वानर
Hindi
Pronunciation
- IPA(key): /ʋɑː.nəɾ/
References
- Turner, Ralph Lilley (1969–1985), “vānara”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press
Marathi
Pronunciation
- IPA(key): /ʋa.nəɾ/
See also
- वानरी (vānrī, “female monkey”) f (more common) and वानरीण (vānrīṇ, “female monkey”) f (less common)
References
- James Thomas Molesworth (1857), “वानर”, in A dictionary, Marathi and English, Bombay: Printed for government at the Bombay Education Society's Press
- Turner, Ralph Lilley (1969–1985), “vānara”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press
Sanskrit
Etymology
From वन (van, “forest, wood”). Some native grammarians suggest वन (vana) + नर (nara, “man”).
Noun
वानर • (vānara) m
- monkey; any such ape
- c. 400 BCE, Mahābhārata 1.60.7:
- राक्षसास्तु पुलस्तयस्य वानरा किंनरास्तथा ।
यक्षाश्च मनुजव्याघ्र पुत्रास्तस्य च धीमतः ।
पुलहस्य मृगाः सिंहा व्याघ्राः किंपुरुषास्तथा ॥- rākṣasāstu pulastayasya vānarā kiṃnarāstathā .
yakṣāśca manujavyāghra putrāstasya ca dhīmataḥ .
pulahasya mṛgāḥ siṃhā vyāghrāḥ kiṃpuruṣāstathā .
- rākṣasāstu pulastayasya vānarā kiṃnarāstathā .
- राक्षसास्तु पुलस्तयस्य वानरा किंनरास्तथा ।
- c. 800 CE – 1100, Agni Purāṇa 8.8:
- इत्युक्तवा स गतो रामं नत्वोवाच हरीश्वरः ।
आनीता वानराः सर्वे सीतायाश च गवेषणे ॥- ityuktavā sa gato rāmaṃ natvovāca harīśvaraḥ .
ānītā vānarāḥ sarve sītāyāśa ca gaveṣaṇe .
- ityuktavā sa gato rāmaṃ natvovāca harīśvaraḥ .
- इत्युक्तवा स गतो रामं नत्वोवाच हरीश्वरः ।
Declension
Masculine a-stem declension of वानर (vānara) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | वानरः vānaraḥ |
वानरौ vānarau |
वानराः / वानरासः¹ vānarāḥ / vānarāsaḥ¹ |
Vocative | वानर vānara |
वानरौ vānarau |
वानराः / वानरासः¹ vānarāḥ / vānarāsaḥ¹ |
Accusative | वानरम् vānaram |
वानरौ vānarau |
वानरान् vānarān |
Instrumental | वानरेण vānareṇa |
वानराभ्याम् vānarābhyām |
वानरैः / वानरेभिः¹ vānaraiḥ / vānarebhiḥ¹ |
Dative | वानराय vānarāya |
वानराभ्याम् vānarābhyām |
वानरेभ्यः vānarebhyaḥ |
Ablative | वानरात् vānarāt |
वानराभ्याम् vānarābhyām |
वानरेभ्यः vānarebhyaḥ |
Genitive | वानरस्य vānarasya |
वानरयोः vānarayoḥ |
वानराणाम् vānarāṇām |
Locative | वानरे vānare |
वानरयोः vānarayoḥ |
वानरेषु vānareṣu |
Notes |
|
Declension
Masculine a-stem declension of वानर (vānara) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | वानरः vānaraḥ |
वानरौ vānarau |
वानराः / वानरासः¹ vānarāḥ / vānarāsaḥ¹ |
Vocative | वानर vānara |
वानरौ vānarau |
वानराः / वानरासः¹ vānarāḥ / vānarāsaḥ¹ |
Accusative | वानरम् vānaram |
वानरौ vānarau |
वानरान् vānarān |
Instrumental | वानरेण vānareṇa |
वानराभ्याम् vānarābhyām |
वानरैः / वानरेभिः¹ vānaraiḥ / vānarebhiḥ¹ |
Dative | वानराय vānarāya |
वानराभ्याम् vānarābhyām |
वानरेभ्यः vānarebhyaḥ |
Ablative | वानरात् vānarāt |
वानराभ्याम् vānarābhyām |
वानरेभ्यः vānarebhyaḥ |
Genitive | वानरस्य vānarasya |
वानरयोः vānarayoḥ |
वानराणाम् vānarāṇām |
Locative | वानरे vānare |
वानरयोः vānarayoḥ |
वानरेषु vānareṣu |
Notes |
|
Feminine ā-stem declension of वानरा (vānarā) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | वानरा vānarā |
वानरे vānare |
वानराः vānarāḥ |
Vocative | वानरे vānare |
वानरे vānare |
वानराः vānarāḥ |
Accusative | वानराम् vānarām |
वानरे vānare |
वानराः vānarāḥ |
Instrumental | वानरया / वानरा¹ vānarayā / vānarā¹ |
वानराभ्याम् vānarābhyām |
वानराभिः vānarābhiḥ |
Dative | वानरायै vānarāyai |
वानराभ्याम् vānarābhyām |
वानराभ्यः vānarābhyaḥ |
Ablative | वानरायाः vānarāyāḥ |
वानराभ्याम् vānarābhyām |
वानराभ्यः vānarābhyaḥ |
Genitive | वानरायाः vānarāyāḥ |
वानरयोः vānarayoḥ |
वानराणाम् vānarāṇām |
Locative | वानरायाम् vānarāyām |
वानरयोः vānarayoḥ |
वानरासु vānarāsu |
Notes |
|
Neuter a-stem declension of वानर (vānara) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | वानरम् vānaram |
वानरे vānare |
वानराणि / वानरा¹ vānarāṇi / vānarā¹ |
Vocative | वानर vānara |
वानरे vānare |
वानराणि / वानरा¹ vānarāṇi / vānarā¹ |
Accusative | वानरम् vānaram |
वानरे vānare |
वानराणि / वानरा¹ vānarāṇi / vānarā¹ |
Instrumental | वानरेण vānareṇa |
वानराभ्याम् vānarābhyām |
वानरैः / वानरेभिः¹ vānaraiḥ / vānarebhiḥ¹ |
Dative | वानराय vānarāya |
वानराभ्याम् vānarābhyām |
वानरेभ्यः vānarebhyaḥ |
Ablative | वानरात् vānarāt |
वानराभ्याम् vānarābhyām |
वानरेभ्यः vānarebhyaḥ |
Genitive | वानरस्य vānarasya |
वानरयोः vānarayoḥ |
वानराणाम् vānarāṇām |
Locative | वानरे vānare |
वानरयोः vānarayoḥ |
वानरेषु vānareṣu |
Notes |
|
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.