խուլ
Armenian
Etymology 1
From Old Armenian խուլ (xul).
Adjective
խուլ • (xul) (superlative ամենախուլ)
Declension
i-type, animate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | խուլ (xul) | խուլեր (xuler) | ||
| dative | խուլի (xuli) | խուլերի (xuleri) | ||
| ablative | խուլից (xulicʿ) | խուլերից (xulericʿ) | ||
| instrumental | խուլով (xulov) | խուլերով (xulerov) | ||
| locative | — | — | ||
| definite forms | ||||
| nominative | խուլը/խուլն (xulə/xuln) | խուլերը/խուլերն (xulerə/xulern) | ||
| dative | խուլին (xulin) | խուլերին (xulerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | խուլս (xuls) | խուլերս (xulers) | ||
| dative | խուլիս (xulis) | խուլերիս (xuleris) | ||
| ablative | խուլիցս (xulicʿs) | խուլերիցս (xulericʿs) | ||
| instrumental | խուլովս (xulovs) | խուլերովս (xulerovs) | ||
| locative | — | — | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | խուլդ (xuld) | խուլերդ (xulerd) | ||
| dative | խուլիդ (xulid) | խուլերիդ (xulerid) | ||
| ablative | խուլիցդ (xulicʿd) | խուլերիցդ (xulericʿd) | ||
| instrumental | խուլովդ (xulovd) | խուլերովդ (xulerovd) | ||
| locative | — | — | ||
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | խուլ (xul) | խուլեր (xuler) | ||
| dative | խուլի (xuli) | խուլերի (xuleri) | ||
| ablative | խուլից (xulicʿ) | խուլերից (xulericʿ) | ||
| instrumental | խուլով (xulov) | խուլերով (xulerov) | ||
| locative | խուլում (xulum) | խուլերում (xulerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | խուլը/խուլն (xulə/xuln) | խուլերը/խուլերն (xulerə/xulern) | ||
| dative | խուլին (xulin) | խուլերին (xulerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | խուլս (xuls) | խուլերս (xulers) | ||
| dative | խուլիս (xulis) | խուլերիս (xuleris) | ||
| ablative | խուլիցս (xulicʿs) | խուլերիցս (xulericʿs) | ||
| instrumental | խուլովս (xulovs) | խուլերովս (xulerovs) | ||
| locative | խուլումս (xulums) | խուլերումս (xulerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | խուլդ (xuld) | խուլերդ (xulerd) | ||
| dative | խուլիդ (xulid) | խուլերիդ (xulerid) | ||
| ablative | խուլիցդ (xulicʿd) | խուլերիցդ (xulericʿd) | ||
| instrumental | խուլովդ (xulovd) | խուլերովդ (xulerovd) | ||
| locative | խուլումդ (xulumd) | խուլերումդ (xulerumd) | ||
Declension
i-type, animate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | խուլ (xul) | խուլեր (xuler) | ||
| dative | խուլի (xuli) | խուլերի (xuleri) | ||
| ablative | խուլից (xulicʿ) | խուլերից (xulericʿ) | ||
| instrumental | խուլով (xulov) | խուլերով (xulerov) | ||
| locative | — | — | ||
| definite forms | ||||
| nominative | խուլը/խուլն (xulə/xuln) | խուլերը/խուլերն (xulerə/xulern) | ||
| dative | խուլին (xulin) | խուլերին (xulerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | խուլս (xuls) | խուլերս (xulers) | ||
| dative | խուլիս (xulis) | խուլերիս (xuleris) | ||
| ablative | խուլիցս (xulicʿs) | խուլերիցս (xulericʿs) | ||
| instrumental | խուլովս (xulovs) | խուլերովս (xulerovs) | ||
| locative | — | — | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | խուլդ (xuld) | խուլերդ (xulerd) | ||
| dative | խուլիդ (xulid) | խուլերիդ (xulerid) | ||
| ablative | խուլիցդ (xulicʿd) | խուլերիցդ (xulericʿd) | ||
| instrumental | խուլովդ (xulovd) | խուլերովդ (xulerovd) | ||
| locative | — | — | ||
Adverb
խուլ • (xul)
- deafly, muffled
- tightly
Etymology 2
From Middle Armenian խուլ (xul).
