառաջախնամ (yaṙaǰaxnam)
- յառաջախնամեմ (yaṙaǰaxnamem)
- յառաջախնամութիւն (yaṙaǰaxnamutʿiwn)
- յառաջախոհ (yaṙaǰaxoh)
- յառաջախոհութիւն (yaṙaǰaxohutʿiwn)
- յառաջախորհուրդ (yaṙaǰaxorhurd)
- յառաջախօս (yaṙaǰaxōs)
- յառաջախօսութիւն (yaṙaǰaxōsutʿiwn)
- յառաջածագեալ (yaṙaǰacageal)
- յառաջածանօթ (yaṙaǰacanōtʿ)
- յառաջածու (yaṙaǰacu)
- յառաջածութիւն (yaṙaǰacutʿiwn)
- յառաջածումն (yaṙaǰacumn)
- յառաջակամ (yaṙaǰakam)
- յառաջակամութիւն (yaṙaǰakamutʿiwn)
- յառաջակայ (yaṙaǰakay)
- յառաջակառոյց (yaṙaǰakaṙoycʿ)
- յառաջակատար (yaṙaǰakatar)
- յառաջակարգ (yaṙaǰakarg)
- յառաջակարգութիւն (yaṙaǰakargutʿiwn)
- յառաջակարկառ (yaṙaǰakarkaṙ)
- յառաջակաց (yaṙaǰakacʿ)
- յառաջակողմն (yaṙaǰakołmn)
- յառաջակրթակ (yaṙaǰakrtʿak)
- յառաջակրթութիւն (yaṙaǰakrtʿutʿiwn)
- յառաջահայեաց (yaṙaǰahayeacʿ)
- յառաջահաս (yaṙaǰahas)
- յառաջահասութիւն (yaṙaǰahasutʿiwn)
- յառաջահատեմ (yaṙaǰahatem)
- յառաջահատութիւն (yaṙaǰahatutʿiwn)
- յառաջահաւատ (yaṙaǰahawat)
- յառաջահետեւող (yaṙaǰahetewoł)
- յառաջահոգակ (yaṙaǰahogak)
- յառաջահոգութիւն (yaṙaǰahogutʿiwn)
- յառաջահրաւէր (yaṙaǰahrawēr)
- յառաջաձայն (yaṙaǰajayn)
- յառաջաձայնեմ (yaṙaǰajaynem)
- յառաջաձայնութիւն (yaṙaǰajaynutʿiwn)
- յառաջաձգութիւն (yaṙaǰajgutʿiwn)
- յառաջաձեռն (yaṙaǰajeṙn)
- յառաջաձեռնեմ (yaṙaǰajeṙnem)
- յառաջաձիգ (yaṙaǰajig)
- յառաջաճառեալ (yaṙaǰačaṙeal)
- յառաջամասն (yaṙaǰamasn)
- յառաջամասնութիւն (yaṙaǰamasnutʿiwn)
- յառաջամատոյց (yaṙaǰamatoycʿ)
- յառաջամարտ (yaṙaǰamart)
- յառաջամարտիկ (yaṙaǰamartik)
- յառաջամարտիչ (yaṙaǰamartičʿ)
- յառաջամիտ (yaṙaǰamit)
- յառաջամուխ (yaṙaǰamux)
- յառաջամուտ (yaṙaǰamut)
- յառաջամտութիւն (yaṙaǰamtutʿiwn)
- յառաջայանց (yaṙaǰayancʿ)
- յառաջանամ (yaṙaǰanam)
- յառաջանիստ (yaṙaǰanist)
- յառաջանիւթ (yaṙaǰaniwtʿ)
- յառաջանցակ (yaṙaǰancʿak)
- յառաջանցութիւն (yaṙaǰancʿutʿiwn)
- յառաջաշաւիղ (yaṙaǰašawił)
- յառաջաչափ (yaṙaǰačʿapʿ)
- յառաջապահ (yaṙaǰapah)
- յառաջապահեստ (yaṙaǰapahest)
- յառաջապատմեմ (yaṙaǰapatmem)
- յառաջապատուեմ (yaṙaǰapatuem)
- յառաջապատում (yaṙaǰapatum)
- յառաջապատուութիւն (yaṙaǰapatuutʿiwn)
- յառաջապատրաստ (yaṙaǰapatrast)
- յառաջապատրաստեալ (yaṙaǰapatrasteal)
- յառաջապարգեւ (yaṙaǰapargew)
- յառաջառաքող (yaṙaǰaṙakʿoł)
- յառաջառաքումն (yaṙaǰaṙakʿumn)
- յառաջասաց (yaṙaǰasacʿ)
- յառաջասացեալ (yaṙaǰasacʿeal)
- յառաջասացութիւն (yaṙaǰasacʿutʿiwn)
- յառաջասացումն (yaṙaǰasacʿumn)
- յառաջաստեղծ (yaṙaǰastełc)
- յառաջավաստակ (yaṙaǰavastak)
- յառաջատածեմ (yaṙaǰatacem)
- յառաջատեմ (yaṙaǰatem)
