մորմ
Armenian
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [mɔɾm]
Etymology 1
From Middle Armenian մորմ (morm).
Declension
singular | plural | |||
---|---|---|---|---|
nominative | մորմ (morm) | մորմեր (mormer) | ||
dative | մորմի (mormi) | մորմերի (mormeri) | ||
ablative | մորմից (mormicʿ) | մորմերից (mormericʿ) | ||
instrumental | մորմով (mormov) | մորմերով (mormerov) | ||
locative | մորմում (mormum) | մորմերում (mormerum) | ||
definite forms | ||||
nominative | մորմը/մորմն (mormə/mormn) | մորմերը/մորմերն (mormerə/mormern) | ||
dative | մորմին (mormin) | մորմերին (mormerin) | ||
1st person possessive forms (my) | ||||
nominative | մորմս (morms) | մորմերս (mormers) | ||
dative | մորմիս (mormis) | մորմերիս (mormeris) | ||
ablative | մորմիցս (mormicʿs) | մորմերիցս (mormericʿs) | ||
instrumental | մորմովս (mormovs) | մորմերովս (mormerovs) | ||
locative | մորմումս (mormums) | մորմերումս (mormerums) | ||
2nd person possessive forms (your) | ||||
nominative | մորմդ (mormd) | մորմերդ (mormerd) | ||
dative | մորմիդ (mormid) | մորմերիդ (mormerid) | ||
ablative | մորմիցդ (mormicʿd) | մորմերիցդ (mormericʿd) | ||
instrumental | մորմովդ (mormovd) | մորմերովդ (mormerovd) | ||
locative | մորմումդ (mormumd) | մորմերումդ (mormerumd) |
Etymology 2
From Middle Armenian մորմ (morm).
Noun
մորմ • (morm)
- wolf spider, tarantula, Lycosa[1][2]
- Synonyms: գայլասարդ (gaylasard), ղռիշուն (łṙišun)
Usage notes
Recorded in Ararat, New Julfa and Salmas dialects.[3][4][5] Amatuni relates that in Ararat մորմ (morm) refers to "a large, black and reddish poisonous insect resembling the spider".[6]
Declension
singular | plural | |||
---|---|---|---|---|
nominative | մորմ (morm) | մորմեր (mormer) | ||
dative | մորմի (mormi) | մորմերի (mormeri) | ||
ablative | մորմից (mormicʿ) | մորմերից (mormericʿ) | ||
instrumental | մորմով (mormov) | մորմերով (mormerov) | ||
locative | — | — | ||
definite forms | ||||
nominative | մորմը/մորմն (mormə/mormn) | մորմերը/մորմերն (mormerə/mormern) | ||
dative | մորմին (mormin) | մորմերին (mormerin) | ||
1st person possessive forms (my) | ||||
nominative | մորմս (morms) | մորմերս (mormers) | ||
dative | մորմիս (mormis) | մորմերիս (mormeris) | ||
ablative | մորմիցս (mormicʿs) | մորմերիցս (mormericʿs) | ||
instrumental | մորմովս (mormovs) | մորմերովս (mormerovs) | ||
locative | — | — | ||
2nd person possessive forms (your) | ||||
nominative | մորմդ (mormd) | մորմերդ (mormerd) | ||
dative | մորմիդ (mormid) | մորմերիդ (mormerid) | ||
ablative | մորմիցդ (mormicʿd) | մորմերիցդ (mormericʿd) | ||
instrumental | մորմովդ (mormovd) | մորմերովդ (mormerovd) | ||
locative | — | — |
References
- Łazaryan, Ṙuben S. (2001), “մորմ”, in Kendanineri anunneri hayeren-ṙuseren-latineren kargabanakan baṙaran. Girkʿ Z. Bazmotaniner, tʿrapočʿer, sardakerper, xecʿgetnakerper, kisakʿordavorner, covaneter, pogonoforner, pʿšamortʿner, pʿapʿkamarminner, order, manrakirner, ałexoršavorner, spungner [An Armenian–Russian–Latin Taxonomic Dictionary of Animal Names. Book VI. Myriapoda, Merostomata, Arachnida, Crustacea, Hemichordata, Chaetognatha, Pogonophora, Echinodermata, Mollusca, Worms, Ctenophora, Coelenterata, Spongia] (in Armenian), Yerevan: Tigran Mets, →ISBN, § 36, page 5
