सुन्दर

Hindi

Pronunciation

  • IPA(key): /sʊn.d̪əɾ/

Adjective

सुन्दर (sundar)

  1. Alternative form of सुंदर (sundar)

Nepali

Adjective

सुन्दर (sundara), pronounced सुन्दर् (sundar)

  1. beautiful, attractive

Sanskrit

Etymology

From earlier *sūnara-, from सूनर (sū-nára, glad, joyous; delightful), with non-etymological medial -d-.

Pronunciation

Adjective

सुन्दर (sundara)

  1. beautiful, handsome, lovely, charming, agreeable (MBh., Kāv. etc.)
    • Mahābhārata, Book IV, 14.30:
      ahaṃ ca te, sundari, dāsavat sthitaḥ
      sadā bhaviṣye vaśa|go, var’|ānane.
      I, too, stand before you as a slave and I will always be obedient, bewitching, lovely-faced lady.
  2. noble (Subh.)

Declension

Masculine a-stem declension of सुन्दर
Nom. sg. सुन्दरः (sundaraḥ)
Gen. sg. सुन्दरस्य (sundarasya)
Singular Dual Plural
Nominative सुन्दरः (sundaraḥ) सुन्दरौ (sundarau) सुन्दराः (sundarāḥ)
Vocative सुन्दर (sundara) सुन्दरौ (sundarau) सुन्दराः (sundarāḥ)
Accusative सुन्दरम् (sundaram) सुन्दरौ (sundarau) सुन्दरान् (sundarān)
Instrumental सुन्दरेण (sundareṇa) सुन्दराभ्याम् (sundarābhyām) सुन्दरैः (sundaraiḥ)
Dative सुन्दराय (sundarāya) सुन्दराभ्याम् (sundarābhyām) सुन्दरेभ्यः (sundarebhyaḥ)
Ablative सुन्दरात् (sundarāt) सुन्दराभ्याम् (sundarābhyām) सुन्दरेभ्यः (sundarebhyaḥ)
Genitive सुन्दरस्य (sundarasya) सुन्दरयोः (sundarayoḥ) सुन्दराणाम् (sundarāṇām)
Locative सुन्दरे (sundare) सुन्दरयोः (sundarayoḥ) सुन्दरेषु (sundareṣu)
Feminine ī-stem declension of सुन्दर
Nom. sg. सुन्दरी (sundarī)
Gen. sg. सुन्दर्याः (sundaryāḥ)
Singular Dual Plural
Nominative सुन्दरी (sundarī) सुन्दर्यौ (sundaryau) सुन्दर्यः (sundaryaḥ)
Vocative सुन्दरि (sundari) सुन्दर्यौ (sundaryau) सुन्दर्यः (sundaryaḥ)
Accusative सुन्दरीम् (sundarīm) सुन्दर्यौ (sundaryau) सुन्दरीः (sundarīḥ)
Instrumental सुन्दर्या (sundaryā) सुन्दरीभ्याम् (sundarībhyām) सुन्दरीभिः (sundarībhiḥ)
Dative सुन्दर्यै (sundaryai) सुन्दरीभ्याम् (sundarībhyām) सुन्दरीभ्यः (sundarībhyaḥ)
Ablative सुन्दर्याः (sundaryāḥ) सुन्दरीभ्याम् (sundarībhyām) सुन्दरीभ्यः (sundarībhyaḥ)
Genitive सुन्दर्याः (sundaryāḥ) सुन्दर्योः (sundaryoḥ) सुन्दरीणाम् (sundarīṇām)
Locative सुन्दर्याम् (sundaryām) सुन्दर्योः (sundaryoḥ) सुन्दरीषु (sundarīṣu)
Neuter a-stem declension of सुन्दर
Nom. sg. सुन्दरम् (sundaram)
Gen. sg. सुन्दरस्य (sundarasya)
Singular Dual Plural
Nominative सुन्दरम् (sundaram) सुन्दरे (sundare) सुन्दराणि (sundarāṇi)
Vocative सुन्दर (sundara) सुन्दरे (sundare) सुन्दराणि (sundarāṇi)
Accusative सुन्दरम् (sundaram) सुन्दरे (sundare) सुन्दराणि (sundarāṇi)
Instrumental सुन्दरेण (sundareṇa) सुन्दराभ्याम् (sundarābhyām) सुन्दरैः (sundaraiḥ)
Dative सुन्दराय (sundarāya) सुन्दराभ्याम् (sundarābhyām) सुन्दरेभ्यः (sundarebhyaḥ)
Ablative सुन्दरात् (sundarāt) सुन्दराभ्याम् (sundarābhyām) सुन्दरेभ्यः (sundarebhyaḥ)
Genitive सुन्दरस्य (sundarasya) सुन्दरयोः (sundarayoḥ) सुन्दराणाम् (sundarāṇām)
Locative सुन्दरे (sundare) सुन्दरयोः (sundarayoḥ) सुन्दरेषु (sundareṣu)

Noun

सुन्दर (sundara) m|tr=sundara

  1. Clerodendrum phlomidis (L.)
  2. a palace of a particular form (L.)
  3. name of कामदेव (kāma-deva) (L.)
  4. name of a serpent-demon (Buddh.)
  5. name of a son of प्रविलसेन (Pravilasena)
  6. name of various authors (also with आचार्य (ācārya), कवि (kavi), भट्ट (bhaṭṭa) etc.)

Declension

Masculine a-stem declension of सुन्दर
Nom. sg. सुन्दरः (sundaraḥ)
Gen. sg. सुन्दरस्य (sundarasya)
Singular Dual Plural
Nominative सुन्दरः (sundaraḥ) सुन्दरौ (sundarau) सुन्दराः (sundarāḥ)
Vocative सुन्दर (sundara) सुन्दरौ (sundarau) सुन्दराः (sundarāḥ)
Accusative सुन्दरम् (sundaram) सुन्दरौ (sundarau) सुन्दरान् (sundarān)
Instrumental सुन्दरेन (sundarena) सुन्दराभ्याम् (sundarābhyām) सुन्दरैः (sundaraiḥ)
Dative सुन्दराय (sundarāya) सुन्दराभ्याम् (sundarābhyām) सुन्दरेभ्यः (sundarebhyaḥ)
Ablative सुन्दरात् (sundarāt) सुन्दराभ्याम् (sundarābhyām) सुन्दरेभ्यः (sundarebhyaḥ)
Genitive सुन्दरस्य (sundarasya) सुन्दरयोः (sundarayoḥ) सुन्दरानाम् (sundarānām)
Locative सुन्दरे (sundare) सुन्दरयोः (sundarayoḥ) सुन्दरेषु (sundareṣu)

References

  • Monier Williams (1899), सुन्दर”, in A Sanskrit–English Dictionary, [], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, OCLC 458052227, page 1227.
  • Mayrhofer, Manfred (1996) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan] (in German), volume II, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 740
  • Mayrhofer, Manfred (2001) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan] (in German), volume III, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 516
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.