շէն
Old Armenian
Etymology
Borrowed from a Middle Iranian word of the form *šēn, ultimately from Proto-Indo-European *tḱey-m̥no-, from the root *tḱey- (“to cultivate, settle, live”). Akin to Avestan 𐬱𐬀𐬌𐬌𐬀𐬥𐬀 (šaiiana, “place of residence”) and Classical Syriac ܫܝܢܐ (šainā), an Iranian borrowing. The Sogdian [script needed] (šyn /šēn/), which is often glossed as “resting place” and adduced as a cognate, in reality means “bed” and is borrowed from Sanskrit शयन (śayana, “bed”), which is from the unrelated root *ḱey- (“to be lying down”).
Noun
շէն • (šēn)
Declension
i-a-type
singular | plural | ||
---|---|---|---|
nominative | շէն (šēn) | շէնք (šēnkʿ) | |
genitive | շինի (šini) | շինաց (šinacʿ) | |
dative | շինի (šini) | շինաց (šinacʿ) | |
accusative | շէն (šēn) | շէնս (šēns) | |
ablative | շինէ (šinē) | շինաց (šinacʿ) | |
instrumental | շինաւ (šinaw) | շինաւք = շինօք (šinawkʿ = šinōkʿ) | |
locative | շինի (šini) | շէնս (šēns) | |
the singular genitive can also be շինոյ (šinoy) |
i-type
singular | plural | ||
---|---|---|---|
nominative | շէն (šēn) | շէնք (šēnkʿ) | |
genitive | շինի (šini) | շինից (šinicʿ) | |
dative | շինի (šini) | շինից (šinicʿ) | |
accusative | շէն (šēn) | շէնս (šēns) | |
ablative | շինէ (šinē) | շինից (šinicʿ) | |
instrumental | շինիւ (šiniw) | շինիւք (šiniwkʿ) | |
locative | շինի (šini) | շէնս (šēns) | |
post-classical |
Adjective
շէն • (šēn)
Declension
i-a-type
singular | plural | ||
---|---|---|---|
nominative | շէն (šēn) | շէնք (šēnkʿ) | |
genitive | շինի (šini) | շինաց (šinacʿ) | |
dative | շինի (šini) | շինաց (šinacʿ) | |
accusative | շէն (šēn) | շէնս (šēns) | |
ablative | շինէ (šinē) | շինաց (šinacʿ) | |
instrumental | շինաւ (šinaw) | շինաւք = շինօք (šinawkʿ = šinōkʿ) | |
locative | շինի (šini) | շէնս (šēns) | |
the singular genitive can also be շինոյ (šinoy) |
i-type
singular | plural | ||
---|---|---|---|
nominative | շէն (šēn) | շէնք (šēnkʿ) | |
genitive | շինի (šini) | շինից (šinicʿ) | |
dative | շինի (šini) | շինից (šinicʿ) | |
accusative | շէն (šēn) | շէնս (šēns) | |
ablative | շինէ (šinē) | շինից (šinicʿ) | |
instrumental | շինիւ (šiniw) | շինիւք (šiniwkʿ) | |
locative | շինի (šini) | շէնս (šēns) | |
post-classical |
Derived terms
- աղիւսաշէն (ałiwsašēn)
- ամրաշէն (amrašēn)
- անարուեստաշէն (anaruestašēn)
- անեղաշէն (anełašēn)
- անշէն (anšēn)
- անշինութիւն (anšinutʿiwn)
- աշխարհաշէն (ašxarhašēn)
- աշխարհաշինութիւն (ašxarhašinutʿiwn)
- աշտարակաշէն (aštarakašēn)
- աշտարակաշինող (aštarakašinoł)
- աշտարակաշինութիւն (aštarakašinutʿiwn)
- առաքելաշէն (aṙakʿelašēn)
- աստուածաշէն (astuacašēn)
- Արտաշէն (Artašēn)
- արքայաշէն (arkʿayašēn)
- արքունաշէն (arkʿunašēn)
- աւազաշէն (awazašēn)
- աւանաշէն (awanašēn)
- բարեշէն (barešēn)
