բդկել
Armenian
Etymology
According to J̌ahukyan, from Old Armenian *բտկել (*btkel), from a root *բիտ- (*bit-), from Proto-Indo-European *bʰid-, an ablaut grade of *bʰeyd-, grown in Armenian with a -կ- (-k-).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [bədˈkɛl]
- Hyphenation: բըդ‧կել
Inflection
conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | բդկել (bdkel) | imperfective converb | բդկում (bdkum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | — | simultaneous converb | բդկելիս (bdkelis) | ||||
| causative | — | perfective converb | բդկել (bdkel) | ||||
| aorist stem | բդկ- (bdk-) | future converb I | բդկելու (bdkelu) | ||||
| resultative participle | բդկած (bdkac) | future converb II | բդկելիք (bdkelikʿ) | ||||
| subject participle | բդկող (bdkoł) | connegative converb | բդկի (bdki) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | բդկում եմ (bdkum em) | բդկում ես (bdkum es) | բդկում է (bdkum ē) | բդկում ենք (bdkum enkʿ) | բդկում եք (bdkum ekʿ) | բդկում են (bdkum en) | |
| imperfect | բդկում էի (bdkum ēi) | բդկում էիր (bdkum ēir) | բդկում էր (bdkum ēr) | բդկում էինք (bdkum ēinkʿ) | բդկում էիք (bdkum ēikʿ) | բդկում էին (bdkum ēin) | |
| future | բդկելու եմ (bdkelu em) | բդկելու ես (bdkelu es) | բդկելու է (bdkelu ē) | բդկելու ենք (bdkelu enkʿ) | բդկելու եք (bdkelu ekʿ) | բդկելու են (bdkelu en) | |
| future perfect | բդկելու էի (bdkelu ēi) | բդկելու էիր (bdkelu ēir) | բդկելու էր (bdkelu ēr) | բդկելու էինք (bdkelu ēinkʿ) | բդկելու էիք (bdkelu ēikʿ) | բդկելու էին (bdkelu ēin) | |
| present perfect | բդկել եմ (bdkel em) | բդկել ես (bdkel es) | բդկել է (bdkel ē) | բդկել ենք (bdkel enkʿ) | բդկել եք (bdkel ekʿ) | բդկել են (bdkel en) | |
| pluperfect | բդկել էի (bdkel ēi) | բդկել էիր (bdkel ēir) | բդկել էր (bdkel ēr) | բդկել էինք (bdkel ēinkʿ) | բդկել էիք (bdkel ēikʿ) | բդկել էին (bdkel ēin) | |
| aorist | բդկեցի, բդկի* (bdkecʿi, bdki*) | բդկեցիր, բդկիր* (bdkecʿir, bdkir*) | բդկեց (bdkecʿ) | բդկեցինք, բդկինք* (bdkecʿinkʿ, bdkinkʿ*) | բդկեցիք, բդկիք* (bdkecʿikʿ, bdkikʿ*) | բդկեցին, բդկին* (bdkecʿin, bdkin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | բդկեմ (bdkem) | բդկես (bdkes) | բդկի (bdki) | բդկենք (bdkenkʿ) | բդկեք (bdkekʿ) | բդկեն (bdken) | |
| future perfect | բդկեի (bdkei) | բդկեիր (bdkeir) | բդկեր (bdker) | բդկեինք (bdkeinkʿ) | բդկեիք (bdkeikʿ) | բդկեին (bdkein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կբդկեմ (kbdkem) | կբդկես (kbdkes) | կբդկի (kbdki) | կբդկենք (kbdkenkʿ) | կբդկեք (kbdkekʿ) | կբդկեն (kbdken) | |
| future perfect | կբդկեի (kbdkei) | կբդկեիր (kbdkeir) | կբդկեր (kbdker) | կբդկեինք (kbdkeinkʿ) | կբդկեիք (kbdkeikʿ) | կբդկեին (kbdkein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | բդկի՛ր, բդկի՛* (bdkír, bdkí*) | — | — | բդկե՛ք, բդկեցե՛ք** (bdkékʿ, bdkecʿékʿ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չբդկել (čʿbdkel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| connegative converb | չբդկի (čʿbdki) | ||||||
| resultative participle | չբդկած (čʿbdkac) | ||||||
| subject participle | չբդկող (čʿbdkoł) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ բդկում (čʿem bdkum) | չես բդկում (čʿes bdkum) | չի բդկում (čʿi bdkum) | չենք բդկում (čʿenkʿ bdkum) | չեք բդկում (čʿekʿ bdkum) | չեն բդկում (čʿen bdkum) | |
| imperfect | չէի բդկում (čʿēi bdkum) | չէիր բդկում (čʿēir bdkum) | չէր բդկում (čʿēr bdkum) | չէինք բդկում (čʿēinkʿ bdkum) | չէիք բդկում (čʿēikʿ bdkum) | չէին բդկում (čʿēin bdkum) | |
