ինքն
Armenian
Old Armenian
Alternative forms
- ինք (inkʿ) (post-classical)
Etymology
The origin is uncertain. The element -ք(ե)- (-kʿ(e)-) could be from Proto-Indo-European *swé.
Pronoun
ինքն • (inkʿn)
- (reflexive) -self (used for the first, second, and third persons)
- այս ինքն ― ays inkʿn ― namely, that is to say, to wit
- ես ինքն ― es inkʿn ― myself
- դու ինքն ― du inkʿn ― thyself
- նա ինքն ― na inkʿn ― himself, herself
- ընդ ինքն բարբառել ― ənd inkʿn barbaṙel ― to say to oneself, to talk with oneself
- ըստ ինքեան ― əst inkʿean ― of one self
- ինքն ըստ ինքեան ― inkʿn əst inkʿean ― by oneself/itself, of one's/its own accord
- յինքն գալ, գալ առ ինքն ― yinkʿn gal, gal aṙ inkʿn ― to come to oneself
- յինքն ամփոփիլ մտաց ― yinkʿn ampʿopʿil mtacʿ ― to concentrate one's ideas, to collect one's thoughts
- յինքն արկանել ― yinkʿn arkanel ― to attract, to win, to allure, to draw on, to entice, to gain
- յինքն հանել ― yinkʿn hanel ― to snatch away, to possess oneself of, to appropriate
- ինքեան զօրութեամբ ― inkʿean zōrutʿeamb ― by one's own power or force
Usage notes
The word is often used in an intensifying role.
Declension
n-type
singular | plural | ||
---|---|---|---|
nominative | ինքն (inkʿn) | ինքեանք (inkʿeankʿ) | |
genitive | ինքեան (inkʿean) | ինքեանց (inkʿeancʿ) | |
dative | ինքեան (inkʿean) | ինքեանց (inkʿeancʿ) | |
accusative | ինքն (inkʿn) | ինքեանս (inkʿeans) | |
ablative | ինքենէ (inkʿenē) | ինքեանց (inkʿeancʿ) | |
instrumental | ինքեամբ (inkʿeamb) | ինքեամբք (inkʿeambkʿ) | |
locative | ինքեան (inkʿean) | ինքեանս (inkʿeans) | |
the genitive can also be spelled ընքեան (ənkʿean) and the instrumental ընքեամբ (ənkʿeamb) |
Derived terms
Derived terms
- ընքնագիր (ənkʿnagir)
- ընքնի (ənkʿni)
- ինքնաբանական (inkʿnabanakan)
- ինքնաբանութիւն (inkʿnabanutʿiwn)
- ինքնաբար (inkʿnabar)
- ինքնաբարերարութիւն (inkʿnabarerarutʿiwn)
- ինքնաբարի (inkʿnabari)
- ինքնաբարութիւն (inkʿnabarutʿiwn)
- ինքնաբաւ (inkʿnabaw)
- ինքնաբաւական (inkʿnabawakan)
- ինքնաբաւութիւն (inkʿnabawutʿiwn)
- ինքնաբեր (inkʿnaber)
- ինքնաբերական (inkʿnaberakan)
- ինքնաբերութիւն (inkʿnaberutʿiwn)
- ինքնաբնակ (inkʿnabnak)
- ինքնաբնակաբար (inkʿnabnakabar)
- ինքնաբողբոջ (inkʿnabołboǰ)
- ինքնաբոյս (inkʿnaboys)
- ինքնաբուխ (inkʿnabux)
- ինքնաբուղխ (inkʿnabułx)
- ինքնաբուն (inkʿnabun)
- ինքնագաւառեայ (inkʿnagawaṙeay)
- ինքնագեղեցիկ (inkʿnagełecʿik)
- ինքնագեղեցկարար (inkʿnagełecʿkarar)
- ինքնագէտ (inkʿnagēt)
- ինքնագիր (inkʿnagir)
- ինքնագիւտ (inkʿnagiwt)
- ինքնագլուխ (inkʿnaglux)
- ինքնագոմ (inkʿnagom)
- ինքնագոյ (inkʿnagoy)
- ինքնագոյակ (inkʿnagoyak)
- ինքնագործ (inkʿnagorc)
- ինքնագործեմ (inkʿnagorcem)
- ինքնագործութիւն (inkʿnagorcutʿiwn)
- ինքնագտակ (inkʿnagtak)
- ինքնագրաւ (inkʿnagraw)
- ինքնադատ (inkʿnadat)
- ինքնադատապարտեալ (inkʿnadataparteal)
- ինքնադէպ (inkʿnadēp)
- ինքնադիմաբար (inkʿnadimabar)
- ինքնադիր (inkʿnadir)
