कष्ट

Hindi

Etymology

Borrowed from Sanskrit कष्ट (kaṣṭa).

Noun

कष्ट • (kaṣṭ) m (Urdu spelling کشٹ‎)

  1. trouble
    मैं आपको कष्ट नहीं देना चाहता था।
    I did not want to give you any trouble.
    मैं बहुत आर्थिक कष्ट में हूँ।
    I am in great financial trouble.
  2. suffering, agony
    स्वर्ग में तुम्हारे पाप के लिए कष्ट उठाना पड़ेगा।
    You will have to suffer for your sin in Heaven.

Declension
Declension of कष्ट
Singular Plural
Direct कष्ट (kaṣṭ) कष्ट (kaṣṭ)
Oblique कष्ट (kaṣṭ) कष्टों (kaṣṭõ)
Vocative कष्ट (kaṣṭ) कष्टो (kaṣṭo)

Synonyms

References
  • Bahri, Hardev (1989), “कष्ट”, in Siksarthi Hindi-Angrejhi Sabdakosa [Learners' Hindi-English Dictionary], Delhi: Rajpal & Sons
  • Platts, John T. (1884), “कष्ट”, in A dictionary of Urdu, classical Hindi, and English, London: W. H. Allen & co.

Sanskrit

Etymology

From the root verb कष् (kaṣh, “to injure, destroy”).

Noun

कष्टम् • (kaṣhṭam) m

  1. evil, difficulty, trouble, misery, suffering, hardship
    भवतः किं कष्टं अस्ति?
    Tell me, what is your trouble?
  2. sin, wickedness
  3. difficulty, effort
    एतद् कष्टं न।
    This is not difficult; there is no difficulty in this.
  4. sorrowful, miserable

Declension
Masculine a-stem declension of कष्ट
Nom. sg. कष्टः (kaṣṭaḥ)
Gen. sg. कष्टस्य (kaṣṭasya)
Singular Dual Plural
Nominative कष्टः (kaṣṭaḥ) कष्टौ (kaṣṭau) कष्टाः (kaṣṭāḥ)
Vocative कष्ट (kaṣṭa) कष्टौ (kaṣṭau) कष्टाः (kaṣṭāḥ)
Accusative कष्टम् (kaṣṭam) कष्टौ (kaṣṭau) कष्टान् (kaṣṭān)
Instrumental कष्टेन (kaṣṭena) कष्टाभ्याम् (kaṣṭābhyām) कष्टैः (kaṣṭaiḥ)
Dative कष्टाय (kaṣṭāya) कष्टाभ्याम् (kaṣṭābhyām) कष्टेभ्यः (kaṣṭebhyaḥ)
Ablative कष्टात् (kaṣṭāt) कष्टाभ्याम् (kaṣṭābhyām) कष्टेभ्यः (kaṣṭebhyaḥ)
Genitive कष्टस्य (kaṣṭasya) कष्टयोः (kaṣṭayoḥ) कष्टानाम् (kaṣṭānām)
Locative कष्टे (kaṣṭe) कष्टयोः (kaṣṭayoḥ) कष्टेषु (kaṣṭeṣu)

Adjective

कष्ट • (kaṣhṭa)

  1. bad, evil, ill, wrong
    रामहस्तमनुप्राप्य कष्टात् कष्टतरं गता।
    Gone from bad to worse; reduced to a wretched condition.
  2. painful, grievous
  3. difficult
  4. hard to subdue (as an enemy)
  5. mischievous, hurtful, injurious
  6. boding evil

References
  • Vaman Shivaram Apte (accessed 12-13-2012), “The Practical Sanskrit-English Dictionary”, in (Please provide the title of the work)‎
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.