- Hambarjumyan V. H. et al., editors (1982), “մորմ”, in Haykakan sovetakan hanragitaran [Armenian Soviet Encyclopedia] (in Armenian), volume 8, Yerevan: Haykakan sovetakan hanragitarani glxavor xmbagrutʿyun, page 54c
- Ačaṙean, Hračʿeay (1977), “մոր”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), volume III, 2nd edition, reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, page 347b
- Mkrtičʿean, Aršawir; Mkrtičʿean, Areg (1997), “մորմ”, in Barbaṙ Nor J̌ułayi : Baṙacʿank [Glossary of Armenian language New Julfa dialect] (in Armenian), Glendale: Navasart, page 47
- Ōhanean, Ṙubik (2012), “մորմ”, in Baṙacʿank (baṙaran) : Salmasti barbaṙ [Wordlist (Dictionary): Salmas Dialect] (in Armenian), Tabriz, page 107
- Amatuni, Sahak (1912), “մորմ”, in Hayocʿ baṙ u ban [Armenian Words and Idioms] (in Armenian), Vagharshapat: Mother See of Holy Etchmiadzin, page 489
Middle Armenian
Etymology 1
Probably a broken reduplication based on Old Armenian մոր (mor).
Derived terms
- մորմենի (mormeni)
Descendants
- Armenian: մորմ (morm)
Further reading
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “մորմ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “մոր”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), 2nd edition, reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden, Boston: Brill, page 474
Etymology 2
The origin is uncertain. Compare Georgian მორიელი (morieli, “scorpion”).
According to Martirosyan, reflects a Mediterranean substrate insect / bogey-name, found also in Ancient Greek Μορμώ (Mormṓ), Μορμών (Mormṓn, “she-monster, bogey”) and Latin formido.[1]
Alternatively, perhaps literally meaning "the hairy one" and borrowed from a Middle Iranian reflex of Proto-Iranian *mauda- (“hair”), whence Middle Persian [Book Pahlavi needed] (mwd), Persian مو (mu, “hair”), Baluchi میذ (mīδ, “goat's hair; hair”) and possibly Yazgulyam mů (“spider”). On these see ESIJa, without the Armenian.[2] For the sound changes compare սափոր (sapʿor). Note that tarantulas are hairy and Amirdovlatʿ describes մոր (mor) as "woolly". In this scenario, the -մ (-m) in the form մորմ (morm) would need an explanation.
Noun
մորմ • (morm)
- a kind of poisonous spider, probably wolf spider, tarantula, Lycosa
- 1478 – 1492, Amirdovlatʿ Amasiacʿi, Angitacʿ anpēt [Useless for Ignoramuses] :[3]
- Ըռաթիլէ· որ թ. պօն ասէ, եւ հ. մոր կասեն․ կենդանի է որպես սարդուսդէ․ եւ ինքն ի Եազտ եւ յիր բոլորն շատ կու լինի․ եւ այսոր՝ խայեայկիրակ կասեն, եւ պ. տումակուկ ասէ․ եւ ինքն վնասակար գազանացն է․ եւ գունն դեղին է․ եւ ոտքն եւ ձեռքն ի բուրդ կու նմանէ որպէս լիսանըլսավր․ եւ խոտ մըն կայ որ հռ. ֆալախճին կասեն․ աւգտէ ըռաթիլային խաթածին. այսոր՝ նապաթի ըռաթլայ կասեն․ եւ ինքն յիշած է ի վերայ ֆէին, Աստուծով։
- Əṙatʿilē· or tʿ. pōn asē, ew h. mor kasen; kendani ē orpes sardusdē; ew inkʿn i Eazt ew yir bolorn šat ku lini; ew aysor, xayeaykirak kasen, ew p. tumakuk asē; ew inkʿn vnasakar gazanacʿn ē; ew gunn dełin ē; ew otkʿn ew jeṙkʿn i burd ku nmanē orpēs lisanəlsavr; ew xot mən kay or hṙ. falaxčin kasen; awgtē əṙatʿilayin xatʿacin. aysor, napatʿi əṙatʿlay kasen; ew inkʿn yišac ē i veray fēin, Astucov.
