թիւ
Old Armenian
Etymology
From Hurrian [script needed] (tiw-, “to say, speak”), [script needed] (tiwə, “word, deed”).
Noun
թիւ • (tʿiw)
- enumeration, counting
- number; quantity
- թիւք ― tʿiwkʿ ― arithmetic
- վերացեալ թիւ ― veracʿeal tʿiw ― abstract number
- Թիւք/Գիրք Թուոց ― Tʿiwkʿ/Girkʿ Tʿuocʿ ― Book of Numbers
- ոչ էր/ոչ գոյն նոցա թիւ, բազում էին քան զթիւ ― očʿ ēr/očʿ goyn nocʿa tʿiw, bazum ēin kʿan ztʿiw ― their multitude was innumerable
- թուով ամք ― tʿuov amkʿ ― few years
- թուով մարդիկ ― tʿuov mardik ― few men, persons
- թուով են առաքինիք ― tʿuov en aṙakʿinikʿ ― virtuous people are rare
- ի թուոյ փախչել ― i tʿuoy pʿaxčʿel ― to be innumerable, numberless
- անցուցանել ընդ թիւ, ի թիւ/ընդ թիւ արկանել, թիւ համարոյ առնել, ունել զթիւ համարոյ ― ancʿucʿanel ənd tʿiw, i tʿiw/ənd tʿiw arkanel, tʿiw hamaroy aṙnel, unel ztʿiw hamaroy ― to number, to count, to calculate; to range, to set in order
- ի թիւ արկանել զզօրս, թիւ համարոյ առնել զօրաց ― i tʿiw arkanel zzōrs, tʿiw hamaroy aṙnel zōracʿ ― to review the troops
- ի թիւ ասել ― i tʿiw asel ― to recite
- ի թիւ գիտեմ, ուսեալ եմ ― i tʿiw gitem, useal em ― I know by heart, memory or rote
- թիւ համարուց, թիւ համարոյ ամենայնի ― tʿiw hamarucʿ, tʿiw hamaroy amenayni ― the detail; the sum total
- list, order, rank
- կարգել ի թիւ այլոց ― kargel i tʿiw aylocʿ ― to reckon or rank among
- կարգել զոք ի թիւ սրբոց ― kargel zokʿ i tʿiw srbocʿ ― to canonize, to number among the saints
- ի թիւ/ընդ թիւ մտանել, ի թիւ անկանել ― i tʿiw/ənd tʿiw mtanel, i tʿiw ankanel ― to be of, or among the number
- date; epoch; era
- chapter (in a book)
- (grammar) number
Declension
o-type with i-type locative
Derived terms
- ազգաթիւ (azgatʿiw)
- ազգաթուեմ (azgatʿuem)
- աղիւսաթիւ (ałiwsatʿiw)
- այլաթիւ (aylatʿiw)
- անդամաթիւ (andamatʿiw)
- անթիւ (antʿiw)
- անթուելի (antʿueli)
- բազմաթիւ (bazmatʿiw)
- բացաթուեմ (bacʿatʿuem)
- դժուարաթուելի (džuaratʿueli)
- դիւրաթիւ (diwratʿiw)
- դիւրաթուելի (diwratʿueli)
- եղբայրաթիւ (ełbayratʿiw)
- եռաթիւ (eṙatʿiw)
- եռաթուեան (eṙatʿuean)
- եռանձնաթիւ (eṙanjnatʿiw)
- երկաթիւ (erkatʿiw)
- երրորդաթիւ (errordatʿiw)
- եօթնաթիւ (eōtʿnatʿiw)
- զուգաթիւ (zugatʿiw)
- զուգաթուեմ (zugatʿuem)
- թուաբերութիւն (tʿuaberutʿiwn)
- թուական (tʿuakan)
- թուականութիւն (tʿuakanutʿiwn)
- թուակարգիմ (tʿuakargim)
- թուակից (tʿuakicʿ)
- թուակցեմ (tʿuakcʿem)
- թուակցութիւն (tʿuakcʿutʿiwn)
- թուելական (tʿuelakan)
- թուելութիւն (tʿuelutʿiwn)
- թուեմ (tʿuem)
- թուեցուցանեմ (tʿuecʿucʿanem)
- թուիմ (tʿuim)
- թուիք (tʿuikʿ)
- թուով (tʿuov)
- ինքնաթիւ (inkʿnatʿiw)
- իսրայէլաթիւ (israyēlatʿiw)
- լուսնաթիւ (lusnatʿiw)
- կապճաթիւ (kapčatʿiw)
- կատարելաթիւ (katarelatʿiw)
- համաթիւ (hamatʿiw)
- համաթուեմ (hamatʿuem)
- հանգիտաթիւ (hangitatʿiw)
- հասարակաթիւ (hasarakatʿiw)
- հաւասարաթիւ (hawasaratʿiw)
- մակթիւ (maktʿiw)
- մարդաթիւ (mardatʿiw)
- մեծաթիւ (mecatʿiw)
- միաթիւ (miatʿiw)
- յոգնաթիւ (yognatʿiw)
- նախաթիւ (naxatʿiw)
- նախաթուեմ (naxatʿuem)
- շարաթուեմ (šaratʿuem)
- սակաւաթիւ (sakawatʿiw)
- սկզբնաթիւ (skzbnatʿiw)
- վերաթուեմ (veratʿuem)
- տասնաթիւ (tasnatʿiw)
- քառաթիւ (kʿaṙatʿiw)
- քառասնաթիւ (kʿaṙasnatʿiw)
- քոյրաթիւ (kʿoyratʿiw)
- օրաթիւ (ōratʿiw)
Descendants
- Armenian: թիվ (tʿiv)
References
- Diakonoff, Igor M. (1985), “Hurro-Urartian Borrowings in Old Armenian”, in Journal of the American Oriental Society, volume 105, issue 4, pages 597–603
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “թիւ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “թիւ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), 2nd edition, reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.