Alternative forms
- խույլ (xuyl)
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | խուլ (xul) | խուլեր (xuler) | ||
| dative | խուլի (xuli) | խուլերի (xuleri) | ||
| ablative | խուլից (xulicʿ) | խուլերից (xulericʿ) | ||
| instrumental | խուլով (xulov) | խուլերով (xulerov) | ||
| locative | խուլում (xulum) | խուլերում (xulerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | խուլը/խուլն (xulə/xuln) | խուլերը/խուլերն (xulerə/xulern) | ||
| dative | խուլին (xulin) | խուլերին (xulerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | խուլս (xuls) | խուլերս (xulers) | ||
| dative | խուլիս (xulis) | խուլերիս (xuleris) | ||
| ablative | խուլիցս (xulicʿs) | խուլերիցս (xulericʿs) | ||
| instrumental | խուլովս (xulovs) | խուլերովս (xulerovs) | ||
| locative | խուլումս (xulums) | խուլերումս (xulerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | խուլդ (xuld) | խուլերդ (xulerd) | ||
| dative | խուլիդ (xulid) | խուլերիդ (xulerid) | ||
| ablative | խուլիցդ (xulicʿd) | խուլերիցդ (xulericʿd) | ||
| instrumental | խուլովդ (xulovd) | խուլերովդ (xulerovd) | ||
| locative | խուլումդ (xulumd) | խուլերումդ (xulerumd) | ||
Middle Armenian
Alternative forms
- խոյլ (xoyl)
Etymology
From Old Armenian խոյլ (xoyl).
Noun
խուլ • (xul)
- swelling, tumour, gland
Derived terms
- խոյլիկ (xoylik)
- խուլիկ (xulik)
Descendants
- Armenian: խուլ (xul)
Old Armenian
Etymology
Uncertain. Ačaṙyan rejects all proposals and leaves the origin open.
According to Meillet, cognate with Ancient Greek κυλλός (kullós, “deformed, crippled, crooked”). This is accepted with reservation by J̌ahukyan, who derives both from Proto-Indo-European *(s)kel- (“to bend, crook”), positing pre-Armenian *kʰōl-.
Adjective
խուլ • (xul)
Declension
i-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | խուլ (xul) | խուլք (xulkʿ) | |
| genitive | խլի (xli) | խլից (xlicʿ) | |
| dative | խլի (xli) | խլից (xlicʿ) | |
| accusative | խուլ (xul) | խուլս (xuls) | |
| ablative | խլէ (xlē) | խլից (xlicʿ) | |
| instrumental | խլիւ (xliw) | խլիւք (xliwkʿ) | |
| locative | խլի (xli) | խուլս (xuls) |
Derived terms
- անխլաբար (anxlabar)
- անխլանամ (anxlanam)
- անխուլ (anxul)
- զանխլաբար (zanxlabar)
- զանխլանամ (zanxlanam)
- զանխլանիմ (zanxlanim)
- զանխլանք (zanxlankʿ)
- զանխլացուցանեմ (zanxlacʿucʿanem)
- զանխլիմ (zanxlim)
- զանխլութիւն (zanxlutʿiwn)
- զանխուլ (zanxul)
- խլագոյն (xlagoyn)
- խլանամ (xlanam)
- խլացուցանեմ (xlacʿucʿanem)
- խլխլեմ (xlxlem)
- խլութիւն (xlutʿiwn)
- խուլակույր (xulakuyr)
- խուլութիւն (xulutʿiwn)
Descendants
- Armenian: խուլ (xul)
References
- Ačaṙean, Hračʿeay (1973), “խուլ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), volume II, 2nd edition, reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, page 415ab
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “խուլ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “խուլ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- J̌ahukyan, Geworg (1987) Hayocʿ lezvi patmutʿyun; naxagrayin žamanakašrǰan [History of the Armenian language: The Pre-Literary Period] (in Armenian), Yerevan: Academy Press, pages 148, 192
- Meillet, Antoine (1935), “Les sourdes aspirées en arménien”, in Bulletin de la Société de linguistique de Paris (in French), volume 36, page 115
- Olsen, Birgit Anette (1999) The noun in Biblical Armenian: origin and word-formation: with special emphasis on the Indo-European heritage (Trends in linguistics. Studies and monographs; 119), Berlin, New York: Mouton de Gruyter, page 98
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.