| future | չեմ բդկելու (čʿem bdkelu) | չես բդկելու (čʿes bdkelu) | չի բդկելու (čʿi bdkelu) | չենք բդկելու (čʿenkʿ bdkelu) | չեք բդկելու (čʿekʿ bdkelu) | չեն բդկելու (čʿen bdkelu) | |
| future perfect | չէի բդկելու (čʿēi bdkelu) | չէիր բդկելու (čʿēir bdkelu) | չէր բդկելու (čʿēr bdkelu) | չէինք բդկելու (čʿēinkʿ bdkelu) | չէիք բդկելու (čʿēikʿ bdkelu) | չէին բդկելու (čʿēin bdkelu) | |
| present perfect | չեմ բդկել (čʿem bdkel) | չես բդկել (čʿes bdkel) | չի բդկել (čʿi bdkel) | չենք բդկել (čʿenkʿ bdkel) | չեք բդկել (čʿekʿ bdkel) | չեն բդկել (čʿen bdkel) | |
| pluperfect | չէի բդկել (čʿēi bdkel) | չէիր բդկել (čʿēir bdkel) | չէր բդկել (čʿēr bdkel) | չէինք բդկել (čʿēinkʿ bdkel) | չէիք բդկել (čʿēikʿ bdkel) | չէին բդկել (čʿēin bdkel) | |
| aorist | չբդկեցի, չբդկի* (čʿbdkecʿi, čʿbdki*) | չբդկեցիր, չբդկիր* (čʿbdkecʿir, čʿbdkir*) | չբդկեց (čʿbdkecʿ) | չբդկեցինք, չբդկինք* (čʿbdkecʿinkʿ, čʿbdkinkʿ*) | չբդկեցիք, չբդկիք* (čʿbdkecʿikʿ, čʿbdkikʿ*) | չբդկեցին, չբդկին* (čʿbdkecʿin, čʿbdkin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չբդկեմ (čʿbdkem) | չբդկես (čʿbdkes) | չբդկի (čʿbdki) | չբդկենք (čʿbdkenkʿ) | չբդկեք (čʿbdkekʿ) | չբդկեն (čʿbdken) | |
| future perfect | չբդկեի (čʿbdkei) | չբդկեիր (čʿbdkeir) | չբդկեր (čʿbdker) | չբդկեինք (čʿbdkeinkʿ) | չբդկեիք (čʿbdkeikʿ) | չբդկեին (čʿbdkein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ բդկի (čʿem bdki) | չես բդկի (čʿes bdki) | չի բդկի (čʿi bdki) | չենք բդկի (čʿenkʿ bdki) | չեք բդկի (čʿekʿ bdki) | չեն բդկի (čʿen bdki) | |
| future perfect | չէի բդկի (čʿēi bdki) | չէիր բդկի (čʿēir bdki) | չէր բդկի (čʿēr bdki) | չէինք բդկի (čʿēinkʿ bdki) | չէիք բդկի (čʿēikʿ bdki) | չէին բդկի (čʿēin bdki) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ բդկիր, մի՛ բդկի* (mí bdkir, mí bdki*) | — | — | մի՛ բդկեք, մի՛ բդկեցեք** (mí bdkekʿ, mí bdkecʿekʿ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular (singulare tantum) | ||||
|---|---|---|---|---|
| nominative | բդկել (bdkel) | |||
| dative | բդկելու (bdkelu) | |||
| ablative | բդկելուց (bdkelucʿ) | |||
| instrumental | բդկելով (bdkelov) | |||
| locative | բդկելում (bdkelum) | |||
| definite forms | ||||
| nominative | բդկելը/բդկելն (bdkelə/bdkeln) | |||
| dative | բդկելուն (bdkelun) | |||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | բդկելս (bdkels) | |||
| dative | բդկելուս (bdkelus) | |||
| ablative | բդկելուցս (bdkelucʿs) | |||
| instrumental | բդկելովս (bdkelovs) | |||
| locative | բդկելումս (bdkelums) | |||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | բդկելդ (bdkeld) | |||
| dative | բդկելուդ (bdkelud) | |||
| ablative | բդկելուցդ (bdkelucʿd) | |||
| instrumental | բդկելովդ (bdkelovd) | |||
| locative | բդկելումդ (bdkelumd) | |||
Synonyms
- պայթել (paytʿel), պատռվել (patṙvel)
References
- Amatuni, Sahak (1912), “բդկել”, in Hayocʿ baṙ u ban [Armenian Words and Idioms] (in Armenian), Vagharshapat: Mother See of Holy Etchmiadzin, page 94
- Malxaseancʿ, Stepʿan (1944), “բդկել”, in Hayerēn bacʿatrakan baṙaran [Armenian Explanatory Dictionary] (in Armenian), volume I, Yerevan: State Publishing House, page 357c
- J̌ahukyan, Geworg (1991), “Stugabanutʿyunner [Etymologies]”, in Patma-banasirakan handes [Historical-Philological Journal] (in Armenian), issue 2, page 37
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.