- բարեշինութիւն (barešinutʿiwn)
- բարձրաշէն (barjrašēn)
- բոլորաշէն (bolorašēn)
- գաղատոսաշէն (gałatosašēn)
- գեղեցկաշէն (gełecʿkašēn)
- դիւրաշէն (diwrašēn)
- եղեգնաշէն (ełegnašēn)
- ենճեռնաշէն (enčeṙnašēn)
- երդաշէն (erdašēn)
- զարմանաշէն (zarmanašēn)
- իւրաշէն (iwrašēn)
- խորանաշէն (xoranašēn)
- խորանաշինութիւն (xoranašinutʿiwn)
- կատարաշինեմ (katarašinem)
- կենդանաշէն (kendanašēn)
- կողաշէն (kołašēn)
- Համամաշէն (Hamamašēn)
- Հայկաշէն (Haykašēn)
- հասարակաշէն (hasarakašēn)
- հաստաշինած (hastašinac)
- հաստատաշէն (hastatašēn)
- հնձանաշէն (hnjanašēn)
- ձեռաշէն (jeṙašēn)
- մարդաշէն (mardašēn)
- մարմարաշէն (marmarašēn)
- մեծաշէն (mecašēn)
- մեհենաշէն (mehenašēn)
- միջնաշէն (miǰnašēn)
- նախաշէն (naxašēn)
- նորաշէն (norašēn)
- նորոգաշէն (norogašēn)
- Շակաշէն (Šakašēn)
- շամիրամաշէն (šamiramašēn)
- շինագահ (šinagah)
- շինած (šinac)
- շինական (šinakan)
- շինականագոյն (šinakanagoyn)
- շինականամիտ (šinakanamit)
- շինականաշէն (šinakanašēn)
- շինականաշէն (šinakanašēn)
- շինականութիւն (šinakanutʿiwn)
- շինակեաց (šinakeacʿ)
- շինամէջ (šinamēǰ)
- շինամուտ (šinamut)
- շինանիստ (šinanist)
- շինասէր (šinasēr)
- շինավայրք (šinavayrkʿ)
- շինարար (šinarar)
- շինաւան (šinawan)
- շինեմ (šinem)
- շինիչ (šiničʿ)
- շինող (šinoł)
- շինողական (šinołakan)
- շինողութիւն (šinołutʿiwn)
- շինուած (šinuac)
- շինուածաձեւ (šinuacajew)
- շինուածոյ (šinuacoy)
- շինութիւն (šinutʿiwn)
- շինումն (šinumn)
- շինօղ (šinōł)
- որմաշէն (ormašēn)
- չքնաղաշէն (čʿkʿnałašēn)
- պայծառաշէն (paycaṙašēn)
- պայծառաշինութիւն (paycaṙašinutʿiwn)
- պարսպաշինութիւն (parspašinutʿiwn)
- սագաշէն (sagašēn)
- սառնաշէն (saṙnašēn)
- սերտաշէն (sertašēn)
- սրբաշէն (srbašēn)
- վայելչաշէն (vayelčʿašēn)
- Վասակաշէն (Vasakašēn)
- Վարդաշէն (Vardašēn)
- վիմաշէն (vimašēn)
- տաղաւարաշինութիւն (taławarašinutʿiwn)
- տաճարաշէն (tačarašēn)
- տնաշէն (tnašēn)
- տնաշինութիւն (tnašinutʿiwn)
- քաղաքաշինութիւն (kʿałakʿašinutʿiwn)
- քաջաշինութիւն (kʿaǰašinutʿiwn)
- քարաշէն (kʿarašēn)
- քուրդաշէն (kʿurdašēn)
Descendants
References
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “շէն”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), 2nd edition, reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “շէն”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Gharib, B. (1995), “շէն”, in Sogdian dictionary: Sogdian–Persian–English, Tehran: Farhangan Publications, page 379b
- Olsen, Birgit Anette (1999) The noun in Biblical Armenian: origin and word-formation: with special emphasis on the Indo-European heritage (Trends in linguistics. Studies and monographs; 119), Berlin, New York: Mouton de Gruyter, page 899
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “շէն”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.