- յառաջատես (yaṙaǰates)
- յառաջատեսակ (yaṙaǰatesak)
- յառաջատեսեմ (yaṙaǰatesem)
- յառաջատեսողութիւն (yaṙaǰatesołutʿiwn)
- յառաջատեսութիւն (yaṙaǰatesutʿiwn)
- յառաջատիմ (yaṙaǰatim)
- յառաջատիպ (yaṙaǰatip)
- յառաջատու (yaṙaǰatu)
- յառաջատութիւն (yaṙaǰatutʿiwn)
- յառաջատումն (yaṙaǰatumn)
- յառաջատուութիւն (yaṙaǰatuutʿiwn)
- յառաջատօնակ (yaṙaǰatōnak)
- յառաջարկեմ (yaṙaǰarkem)
- յառաջարկու (yaṙaǰarku)
- յառաջարկութիւն (yaṙaǰarkutʿiwn)
- յառաջացոյց (yaṙaǰacʿoycʿ)
- յառաջացուցանեմ (yaṙaǰacʿucʿanem)
- յառաջաւոր (yaṙaǰawor)
- յառաջաքաղերթ (yaṙaǰakʿałertʿ)
- յառաջաքաղերթութիւն (yaṙaǰakʿałertʿutʿiwn)
- յառաջբերական (yaṙaǰberakan)
- յառաջբերութիւն (yaṙaǰberutʿiwn)
- յառաջբերումն (yaṙaǰberumn)
- յառաջգիտական (yaṙaǰgitakan)
- յառաջգիտողութիւն (yaṙaǰgitołutʿiwn)
- յառաջգիտութիւն (yaṙaǰgitutʿiwn)
- յառաջեմ (yaṙaǰem)
- յառաջեպիսկոպոս (yaṙaǰepiskopos)
- յառաջեցուցանեմ (yaṙaǰecʿucʿanem)
- յառաջընթաց (yaṙaǰəntʿacʿ)
- յառաջընթացութիւն (yaṙaǰəntʿacʿutʿiwn)
- յառաջընծայ (yaṙaǰəncay)
- յառաջընտրեալ (yaṙaǰəntreal)
- յառաջընտրութիւն (yaṙaǰəntrutʿiwn)
- յառաջիկայ (yaṙaǰikay)
- յառաջիմ (yaṙaǰim)
- յառաջիմաց (yaṙaǰimacʿ)
- յառաջիմացական (yaṙaǰimacʿakan)
- յառաջխաղացութիւն (yaṙaǰxałacʿutʿiwn)
- յառաջծանօթ (yaṙaǰcanōtʿ)
- յառաջկոյս (yaṙaǰkoys)
- յառաջկրթութիւն (yaṙaǰkrtʿutʿiwn)
- յառաջհայեցումն (yaṙaǰhayecʿumn)
- յառաջձգութիւն (yaṙaǰjgutʿiwn)
- յառաջճանապարհ (yaṙaǰčanaparh)
- յառաջմէ (yaṙaǰmē)
- յառաջնայարկ (yaṙaǰnayark)
- յառաջնապէս (yaṙaǰnapēs)
- յառաջնմէ (yaṙaǰnmē)
- յառաջնումն (yaṙaǰnumn)
- յառաջշարժութիւն (yaṙaǰšaržutʿiwn)
- յառաջոյ (yaṙaǰoy)
- յառաջու (yaṙaǰu)
- յառաջումն (yaṙaǰumn)
- յառաջունակ (yaṙaǰunak)
- յառաջուստ (yaṙaǰust)
- յառաջսարկաւագ (yaṙaǰsarkawag)
- յառաջտեսութիւն (yaṙaǰtesutʿiwn)
- նախայառաջեալ (naxayaṙaǰeal)
- պարառաջ (paraṙaǰ)
- տեառնընդառաջ (teaṙnəndaṙaǰ)
- քառառաջ (kʿaṙaṙaǰ)
- քառառաջեայ (kʿaṙaṙaǰeay)
Descendants
- Armenian: առաջ (aṙaǰ), առաջք (aṙaǰkʿ)
References
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “առաջ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “առաջ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “առաջ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), 2nd edition, reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Martirosyan, Hrach (2010), “aṙaǰ”, in Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden, Boston: Brill, page 104
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.