տամ
Old Armenian
Etymology
From Proto-Indo-European *deh₃-.
Verb
տամ • (tam) (aorist indicative ետու)
- to give, to present, to offer; to concede, to grant, to bestow; to provide, to furnish, to lend; to give up, to deliver, to abandon, to expose; to make, to render, to produce, to cause
- տալ զանձն ― tal zanjn ― to apply to, to addict oneself to; to give oneself up to, to abandon oneself
- տալ խօսել ― tal xōsel ― to cause to speak
- տալ պատասխանի ― tal patasxani ― to answer, to reply, to respond
- չտալ դուլ եւ դադար ― čʿtal dul ew dadar ― to give neither peace nor rest, to disturb continually
- տալ իշխանութիւն ― tal išxanutʿiwn ― to invest or intrust with authority
- վկայագիր, անցագիր տալ ― vkayagir, ancʿagir tal ― to deliver a certificate, to grant a passport
- մրցանակ, վարձս տալ ― mrcʿanak, varjs tal ― to decree rewards, to award prizes or premiums
- տալ ածել ― tal acel ― to cause to bring
- տալ գերեզմանի ― tal gerezmani ― to bury, to inter
- տալ ի բանտ ― tal i bant ― to put in jail or prison, to imprison
- ժողով տալ ― žołov tal ― to come together, to assemble, to reunite, to meet, to hold a meeting
- քարամբք տալ ― kʿarambkʿ tal ― to strike with stones
- տաց զքեզ յազգ մեծ ― tacʿ zkʿez yazg mec ― I will make of you a great nation
- տացէ քեզ տէր լինել ― tacʿē kʿez tēr linel ― may you be!
- չէ տուեալ ամենեցուն ― čʿē tueal amenecʿun ― it is not every one that can...
- զորս ընդ ձեռամբ ձերով ետու ― zors ənd jeṙamb jerov etu ― which I put in subjection to you
- ես ետու տանել զուլդ ― es etu tanel zuld ― I have sent the kid
- հօրն իւրում ետ տանել ― hōrn iwrum et tanel ― he sent to his father
- տո՛ւր բերել ինձ փայտս մայրս ― túr berel inj pʿayts mayrs ― send me cedar wood!
- ետ զանձն իւր երթալ ― et zanjn iwr ertʿal ― he went
- զլէգէոնս այսոցն՝ անդնդոց տայ ― zlēgēons aysocʿn, andndocʿ tay ― he sends the legions of devils into the pit
- զպատիժս տայցեն յաւիտենից տանջանաց ― zpatižs taycʿen yawitenicʿ tanǰanacʿ ― they will suffer eternal punishment
- զմեզ ի կորուստ եւ յոչէութիւն տան ― zmez i korust ew yočʿēutʿiwn tan ― they load us with evil and annihilate us
- մի՛ տայք մեռանել ― mí taykʿ meṙanel ― do not leave to die!
