léim
Irish
Pronunciation
- IPA(key): /l̠ʲeːmʲ/
Etymology 1
From Old Irish léimm, from Proto-Celtic *lang-smen- (compare Welsh llam), from Proto-Indo-European *legʷh- (“light, not heavy”). The verb is denominal from the noun; the Old Irish verb lingid gave Modern ling, which is now literary.
Declension
Declension of léim
Second declension
Bare forms
|
Forms with the definite article
|
Derived terms
- athléim m (“rebound”)
- léim ailt f (“dislocation, spraining, of joint”)
- léim an daill f, léim chaorach sa duibheagán f (“leap in the dark”)
- léim an tsiosúir f (“scissors jump”)
- léim ard f (“high jump”)
- léim as bonn f, léim choirp f (“standing jump”)
- léim a thabhairt do (bhó) (“to serve (a cow)”, verb)
- léim buinne f (“gush of water”)
- léim chuaille f (“pole vault”)
- léim éin f (“rising of bird”)
- léim fáis f (“sudden growth”)
- léim fhada f (“long jump”)
- léim giorria f (“hare's leap”)
- léim i leataobh f (“jump to one side; aberration”)
- léim láimhe f (“vault”)
- léim na srathrach f (“straddle jump”)
- léimneach (“jumping, leaping, bounding; flitting, changeable”, adj)
- léimneach f (“(act of) jumping”)
- léimneoir m (“jumper”)
- léimrás m (“steeplechase”)
- léimrásaíocht f (“chasing”)
- léim reatha f (“running jump”)
- léim rúitín f (“dislocation, spraining, of ankle”)
- léim táilliúra f (“somersault performed with legs crossed”)
- léim uisce f (“water-jump”)
Verb
léim (present analytic léimeann, future analytic léimfidh, verbal noun léim, past participle léimthe)
Conjugation
First Conjugation (A)
singular | plural | relative | autonomous | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
first | second | third | first | second | third | ||||
indicative | present | léimim | léimeann tú; léimir† |
léimeann sé, sí | léimimid | léimeann sibh | léimeann siad; léimid† |
a léimeann; a léimeas | léimtear |
past | léim mé; léimeas | léim tú; léimis | léim sé, sí | léimeamar; léim muid | léim sibh; léimeabhair | léim siad; léimeadar | a léim / ar léim* |
léimeadh | |
past habitual | léiminn | léimteá | léimeadh sé, sí | léimimis; léimeadh muid | léimeadh sibh | léimidís; léimeadh siad | a léimeadh / a léimeadh* |
léimtí | |
future | léimfidh mé; léimfead |
léimfidh tú; léimfir† |
léimfidh sé, sí | léimfimid; léimfidh muid |
léimfidh sibh | léimfidh siad; léimfid† |
a léimfidh; a léimfeas | léimfear | |
conditional | léimfinn | léimfeá | léimfeadh sé, sí | léimfimis; léimfeadh muid | léimfeadh sibh | léimfidís; léimfeadh siad | a léimfeadh / a léimfeadh* |
léimfí | |
subjunctive | present | go léime mé; go léimead† |
go léime tú; go léimir† |
go léime sé, sí | go léimimid; go léime muid |
go léime sibh | go léime siad; go léimid† |
— | go léimtear |
past | dá léiminn | dá léimteá | dá léimeadh sé, sí | dá léimimis; dá léimeadh muid |
dá léimeadh sibh | dá léimidís; dá léimeadh siad |
— | dá léimtí | |
imperative | léimim | léim | léimeadh sé, sí | léimimis | léimigí; léimidh† |
léimidís | — | léimtear | |
verbal noun | léim | ||||||||
past participle | léimthe |
* Indirect relative
† Archaic or dialect form
Derived terms
- aisléim (“recoil”, intransitive verb)
Alternative forms
- léighim (obsolete)
Verb
léim
Further reading
- "léim" in Foclóir Gaeilge-Béarla, An Gúm, 1977, by Niall Ó Dónaill.
- C. Marstrander, E. G. Quin et al., editors (1913–76), “léimm”, in Dictionary of the Irish Language: Based Mainly on Old and Middle Irish Materials, Dublin: Royal Irish Academy, →ISBN
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.