- ինքնադսրով (inkʿnadsrov)
- ինքնադրուագեալ (inkʿnadruageal)
- ինքնազարդ (inkʿnazard)
- ինքնազգեստ (inkʿnazgest)
- ինքնազէն (inkʿnazēn)
- ինքնազօր (inkʿnazōr)
- ինքնազօրութիւն (inkʿnazōrutʿiwn)
- ինքնաթիւ (inkʿnatʿiw)
- ինքնաթոյն (inkʿnatʿoyn)
- ինքնաժամանակ (inkʿnažamanak)
- ինքնաժառանգ (inkʿnažaṙang)
- ինքնալոյս (inkʿnaloys)
- ինքնալուր (inkʿnalur)
- ինքնախաղաց (inkʿnaxałacʿ)
- ինքնախոհ (inkʿnaxoh)
- ինքնախորժ (inkʿnaxorž)
- ինքնախօս (inkʿnaxōs)
- ինքնախօսութիւն (inkʿnaxōsutʿiwn)
- ինքնածագ (inkʿnacag)
- ինքնածին (inkʿnacin)
- ինքնակալ (inkʿnakal)
- ինքնակալական (inkʿnakalakan)
- ինքնակալութիւն (inkʿnakalutʿiwn)
- ինքնակամ (inkʿnakam)
- ինքնակամութիւն (inkʿnakamutʿiwn)
- ինքնակայ (inkʿnakay)
- ինքնակայութիւն (inkʿnakayutʿiwn)
- ինքնական (inkʿnakan)
- ինքնականութիւն (inkʿnakanutʿiwn)
- ինքնակապ (inkʿnakap)
- ինքնակառոյց (inkʿnakaṙoycʿ)
- ինքնակատար (inkʿnakatar)
- ինքնակատարաբար (inkʿnakatarabar)
- ինքնակատարութիւն (inkʿnakatarutʿiwn)
- ինքնակաց (inkʿnakacʿ)
- ինքնակացութիւն (inkʿnakacʿutʿiwn)
- ինքնակեանք (inkʿnakeankʿ)
- ինքնակենդանանամ (inkʿnakendananam)
- ինքնակերպ (inkʿnakerp)
- ինքնակի (inkʿnaki)
- ինքնակիր (inkʿnakir)
- ինքնակշտամբելի (inkʿnakštambeli)
- ինքնակոչ (inkʿnakočʿ)
- ինքնակործան (inkʿnakorcan)
- ինքնահալած (inkʿnahalac)
- ինքնահակառակ (inkʿnahakaṙak)
- ինքնահաղորդութիւն (inkʿnahałordutʿiwn)
- ինքնահաճ (inkʿnahač)
- ինքնահաճիմ (inkʿnahačim)
- ինքնահաճոյ (inkʿnahačoy)
- ինքնահաճոյութիւն (inkʿnahačoyutʿiwn)
- ինքնահաճութիւն (inkʿnahačutʿiwn)
- ինքնահայեաց (inkʿnahayeacʿ)
- ինքնահաս (inkʿnahas)
- ինքնահարուած (inkʿnaharuac)
- ինքնահիմն (inkʿnahimn)
- ինքնահիւսակ (inkʿnahiwsak)
- ինքնահողաբուսակ (inkʿnahołabusak)
- ինքնահրաման (inkʿnahraman)
- ինքնաձայն (inkʿnajayn)
- ինքնաձեղուն (inkʿnajełun)
- ինքնաձեռն (inkʿnajeṙn)
- ինքնաձեռնադրեալ (inkʿnajeṙnadreal)
- ինքնաձեռնադրելի (inkʿnajeṙnadreli)
- ինքնաձեւ (inkʿnajew)
- ինքնամատն (inkʿnamatn)
- ինքնամատոյց (inkʿnamatoycʿ)
- ինքնամատուցիկ (inkʿnamatucʿik)
- ինքնամարտ (inkʿnamart)
- ինքնամեռ (inkʿnameṙ)
- ինքնամոլորութիւն (inkʿnamolorutʿiwn)
- ինքնամուխ (inkʿnamux)
- ինքնայայտնեալ (inkʿnayaytneal)
- ինքնայորդոր (inkʿnayordor)
- ինքնայօժար (inkʿnayōžar)
- ինքնայօժարութիւն (inkʿnayōžarutʿiwn)
- ինքնանախանձ (inkʿnanaxanj)
- ինքնանախատ (inkʿnanaxat)
- ինքնանամ (inkʿnanam)
- ինքնանեղեմ (inkʿnanełem)
- ինքնաներգործ (inkʿnanergorc)
- ինքնաներկ (inkʿnanerk)
- ինքնանման (inkʿnanman)
- ինքնանմանութիւն (inkʿnanmanutʿiwn)
- ինքնանուէր (inkʿnanuēr)
- ինքնանուն (inkʿnanun)
- ինքնաշարժ (inkʿnašarž)
- ինքնաշարժաբար (inkʿnašaržabar)
- ինքնաշարժողական (inkʿnašaržołakan)
- ինքնաշարժութիւն (inkʿnašaržutʿiwn)
- ինքնաչար (inkʿnačʿar)
- ինքնաչափ (inkʿnačʿapʿ)
- ինքնապանծ (inkʿnapanc)
- ինքնապատիրութիւն (inkʿnapatirutʿiwn)
- ինքնապատում (inkʿnapatum)
- ինքնապատրաստ (inkʿnapatrast)
- ինքնապարծ (inkʿnaparc)
- ինքնապարսաւ (inkʿnaparsaw)
- ինքնառողջ (inkʿnaṙołǰ)
