կանթեղ
Armenian
Alternative forms
dialects
- dialectal forms recorded in dialectological notation
Etymology
From Old Armenian կանթեղ (kantʿeł).
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | կանթեղ (kantʿeł) | կանթեղներ (kantʿełner) | ||
| dative | կանթեղի (kantʿełi) | կանթեղների (kantʿełneri) | ||
| ablative | կանթեղից (kantʿełicʿ) | կանթեղներից (kantʿełnericʿ) | ||
| instrumental | կանթեղով (kantʿełov) | կանթեղներով (kantʿełnerov) | ||
| locative | կանթեղում (kantʿełum) | կանթեղներում (kantʿełnerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | կանթեղը/կանթեղն (kantʿełə/kantʿełn) | կանթեղները/կանթեղներն (kantʿełnerə/kantʿełnern) | ||
| dative | կանթեղին (kantʿełin) | կանթեղներին (kantʿełnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | կանթեղս (kantʿełs) | կանթեղներս (kantʿełners) | ||
| dative | կանթեղիս (kantʿełis) | կանթեղներիս (kantʿełneris) | ||
| ablative | կանթեղիցս (kantʿełicʿs) | կանթեղներիցս (kantʿełnericʿs) | ||
| instrumental | կանթեղովս (kantʿełovs) | կանթեղներովս (kantʿełnerovs) | ||
| locative | կանթեղումս (kantʿełums) | կանթեղներումս (kantʿełnerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | կանթեղդ (kantʿełd) | կանթեղներդ (kantʿełnerd) | ||
| dative | կանթեղիդ (kantʿełid) | կանթեղներիդ (kantʿełnerid) | ||
| ablative | կանթեղիցդ (kantʿełicʿd) | կանթեղներիցդ (kantʿełnericʿd) | ||
| instrumental | կանթեղովդ (kantʿełovd) | կանթեղներովդ (kantʿełnerovd) | ||
| locative | կանթեղումդ (kantʿełumd) | կանթեղներումդ (kantʿełnerumd) | ||
Descendants
- Udi: կանթեղ (kantʿeł, “church lamp”)
References
- “կանթեղ”, in Žamanakakicʿ hayocʿ lezvi bacʿatrakan baṙaran [Explanatory Dictionary of Contemporary Armenian] (in Armenian), Yerevan: Academy Press, 1969–1980
- Ačaṙean, Hračʿeay (1973), “կանթեղ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), volume II, 2nd edition, reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, page 514b
Old Armenian
Alternative forms
- կանթեղն (kantʿełn) (post-classical)
Etymology
Via Ancient Greek κανδήλη (kandḗlē) from Latin candēla. J̌ahukyan remarks with a question mark that the sound change δ (d) → թ (tʿ) is perhaps due to a popular borrowing. But compare the Byzantine Greek spellings καντῆλα (kantêla), καντήλα (kantḗla).
Noun
կանթեղ • (kantʿeł)
- lamp
- կանթեղ լուսաւորութեան ― kantʿeł lusaworutʿean ― illumination-lamp
- կանթեղ կազի ― kantʿeł kazi ― gas-lamp
- կանթեղ գիշերոյ ― kantʿeł gišeroy ― night-light
- կանթեղ օղւոյ ― kantʿeł ōłwoy ― spirit-lamp
- կանթեղ ցոլացիկ, հայելի կանթեղ ― kantʿeł cʿolacʿik, hayeli kantʿeł ― street-lamp
- նշանատու կանթեղ (երկաթուղւոյ) ― nšanatu kantʿeł (erkatʿułwoy) ― signal-lamp
- կանթեղ կիտուածագործի ― kantʿeł kituacagorci ― enameller's or glass blower's lamp
- անբոց կանթեղ ― anbocʿ kantʿeł ― aphlogistic lamp
- ինքնաբորբ կանթեղ ― inkʿnaborb kantʿeł ― lamp lighting by itself
- անստուեր կանթեղ ― anstuer kantʿeł ― sinumbra lamp
- կանթեղ մածուցիկ ― kantʿeł macucʿik ― soldering-lamp
- կանթեղք խաղետեղ թատեր ― kantʿełkʿ xałeteł tʿater ― foot-lamps
- յարդարել զկանթեղ ― yardarel zkantʿeł ― to trim a lamp
- վառել զկանթեղ ― vaṙel zkantʿeł ― to light a lamp
- անցուցանել զկանթեղ ― ancʿucʿanel zkantʿeł ― to extinguish or put out a lamp
Declension
i-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | կանթեղ (kantʿeł) | կանթեղք (kantʿełkʿ) | |
| genitive | կանթեղի (kantʿełi) | կանթեղաց (kantʿełacʿ) | |
| dative | կանթեղի (kantʿełi) | կանթեղաց (kantʿełacʿ) | |
| accusative | կանթեղ (kantʿeł) | կանթեղս (kantʿełs) | |
| ablative | կանթեղէ (kantʿełē) | կանթեղաց (kantʿełacʿ) | |
| instrumental | կանթեղաւ (kantʿeław) | կանթեղաւք = կանթեղօք (kantʿeławkʿ = kantʿełōkʿ) | |
| locative | կանթեղի (kantʿełi) | կանթեղս (kantʿełs) |
Synonyms
- լապտեր (lapter)
Derived terms
- կանթեղաբորբոք (kantʿełaborbokʿ)
- կանթեղակիր (kantʿełakir)
- կանթեղաւոր (kantʿeławor)
- կանթեղխոտ (kantʿełxot)
- կանթեղնաւոր (kantʿełnawor)
References
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “կանթեղ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “կանթեղ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʿeay (1973), “կանթեղ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), volume II, 2nd edition, reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, page 514ab
- J̌ahukyan, Geworg (2010), “կանթեղ”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik, page 382a
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.