մեղ
Armenian
Etymology
From Old Armenian մեղ (meł).
Pronunciation
- (Eastern Armenian) IPA(key): [mɛʁ]
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | մեղ (meł) | մեղեր (mełer) | ||
| dative | մեղի (mełi) | մեղերի (mełeri) | ||
| ablative | մեղից (mełicʿ) | մեղերից (mełericʿ) | ||
| instrumental | մեղով (mełov) | մեղերով (mełerov) | ||
| locative | մեղում (mełum) | մեղերում (mełerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | մեղը/մեղն (mełə/mełn) | մեղերը/մեղերն (mełerə/mełern) | ||
| dative | մեղին (mełin) | մեղերին (mełerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | մեղս (mełs) | մեղերս (mełers) | ||
| dative | մեղիս (mełis) | մեղերիս (mełeris) | ||
| ablative | մեղիցս (mełicʿs) | մեղերիցս (mełericʿs) | ||
| instrumental | մեղովս (mełovs) | մեղերովս (mełerovs) | ||
| locative | մեղումս (mełums) | մեղերումս (mełerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | մեղդ (mełd) | մեղերդ (mełerd) | ||
| dative | մեղիդ (mełid) | մեղերիդ (mełerid) | ||
| ablative | մեղիցդ (mełicʿd) | մեղերիցդ (mełericʿd) | ||
| instrumental | մեղովդ (mełovd) | մեղերովդ (mełerovd) | ||
| locative | մեղումդ (mełumd) | մեղերումդ (mełerumd) | ||
Old Armenian
Etymology
From Proto-Indo-European *mel-s-eh₂- (“to deceive”). Cognate with Ancient Greek μέλεος (méleos, “idle, useless”), βλάσφημος (blásphēmos), Lithuanian mẽlas (“deceit”), Old Irish mell (“destruction”). Probably related with մոլորիմ (molorim), մոլիմ (molim) and perhaps մեղմեխ (mełmex) and մող (moł).
Noun
մեղ • (meł)
- (usually in the plural) sin, crime
- մեղ դնել, մեղս դնել ― meł dnel, mełs dnel ― to find fault with, to blame, to accuse
- մեղ ինչ առնել ումեք ― meł inčʿ aṙnel umekʿ ― to wrong or do evil to
- քո է մեղն ― kʿo ē mełn ― it is all owing to you, it is your fault, you are wrong
- ոչ իմ է մեղն ― očʿ im ē mełn ― I am not to blame, it is not my fault
- իւիք մեղ ինչ ոչ արար ինձ ― iwikʿ meł inčʿ očʿ arar inj ― he did not offend me in any way
- մեղ ինչ ոչ գոյր նոցա ― meł inčʿ očʿ goyr nocʿa ― they would be without fault
- այս կայ մեղ եւ մեզ ― ays kay meł ew mez ― this is also partly our fault
- մեղք փոքր, թեթեւ ― mełkʿ pʿokʿr, tʿetʿew ― peccadillo, venial fault
- եօթն մահուչափ մեղք ― eōtʿn mahučʿapʿ mełkʿ ― the seven capital sins
- մահուչափ/մահացու մեղք ― mahučʿapʿ/mahacʿu mełkʿ ― deadly or mortal sin
- սկզբնական մեղք ― skzbnakan mełkʿ ― original sin
- ներգործական մեղք ― nergorcakan mełkʿ ― actual sin
- մվերապահեալ մեղք ― mverapaheal mełkʿ ― reserved sin
- վկայք մեղաց ― vkaykʿ mełacʿ ― false witnesses
- վասն մեղացն ― vasn mełacʿn ― sin- or trespass-offering
- անկանել ի մեղս, մեղս առնել, գործել ― ankanel i mełs, mełs aṙnel, gorcel ― to sin, to transgress
- ի մեղս արկանել ― i mełs arkanel ― to cause to sin
- խոստովանել զմեղս իւր ― xostovanel zmełs iwr ― to confess one's sins
