կարգ
Armenian
Etymology
From Old Armenian կարգ (karg).
Noun
կարգ • (karg)
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | կարգ (karg) | կարգեր (karger) | ||
| dative | կարգի (kargi) | կարգերի (kargeri) | ||
| ablative | կարգից (kargicʿ) | կարգերից (kargericʿ) | ||
| instrumental | կարգով (kargov) | կարգերով (kargerov) | ||
| locative | կարգում (kargum) | կարգերում (kargerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | կարգը/կարգն (kargə/kargn) | կարգերը/կարգերն (kargerə/kargern) | ||
| dative | կարգին (kargin) | կարգերին (kargerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | կարգս (kargs) | կարգերս (kargers) | ||
| dative | կարգիս (kargis) | կարգերիս (kargeris) | ||
| ablative | կարգիցս (kargicʿs) | կարգերիցս (kargericʿs) | ||
| instrumental | կարգովս (kargovs) | կարգերովս (kargerovs) | ||
| locative | կարգումս (kargums) | կարգերումս (kargerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | կարգդ (kargd) | կարգերդ (kargerd) | ||
| dative | կարգիդ (kargid) | կարգերիդ (kargerid) | ||
| ablative | կարգիցդ (kargicʿd) | կարգերիցդ (kargericʿd) | ||
| instrumental | կարգովդ (kargovd) | կարգերովդ (kargerovd) | ||
| locative | կարգումդ (kargumd) | կարգերումդ (kargerumd) | ||
Derived terms
- արտակարգ (artakarg)
- կարգաբան (kargaban)
- կարգավիճակ (kargavičak)
- կարգախոս (kargaxos)
- ընթացակարգ (əntʿacʿakarg)
- օրակարգ (ōrakarg)
Old Armenian
Etymology
The origin is uncertain.
Noun
կարգ • (karg)
- order, rank, rule, class, series, arrangement, disposition; turn, succession, sequel, train, concatenation; rank, state, condition; religious order, institution, congregation; orders, ordination; hierarchy; rank, line, battle-array; stratum, layer, bed
- կարգաւ, ըստ կարգի, կարգ ըստ կարգէ, կարգ ըստ կարգի ― kargaw, əst kargi, karg əst kargē, karg əst kargi ― in order, orderly, regularly, systematically, by turns; one after another, each in his turn, successively
- արտաքոյ կարգի ― artakʿoy kargi ― extraordinary
- կարգ բնութեան ― karg bnutʿean ― order of nature
- կարգք ուղղութեան ― kargkʿ ułłutʿean ― the laws of probity
- դաշնակեալ կարգք ― dašnakeal kargkʿ ― harmony
- կարգ կանանց ― karg kanancʿ ― the menses
- կարգ բանից ― karg banicʿ ― train, style
- անդրէն ի կարգ բանին ի վեր ելանել ― andrēn i karg banin i ver elanel ― to return to one's subject, to take up a discourse anew
- դնել ի կարգի, ի կարգ արկանել, ածել ― dnel i kargi, i karg arkanel, acel ― to put or set in order, to set to rights, to order, to arrange, to settle, to regulate, to dispose; to count, to enumerate, to run over
- խանգարել, վրդովել զկարգ ― xangarel, vrdovel zkarg ― to trouble, to disturb, to disarrange (the order)
- զանձն ի կարգի ունել, ի կարգ գալ ― zanjn i kargi unel, i karg gal ― to regulate oneself, to become discreet, orderly, methodical
- ի կարգ անկանիլ ― i karg ankanil ― to prepare, to dispose oneself
- ի կարգ անկեալ պատմել ― i karg ankeal patmel ― to relate or narrate methodically
- դնել ի վերայ կարգ ― dnel i veray karg ― to impose penitence
- ի կարգ աշխարհի մտանել ― i karg ašxarhi mtanel ― to get married
- եւ որ ի կարգին ― ew or i kargin ― and so forth; and so on, etcetera, etc
Declension
i-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | կարգ (karg) | կարգք (kargkʿ) | |
| genitive | կարգի (kargi) | կարգաց (kargacʿ) | |
