युद्ध

See also: योद्धा

Hindi

Etymology

From Sanskrit युद्ध (yuddhá). Doublet of जूझ (jūjh).

Pronunciation

IPA^(key): /jʊd̪d̪ʱ/

Noun

युद्ध • (yuddh) m (Urdu spelling یدھ‎)

war
वे शत्रु के विरुद्ध युद्ध में मारे गये।
ve śatru ke viruddh yuddh mẽ māre gaye.
They were killed in the war against the enemy.

Synonyms: जंग (jaṅg), रण (raṇ), संग्राम (saṅgrām)

Declension

Declension of युद्ध
	Singular	Plural
Direct	युद्ध (yuddh)	युद्ध (yuddh)
Oblique	युद्ध (yuddh)	युद्धों (yuddhõ)
Vocative	युद्ध (yuddh)	युद्धो (yuddho)

Alternative forms

जुद्ध (juddh) – archaic

Derived terms

गृहयुद्ध (gŕhyuddh, “civil war”)
जलयुद्ध (jalyuddh, “naval war”)
बाहुयुद्ध (bāhuyuddh, “hand-to-hand combat”)
युद्धक्षेत्र (yuddhakṣetra, “battlefield”)
युद्धपोत (yuddhapot, “warship”)
युद्धबंदी (yuddhabandī, “prisoner of war”)
युद्धसंधि (yuddhasandhi, “ceasefire agreement”)
विश्वयुद्ध (viśvayuddh, “world war”)

References

Bahri, Hardev (1989), “युद्ध”, in Siksarthi Hindi-Angrejhi Sabdakosa [Learners' Hindi-English Dictionary], Delhi: Rajpal & Sons
Platts, John T. (1884), “युद्ध”, in A dictionary of Urdu, classical Hindi, and English, London: W. H. Allen & co.

Sanskrit

Alternative scripts

ᬬᬸᬤ᭄ᬥ (Balinese script)
যুদ্ধ (Assamese script)
যুদ্ধ (Bengali script)
𑰧𑰲𑰟𑰿𑰟 (Bhaiksuki script)
𑀬𑀼𑀤𑁆𑀥 (Brahmi script)
𑌯𑍁𑌦𑍍𑌧 (Grantha script)
યુદ્ધ (Gujarati script)
ꦪꦸꦢ꧀ꦣ (Javanese script)
ಯುದ್ಧ (Kannada script)
ယုဒ္ဓ (Burmese script)
ଯୁଦ୍ଧ (Oriya script)
ꢫꢸꢣ꣄ꢤ (Saurashtra script)
𑆪𑆶𑆢𑇀𑆣 (Sharada script)
𑖧𑖲𑖟𑖿𑖠 (Siddham script)
యుద్ధ (Telugu script)
ཡུདྡྷ (Tibetan script)
𑒨𑒳𑒠𑓂𑒡 (Tirhuta script)

Etymology

From Proto-Indo-Iranian *Hyawdʰ- (“to fight”), from Proto-Indo-European *Hyewdʰ-. Cognate with Avestan 𐬫𐬏𐬜‎ (yūδ).

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /jud̪.d̪ʱɐ́/, [jud̪̚.d̪ʱɐ́]
(Classical) IPA^(key): /ˈjud̪.d̪ʱɐ/, [ˈjud̪̚.d̪ʱɐ]

Adjective

युद्ध • (yuddhá)

fought, encountered, conquered, subdued

Declension

Masculine a-stem declension of युद्ध
Nom. sg.	युद्धः (yuddhaḥ)
Gen. sg.	युद्धस्य (yuddhasya)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	युद्धः (yuddhaḥ)	युद्धौ (yuddhau)	युद्धाः (yuddhāḥ)
Vocative	युद्ध (yuddha)	युद्धौ (yuddhau)	युद्धाः (yuddhāḥ)
Accusative	युद्धम् (yuddham)	युद्धौ (yuddhau)	युद्धान् (yuddhān)
Instrumental	युद्धेन (yuddhena)	युद्धाभ्याम् (yuddhābhyām)	युद्धैः (yuddhaiḥ)
Dative	युद्धाय (yuddhāya)	युद्धाभ्याम् (yuddhābhyām)	युद्धेभ्यः (yuddhebhyaḥ)
Ablative	युद्धात् (yuddhāt)	युद्धाभ्याम् (yuddhābhyām)	युद्धेभ्यः (yuddhebhyaḥ)
Genitive	युद्धस्य (yuddhasya)	युद्धयोः (yuddhayoḥ)	युद्धानाम् (yuddhānām)
Locative	युद्धे (yuddhe)	युद्धयोः (yuddhayoḥ)	युद्धेषु (yuddheṣu)

Feminine ā-stem declension of युद्ध
Nom. sg.	युद्धा (yuddhā)
Gen. sg.	युद्धायाः (yuddhāyāḥ)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	युद्धा (yuddhā)	युद्धे (yuddhe)	युद्धाः (yuddhāḥ)
Vocative	युद्धे (yuddhe)	युद्धे (yuddhe)	युद्धाः (yuddhāḥ)
Accusative	युद्धाम् (yuddhām)	युद्धे (yuddhe)	युद्धाः (yuddhāḥ)
Instrumental	युद्धया (yuddhayā)	युद्धाभ्याम् (yuddhābhyām)	युद्धाभिः (yuddhābhiḥ)
Dative	युद्धायै (yuddhāyai)	युद्धाभ्याम् (yuddhābhyām)	युद्धाभ्यः (yuddhābhyaḥ)
Ablative	युद्धायाः (yuddhāyāḥ)	युद्धाभ्याम् (yuddhābhyām)	युद्धाभ्यः (yuddhābhyaḥ)
Genitive	युद्धायाः (yuddhāyāḥ)	युद्धयोः (yuddhayoḥ)	युद्धानाम् (yuddhānām)
Locative	युद्धायाम् (yuddhāyām)	युद्धयोः (yuddhayoḥ)	युद्धासु (yuddhāsu)

