անգուժատ
Middle Armenian
Alternative forms
- անկուժատ (ankužat)
- անգօժատ (angōžat)
- անկժատ (ankžat)
- անգուշատ (angušat)
- էնկիւժէնտ (ēnkiwžēnt), էնկիւժէտ (ēnkiwžēt)
- անկուժակ (ankužak)
- անիշատ (anišat)
Etymology
From Classical Persian انگژد (angužad)[1][2][3][4] or from Parthian[5], from Proto-Iranian *Hanguǰatu[6].
Attested in Ašxarhacʿoycʿ in the compound անգուժատ-ա-բեր (angužat-a-ber), անգժատ-ա-բեր (angžat-a-ber, “bearing silphium”).
Noun
անգուժատ • (angužat) (genitive singular անգժատի)[3]
- asafoetida
- 1184, Mxitʿar Heracʿi, J̌ermancʿ mxitʿarutʿiwn [Relief of Fevers] , (1832 edition, page 118):
- Այլ դեղ որ օգտէ այդ ջերմանտ՝ երբ եփած լինի նիւթն․ ա՛ռ նանխուայ տասն դրամ․ անիսոն, եւ քարաւէ եօթն եօթն դրամ․ դարապղպեղ երեք դրամ․ զանճապիլ չորս դրամ․ անգուժատ հինգ դրամ․ սումպուլ տասն դրամ․ զայս զամէնս աղա եւ մաղէ․ եւ յիստկած մեղրով շաղւէ․ եւ տուր երկու դրամ եւ կէս ռազիանի եւ կարօսի ջրով. բայց ՚ի նոպայի օրն մի՛ տաս։
- Ayl deł or ōgtē ayd ǰermant, erb epʿac lini niwtʿn; áṙ nanxuay tasn dram; anison, ew kʿarawē eōtʿn eōtʿn dram; darapłpeł erekʿ dram; zančapil čʿors dram; angužat hing dram; sumpul tasn dram; zays zamēns ała ew małē; ew yistkac mełrov šałwē; ew tur erku dram ew kēs ṙaziani ew karōsi ǰrov. baycʿ ’i nopayi ōrn mí tas.
- Այլ դեղ որ օգտէ այդ ջերմանտ՝ երբ եփած լինի նիւթն․ ա՛ռ նանխուայ տասն դրամ․ անիսոն, եւ քարաւէ եօթն եօթն դրամ․ դարապղպեղ երեք դրամ․ զանճապիլ չորս դրամ․ անգուժատ հինգ դրամ․ սումպուլ տասն դրամ․ զայս զամէնս աղա եւ մաղէ․ եւ յիստկած մեղրով շաղւէ․ եւ տուր երկու դրամ եւ կէս ռազիանի եւ կարօսի ջրով. բայց ՚ի նոպայի օրն մի՛ տաս։
- 1184, Mxitʿar Heracʿi, J̌ermancʿ mxitʿarutʿiwn [Relief of Fevers] , (1832 edition, page 127):
- Ապա թէ յերկար քաշէ այս ջերմս, եւ ձմեռն ՚ի վերայ հասանի, եւ եփելոյ նշանն երեւնայ, ապա պատեհ է ՚ի բան տանիս մէկ մի ՚ի տաք մաճուննոյն, զերդ անգժատի մաճունն, կամ անգժատի հապն, յամէն երեք օր տուր կէս դրամ․ օգտէ թէ ած կամի։
- Apa tʿē yerkar kʿašē ays ǰerms, ew jmeṙn ’i veray hasani, ew epʿeloy nšann erewnay, apa pateh ē ’i ban tanis mēk mi ’i takʿ mačunnoyn, zerd angžati mačunn, kam angžati hapn, yamēn erekʿ ōr tur kēs dram; ōgtē tʿē ac kami.
- Ապա թէ յերկար քաշէ այս ջերմս, եւ ձմեռն ՚ի վերայ հասանի, եւ եփելոյ նշանն երեւնայ, ապա պատեհ է ՚ի բան տանիս մէկ մի ՚ի տաք մաճուննոյն, զերդ անգժատի մաճունն, կամ անգժատի հապն, յամէն երեք օր տուր կէս դրամ․ օգտէ թէ ած կամի։
- 13th century, Bžškaran jioy ew aṙhasarak grastnoy [Medical Book on Horses and Pack Animals in General] 1980 edition, page 108:
- Ա՛ռ […] անգուժատ՝ դրամ տասն, ծեծէ՛ զանգուժատն ու խառնէ՛ ի հետ քիչ մի ալոյր։
- Áṙ […] angužat, dram tasn, cecḗ zangužatn u xaṙnḗ i het kʿičʿ mi aloyr.
- Ա՛ռ […] անգուժատ՝ դրամ տասն, ծեծէ՛ զանգուժատն ու խառնէ՛ ի հետ քիչ մի ալոյր։
- 1478 – 1492, Amirdovlatʿ Amasiacʿi, Angitacʿ anpēt [Useless for Ignoramuses] 1926 edition, page 60:
- Անգուժատ· որ է անճուտան, որ է հլթիսն․ յիշած է։
- Angužat· or ē ančutan, or ē hltʿisn; yišac ē.
- Անգուժատ· որ է անճուտան, որ է հլթիսն․ յիշած է։
Related terms
- անճուտան (ančutan), անճիտան (ančitan)
- անգուտան (angutan), անկիտան (ankitan)
Descendants
- → Armenian: անգուժատ (angužat)
References
- Hübschmann, Heinrich (1897) Armenische Grammatik. 1. Theil: Armenische Etymologie (in German), Leipzig: Breitkopf & Härtel, page 98
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971), “անգուժատ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), volume I, 2nd edition, reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, page 185ab
- Łazaryan, Ṙ. S.; Avetisyan, H. M. (2009), “անգուժատ”, in Miǰin hayereni baṙaran [Dictionary of Middle Armenian] (in Armenian), 2nd edition, Yerevan: University Press, page 48a
- J̌ahukyan, Geworg (2010), “անգուժատ”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik, page 53b
- Tremblay, Xavier (2005), “Irano-Tocharica et Tocharo-Iranica”, in Bulletin of the School of Oriental and African Studies, volume 68, issue 3, page 438
- Bailey, H. W. (1979) Dictionary of Khotan Saka, Cambridge, London, New York, Melbourne: Cambridge University press, page 1b
Further reading
- Ališan, Łewond (1895) Haybusak kam haykakan busabaṙutʿiwn [Armenian Botany] (in Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 675
- Awgerean, Mkrtičʿ (1865), “անգուժատ”, in Aṙjeṙn baṙaran haykaznean lezui [Pocket Dictionary of the Armenian Language] (in Armenian), corrected and expanded by Grigor Čēlalean, 2nd edition, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 49a
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836), “անգժատ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), volume I, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 126a
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.