- թողուլ զմեղս ― tʿołul zmełs ― to remit, to absolve sin
- մեռանել ի մեղս ― meṙanel i mełs ― to die in sin
- ի մեղս գրել զիմն ― i mełs grel zimn ― to impute a thing as a crime to
Declension
Derived terms
- ամենամեղ (amenameł)
- անասնամեղ (anasnameł)
- անմեղ (anmeł)
- անմեղաբար (anmełabar)
- անմեղադիր (anmeładir)
- անմեղադրելի (anmeładreli)
- անմեղադրութիւն (anmeładrutʿiwn)
- անմեղական (anmełakan)
- անմեղանամ (anmełanam)
- անմեղանչական (anmełančʿakan)
- անմեղանչելի (anmełančʿeli)
- անմեղացուցանեմ (anmełacʿucʿanem)
- անմեղուկ (anmełuk)
- բազմամեղ (bazmameł)
- բազմամեղութիւն (bazmamełutʿiwn)
- դիւրամեղ (diwrameł)
- երկրամեղ (erkrameł)
- ծանրամեղ (canrameł)
- մեծամեղ (mecameł)
- մեղաասացութիւն (mełaasacʿutʿiwn)
- մեղադիր (meładir)
- մեղադրական (meładrakan)
- մեղադրանք (meładrankʿ)
- մեղադրեմ (meładrem)
- մեղադրութիւն (meładrutʿiwn)
- մեղական (mełakan)
- մեղականութիւն (mełakanutʿiwn)
- մեղայ (mełay)
- մեղայասացութիւն (mełayasacʿutʿiwn)
- մեղանամ (mełanam)
- մեղանչաբար (mełančʿabar)
- մեղանչական (mełančʿakan)
- մեղանչականութիւն (mełančʿakanutʿiwn)
- մեղանչանք (mełančʿankʿ)
- մեղանչեմ (mełančʿem)
- մեղանչումն (mełančʿumn)
- մեղանք (mełankʿ)
- մեղապարտ (mełapart)
- մեղապարտեմ (mełapartem)
- մեղապարտիմ (mełapartim)
- մեղապարտութիւն (mełapartutʿiwn)
- մեղացածին (mełacʿacin)
- մեղացային (mełacʿayin)
- մեղացուցանեմ (mełacʿucʿanem)
- մեղաւոր (meławor)
- մեղուցանեմ (mełucʿanem)
- մեղսաբեր (mełsaber)
- մեղսազանցութիւն (mełsazancʿutʿiwn)
- մեղսաթաթաւ (mełsatʿatʿaw)
- մեղսաթաւալ (mełsatʿawal)
- մեղսախորհուրդ (mełsaxorhurd)
- մեղսածին (mełsacin)
- մեղսածու (mełsacu)
- մեղսակործան (mełsakorcan)
- մեղսաճաշակ (mełsačašak)
- մեղսամակարդ (mełsamakard)
- մեղսամակարդութիւն (mełsamakardutʿiwn)
- մեղսային (mełsayin)
- մեղսաներկ (mełsanerk)
- մեղսասէր (mełsasēr)
- մեղսասիրութիւն (mełsasirutʿiwn)
- մեղսատագնապ (mełsatagnap)
- մեղսատեսակ (mełsatesak)
- մեղսարար (mełsarar)
- մեղսափափագ (mełsapʿapʿag)
- մեղսաքաւիչ (mełsakʿawičʿ)
- մեղսաքաւող (mełsakʿawoł)
- մեղսաքաւութիւն (mełsakʿawutʿiwn)
- մեղսօրէն (mełsōrēn)
- միամեղք (miamełkʿ)
- միշտամեղ (mištameł)
- միջամեղ (miǰameł)
- յետնամեղ (yetnameł)
- յոգնամեղ (yognameł)
- նախամեղ (naxameł)
- ներմեղական (nermełakan)
- շատամեղ (šatameł)
- չմեղ (čʿmeł)
- չմեղադրանք (čʿmeładrankʿ)
- չմեղադրութիւն (čʿmeładrutʿiwn)
- չմեղս (čʿmełs)
- չմեղք (čʿmełkʿ)
- չքմեղ (čʿkʿmeł)
- չքմեղիկ (čʿkʿmełik)
- սակաւամեղ (sakawameł)
- սովամեղ (sovameł)
- տարժանամեղ (taržanameł)
- փոքրամեղ (pʿokʿrameł)
References
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “մեղ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “մեղ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “մեղ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), 2nd edition, reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden, Boston: Brill, page 463
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.