- ինքնասահման (inkʿnasahman)
- ինքնասանձ (inkʿnasanj)
- ինքնասաստ (inkʿnasast)
- ինքնասաց (inkʿnasacʿ)
- ինքնասէր (inkʿnasēr)
- ինքնասիրութիւն (inkʿnasirutʿiwn)
- ինքնասպան (inkʿnaspan)
- ինքնաստեղծ (inkʿnastełc)
- ինքնաստեղծութիւն (inkʿnastełcutʿiwn)
- ինքնաստորակայ (inkʿnastorakay)
- ինքնաստուածանամ (inkʿnastuacanam)
- ինքնաստուածութիւն (inkʿnastuacutʿiwn)
- ինքնավայելուչ (inkʿnavayelučʿ)
- ինքնավար (inkʿnavar)
- ինքնավարդապետ (inkʿnavardapet)
- ինքնավարժ (inkʿnavarž)
- ինքնավկայ (inkʿnavkay)
- ինքնատես (inkʿnates)
- ինքնատեսակաբար (inkʿnatesakabar)
- ինքնատեսական (inkʿnatesakan)
- ինքնատեսող (inkʿnatesoł)
- ինքնատեսութիւն (inkʿnatesutʿiwn)
- ինքնատէր (inkʿnatēr)
- ինքնատէրութիւն (inkʿnatērutʿiwn)
- ինքնատիրեմ (inkʿnatirem)
- ինքնատիրութիւն (inkʿnatirutʿiwn)
- ինքնատունկ (inkʿnatunk)
- ինքնարար (inkʿnarar)
- ինքնարգոյ (inkʿnargoy)
- ինքնարհամարհութիւն (inkʿnarhamarhutʿiwn)
- ինքնարձակեցիկ (inkʿnarjakecʿik)
- ինքնարմատ (inkʿnarmat)
- ինքնարշաւ (inkʿnaršaw)
- ինքնաւարտ (inkʿnawart)
- ինքնաւոր (inkʿnawor)
- ինքնափափագ (inkʿnapʿapʿag)
- ինքնափորձ (inkʿnapʿorj)
- ինքնաքարշ (inkʿnakʿarš)
- ինքնեակ (inkʿneak)
- ինքնեկ (inkʿnek)
- ինքնեղ (inkʿneł)
- ինքնեղութիւն (inkʿnełutʿiwn)
- ինքներես (inkʿneres)
- ինքներեւակ (inkʿnerewak)
- ինքներկրայ (inkʿnerkray)
- ինքներկրեայ (inkʿnerkreay)
- ինքնէակ (inkʿnēak)
- ինքնէանամ (inkʿnēanam)
- ինքնիմաստութիւն (inkʿnimastutʿiwn)
- ինքնիմաց (inkʿnimacʿ)
- ինքնին (inkʿnin)
- ինքնիշխան (inkʿnišxan)
- ինքնիշխանաբար (inkʿnišxanabar)
- ինքնիշխանական (inkʿnišxanakan)
- ինքնիշխանապէս (inkʿnišxanapēs)
- ինքնիշխանութիւն (inkʿnišxanutʿiwn)
- ինքնյայտնապէս (inkʿnyaytnapēs)
- ինքնյառաջածութիւն (inkʿnyaṙaǰacutʿiwn)
- ինքնյօժար (inkʿnyōžar)
- ինքնոգոր (inkʿnogor)
- ինքնութիւն (inkʿnutʿiwn)
- ինքնուս (inkʿnus)
- ինքնուսմնաբար (inkʿnusmnabar)
- ինքնուսմնակի (inkʿnusmnaki)
- ինքնուսմնապէս (inkʿnusmnapēs)
- ինքնուսումն (inkʿnusumn)
- ինքնուսումնակ (inkʿnusumnak)
- ինքնուրոյն (inkʿnuroyn)
- ինքնուրոյնաբար (inkʿnuroynabar)
- ինքնուրոյնութիւն (inkʿnuroynutʿiwn)
- ինքնօրէն (inkʿnōrēn)
- ինքնօրէնութիւն (inkʿnōrēnutʿiwn)
- ինքնօրինակ (inkʿnōrinak)
- ինքնօրինակաբար (inkʿnōrinakabar)
- ինքնօրինութիւն (inkʿnōrinutʿiwn)
- յինքնահայեաց (yinkʿnahayeacʿ)
- յինքնաքարշումն (yinkʿnakʿaršumn)
Descendants
- Armenian: ինքը (inkʿə), ինքնըստինքեան (inkʿnəstinkʿean)
See also
- իւր (iwr)
References
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “ինքն”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “ինքն”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “ինքն”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), 2nd edition, reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden, Boston: Brill, page 303
- Godel, Robert (1975) An introduction to the study of classical Armenian, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, page 107
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.