- Əṙatʿilē = Turks call it pō, and Armenians mor. It is an animal similar to the spider. There are many of them in Yazd and its environs. And it is called xayeaykirak and in Persian tumakuk. It is one of the most harmful animals. Its colour is yellow, and the arms and legs are woolly like a plantain. There is also a plant which the Romans call falaxčin. It is a remedy for əṙatʿilē’s bites. It is called napatʿi əṙatʿlay. It is mentioned under F, with God.
- Ըռաթիլէ· որ թ. պօն ասէ, եւ հ. մոր կասեն․ կենդանի է որպես սարդուսդէ․ եւ ինքն ի Եազտ եւ յիր բոլորն շատ կու լինի․ եւ այսոր՝ խայեայկիրակ կասեն, եւ պ. տումակուկ ասէ․ եւ ինքն վնասակար գազանացն է․ եւ գունն դեղին է․ եւ ոտքն եւ ձեռքն ի բուրդ կու նմանէ որպէս լիսանըլսավր․ եւ խոտ մըն կայ որ հռ. ֆալախճին կասեն․ աւգտէ ըռաթիլային խաթածին. այսոր՝ նապաթի ըռաթլայ կասեն․ եւ ինքն յիշած է ի վերայ ֆէին, Աստուծով։
- a small lizard
Derived terms
- մորահար (morahar)
Descendants
- Armenian: մորմ (morm)
References
- Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden, Boston: Brill, page 478
- Edelʹman, D. I. (2015) Etimologičeskij slovarʹ iranskix jazykov [Etymological Dictionary of Iranian Languages] (in Russian), volume V, Moscow: Vostochnaya Literatura, pages 283–284
- Basmaǰean, K. Y., editor (1926) Amirtovlatʿi Amasiacʿwoy angitacʿ anpēt [Useless for Ignoramuses of Amirdovlatʿ Amasiacʿi], Vienna: Mekhitarist Press, § 841, pages 164–165
Further reading
- Ačaṙean, Hračʿeay (1977), “մոր”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), volume III, 2nd edition, reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, page 347b
- Norayr N. Biwzandacʿi (2000), “մորմ”, in Martiros Minassian, editor, Baṙagirkʿ storin hayerēni i matenagrutʿeancʿ ŽA–ŽĒ darucʿ [Dictionary of Middle Armenian Based on the Literature of 11–17th Centuries], Geneva: Martiros Minassian, page 523
- Norayr N. Biwzandacʿi (2000), “մոր”, in Martiros Minassian, editor, Baṙagirkʿ storin hayerēni i matenagrutʿeancʿ ŽA–ŽĒ darucʿ [Dictionary of Middle Armenian Based on the Literature of 11–17th Centuries], Geneva: Martiros Minassian, page 521
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “մորմ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Łazaryan, Ṙ. S.; Avetisyan, H. M. (2009), “մորմ”, in Miǰin hayereni baṙaran [Dictionary of Middle Armenian] (in Armenian), 2nd edition, Yerevan: University Press, page 528ab
- Łazaryan, Ṙ. S.; Avetisyan, H. M. (2009), “մոր”, in Miǰin hayereni baṙaran [Dictionary of Middle Armenian] (in Armenian), 2nd edition, Yerevan: University Press
- Vardanjan, Stella (1990) Amirdovlat Amasiaci, Nenužnoje dlja neučej (in Russian), Moscow: Nauka, pages 134, 613