| dative | կարգի (kargi) | կարգաց (kargacʿ) | |
| accusative | կարգ (karg) | կարգս (kargs) | |
| ablative | կարգէ (kargē) | կարգաց (kargacʿ) | |
| instrumental | կարգաւ (kargaw) | կարգաւք = կարգօք (kargawkʿ = kargōkʿ) | |
| locative | կարգի (kargi) | կարգս (kargs) |
Derived terms
- անկարգ (ankarg)
- անկարգաբար (ankargabar)
- անկարգապէս (ankargapēs)
- անկարգաւոր (ankargawor)
- անկարգաւորաբար (ankargaworabar)
- անկարգեմ (ankargem)
- անկարգութիւն (ankargutʿiwn)
- անշարակարգ (anšarakarg)
- աշխարհակարգ (ašxarhakarg)
- առաքելակարգ (aṙakʿelakarg)
- աստուածակարգ (astuacakarg)
- արտակարգեմ (artakargem)
- բանակարգ (banakarg)
- բանակարգութիւն (banakargutʿiwn)
- բարեկարգ (barekarg)
- բարեկարգապէս (barekargapēs)
- բարեկարգեմ (barekargem)
- բարեկարգութիւն (barekargutʿiwn)
- գահակարգիմ (gahakargim)
- գեղեցկակարգ (gełecʿkakarg)
- գեղեցկակարգութիւն (gełecʿkakargutʿiwn)
- գերակարգեալ (gerakargeal)
- գլխակարգութիւն (glxakargutʿiwn)
- դասակարգ (dasakarg)
- դասակարգեմ (dasakargem)
- դասակարգութիւն (dasakargutʿiwn)
- ենթակարգեալ (entʿakargeal)
- երեքկարգեան (erekʿkargean)
- զուգակարգեմ (zugakargem)
- զրուցակարգութիւն (zrucʿakargutʿiwn)
- թերակարգ (tʿerakarg)
- թուակարգիմ (tʿuakargim)
- ժամակարգութիւն (žamakargutʿiwn)
- իրակարգութիւն (irakargutʿiwn)
- ծննդակարգ (cnndakarg)
- կարգաբանութիւն (kargabanutʿiwn)
- կարգագիր (kargagir)
- կարգագրեմ (kargagrem)
- կարգագրութիւն (kargagrutʿiwn)
- կարգադրեմ (kargadrem)
- կարգադրութիւն (kargadrutʿiwn)
- կարգաթող (kargatʿoł)
- կարգալից (kargalicʿ)
- կարգած (kargac)
- կարգական (kargakan)
- կարգակէս (kargakēs)
- կարգակից (kargakicʿ)
- կարգապետ (kargapet)
- կարգապետեմ (kargapetem)
- կարգապետութիւն (kargapetutʿiwn)
- կարգապէս (kargapēs)
- կարգառութիւն (kargaṙutʿiwn)
- կարգաւ (kargaw)
- կարգաւոր (kargawor)
- կարգաւորաբար (kargaworabar)
- կարգաւորապէս (kargaworapēs)
- կարգաւորեմ (kargaworem)
- կարգաւորիչ (kargaworičʿ)
- կարգաւորութիւն (kargaworutʿiwn)
- կարգեմ (kargem)
- կարգիչ (kargičʿ)
- կարգումն (kargumn)
- հակառակակարգութիւն (hakaṙakakargutʿiwn)
- համակարգ (hamakarg)
- համակարգեմ (hamakargem)
- համակարգութիւն (hamakargutʿiwn)
- հաւասարակարգ (hawasarakarg)
- հիմնակարգութիւն (himnakargutʿiwn)
- հրամանակարգ (hramanakarg)
- հրեշտակակարգ (hreštakakarg)
- մշտնջենակարգ (mštnǰenakarg)
- յառաջակարգ (yaṙaǰakarg)
- յառաջակարգութիւն (yaṙaǰakargutʿiwn)
- յարակարգեմ (yarakargem)
- յարակարգութիւն (yarakargutʿiwn)
- յարմարակարգ (yarmarakarg)
- յարմարակարգութիւն (yarmarakargutʿiwn)
- նախակարգ (naxakarg)
- նախակարգաբար (naxakargabar)
- նախակարգեմ (naxakargem)
- նախակարգութիւն (naxakargutʿiwn)
- նաւակարգ (nawakarg)
- նորակարգ (norakarg)
- շարակարգեմ (šarakargem)
- շարակարգութիւն (šarakargutʿiwn)
- շնորհակարգութիւն (šnorhakargutʿiwn)
- չորեքկարգեան (čʿorekʿkargean)
- ջոկադասակարգութիւն (ǰokadasakargutʿiwn)
- վերակարգեմ (verakargem)
- վնասկարգութիւն (vnaskargutʿiwn)
- տօնակարգ (tōnakarg)
- ցեղակարգութիւն (cʿełakargutʿiwn)
- փոխակարգեմ (pʿoxakargem)
- քաջակարգութիւն (kʿaǰakargutʿiwn)
- քառակարգեան (kʿaṙakargean)
- քրիստոսակարգ (kʿristosakarg)
References
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “կարգ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “կարգ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “կարգ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), 2nd edition, reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.