Neuter a-stem declension of युद्ध
Nom. sg.	युद्धम् (yuddham)
Gen. sg.	युद्धस्य (yuddhasya)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	युद्धम् (yuddham)	युद्धे (yuddhe)	युद्धानि (yuddhāni)
Vocative	युद्ध (yuddha)	युद्धे (yuddhe)	युद्धानि (yuddhāni)
Accusative	युद्धम् (yuddham)	युद्धे (yuddhe)	युद्धानि (yuddhāni)
Instrumental	युद्धेन (yuddhena)	युद्धाभ्याम् (yuddhābhyām)	युद्धैः (yuddhaiḥ)
Dative	युद्धाय (yuddhāya)	युद्धाभ्याम् (yuddhābhyām)	युद्धेभ्यः (yuddhebhyaḥ)
Ablative	युद्धात् (yuddhāt)	युद्धाभ्याम् (yuddhābhyām)	युद्धेभ्यः (yuddhebhyaḥ)
Genitive	युद्धस्य (yuddhasya)	युद्धयोः (yuddhayoḥ)	युद्धानाम् (yuddhānām)
Locative	युद्धे (yuddhe)	युद्धयोः (yuddhayoḥ)	युद्धेषु (yuddheṣu)

Proper noun

युद्ध • (yuddha) m

name of a son of उग्रसेन (ugra-sena)

Noun

युद्ध • (yuddhá) n

battle, fight, war

Declension

Neuter a-stem declension of युद्ध (yuddhá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	युद्धम् yuddhám	युद्धे yuddhé	युद्धानि / युद्धा¹ yuddhā́ni / yuddhā́¹
Vocative	युद्ध yúddha	युद्धे yúddhe	युद्धानि / युद्धा¹ yúddhāni / yúddhā¹
Accusative	युद्धम् yuddhám	युद्धे yuddhé	युद्धानि / युद्धा¹ yuddhā́ni / yuddhā́¹
Instrumental	युद्धेन yuddhéna	युद्धाभ्याम् yuddhā́bhyām	युद्धैः / युद्धेभिः¹ yuddhaíḥ / yuddhébhiḥ¹
Dative	युद्धाय yuddhā́ya	युद्धाभ्याम् yuddhā́bhyām	युद्धेभ्यः yuddhébhyaḥ
Ablative	युद्धात् yuddhā́t	युद्धाभ्याम् yuddhā́bhyām	युद्धेभ्यः yuddhébhyaḥ
Genitive	युद्धस्य yuddhásya	युद्धयोः yuddháyoḥ	युद्धानाम् yuddhā́nām
Locative	युद्धे yuddhé	युद्धयोः yuddháyoḥ	युद्धेषु yuddhéṣu
Notes	¹Vedic

Noun

युद्ध • (yuddha) n

(astronomy) opposition, conflict of the planets

Declension

Neuter a-stem declension of युद्ध (yuddha)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	युद्धम् yuddham	युद्धे yuddhe	युद्धानि / युद्धा¹ yuddhāni / yuddhā¹
Vocative	युद्ध yuddha	युद्धे yuddhe	युद्धानि / युद्धा¹ yuddhāni / yuddhā¹
Accusative	युद्धम् yuddham	युद्धे yuddhe	युद्धानि / युद्धा¹ yuddhāni / yuddhā¹
Instrumental	युद्धेन yuddhena	युद्धाभ्याम् yuddhābhyām	युद्धैः / युद्धेभिः¹ yuddhaiḥ / yuddhebhiḥ¹
Dative	युद्धाय yuddhāya	युद्धाभ्याम् yuddhābhyām	युद्धेभ्यः yuddhebhyaḥ
Ablative	युद्धात् yuddhāt	युद्धाभ्याम् yuddhābhyām	युद्धेभ्यः yuddhebhyaḥ
Genitive	युद्धस्य yuddhasya	युद्धयोः yuddhayoḥ	युद्धानाम् yuddhānām
Locative	युद्धे yuddhe	युद्धयोः yuddhayoḥ	युद्धेषु yuddheṣu
Notes	¹Vedic

Descendants

Assamese: যুঁজ (zũz)
Indonesian: yuda
Maharastri Prakrit: 𑀚𑀼𑀤𑁆𑀥 (juddha)
Pali: yuddha
→ Assamese: যুদ্ধ (zuddho)
→ Bengali: যুদ্ধ (juddh)
→ Gujarati: યુદ્ધ (yuddh)
→ Hindi: युद्ध (yuddh)
→ Kannada: ಯುದ್ಧ (yuddha)
→ Marathi: युद्ध (yuddh)
→ Malayalam: യുദ്ധം (yuddhaṃ)
→ Punjabi: ਜੁੱਧ (judh)
→ Telugu: యుద్ధం (yuddhaṃ)
→ Tamil: யுத்தம் (yuttam)

References

Monier Williams (1899), “युद्ध”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, OCLC 458052227, page 0854.

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.