Conjugation
active
| infinitive | տալ (tal) | participle | տուեալ (tueal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | ետ-, տու- (et-, tu-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | տամ (tam) | տաս (tas) | տայ (tay) | տամք (tamkʿ) | տայք (taykʿ) | տան (tan) | |
| imperfect | տայի (tayi) | տայիր (tayir) | տայր (tayr) | տայաք (tayakʿ) | տայիք (tayikʿ) | տային (tayin) | |
| aorist | ետու (etu) | ետուր (etur) | ետ (et) | տուաք (tuakʿ) | ետուք (etukʿ) | ետուն (etun) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | տայցեմ (taycʿem) | տայցես (taycʿes) | տայցէ (taycʿē) | տայցեմք (taycʿemkʿ) | տայցէք (taycʿēkʿ) | տայցեն (taycʿen) | |
| aorist | տաց (tacʿ) | տացես (tacʿes) | տացէ (tacʿē) | տացուք (tacʿukʿ) | տաջիք (taǰikʿ) | տացեն (tacʿen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | տո՛ւր (túr) | — | — | տո՛ւք (túkʿ) | — | |
| cohortative | — | տաջի՛ր (taǰír) | — | — | տաջի՛ք (taǰíkʿ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ տար (mí tar) | — | — | մի՛ տայք (mí taykʿ) | — | |
| the conjugation is irregular! don't be scared | |||||||
mediopassive
| infinitive | տալ (tal) | participle | տուեալ (tueal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | տու- (tu-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | — (—) | — (—) | — (—) | — (—) | — (—) | — (—) | |
| imperfect | — (—) | — (—) | — (—) | — (—) | — (—) | — (—) | |
| aorist | տուայ (tuay) | տուար (tuar) | տուաւ (tuaw) | տուաք (tuakʿ) | տուայք (tuaykʿ) | տուան (tuan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | տայցիմ (taycʿim) | տայցիս (taycʿis) | տայցի (taycʿi) | տայցիմք (taycʿimkʿ) | տայցիք (taycʿikʿ) | տայցին (taycʿin) | |
| aorist | տուայց (tuaycʿ) | տացիս (tacʿis) | տացի (tacʿi) | տացուք (tacʿukʿ) | տաջիք (taǰikʿ) | տացին (tacʿin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | տուեալ լե՛ր (tueal lér) | — | — | տուեալ լերո՛ւք (tueal lerúkʿ) | — | |
| cohortative | — | տաջի՛ր (taǰír) | — | — | [[[տաջիք#Old Armenian|[տաջի՛ք]] ([taǰíkʿ) | — | |
| prohibitive | — | — (—) | — | — | — (—) | — | |
| the conjugation is irregular! | |||||||
Derived terms
- ամենատուր (amenatur)
- անձնատուր (anjnatur)
- անձնտուր (anjntur)
- անմահատուր (anmahatur)
- անպատասխանատուութիւն (anpatasxanatuutʿiwn)
- անտուչական (antučʿakan)
- անտրակից (antrakicʿ)
- անփոխատրաբար (anpʿoxatrabar)
- անփոխատրապէս (anpʿoxatrapēs)
- անփոխատրելի (anpʿoxatreli)
- ապատրութիւն (apatrutʿiwn)
- ապտակատու (aptakatu)
- առատատուող (aṙatatuoł)
- առատատուր (aṙatatur)
- առատատրեմ (aṙatatrem)
- առատատրութիւն (aṙatatrutʿiwn)
- առտուեմ (aṙtuem)
- առտուութիւն (aṙtuutʿiwn)
- աստուածատուր (astuacatur)
- արարչատուր (ararčʿatur)
- արդիւնատու (ardiwnatu)
- արդիւնատրեմ (ardiwnatrem)
- արդիւնատրութիւն (ardiwnatrutʿiwn)
- արծաթափոխատու (arcatʿapʿoxatu)
- արտատուեալ (artatueal)
- արտատրութիւն (artatrutʿiwn)
- արքայատուր (arkʿayatur)
- արքունատուր (arkʿunatur)
- աւանդատու (awandatu)
- աւանդատուր (awandatur)
- աւետատու (awetatu)
- բազմականատու (bazmakanatu)
- բաղատրութիւն (bałatrutʿiwn)
- բանատու (banatu)
- բաշխատուր (bašxatur)
- բարետուր (baretur)
- բարետրական (baretrakan)
- բարետրապէս (baretrapēs)
- բարետրող (baretroł)
- բարետրութիւն (baretrutʿiwn)
- բարիատուր (bariatur)
- բացատուեմ (bacʿatuem)
- բացատուութիւն (bacʿatuutʿiwn)
- բացատրապէս (bacʿatrapēs)
- բացատրեմ (bacʿatrem)
- բացատրութիւն (bacʿatrutʿiwn)
- բերդատուր (berdatur)
- բօթատու (bōtʿatu)
- գերապատուութիւն (gerapatuutʿiwn)
- գուժատու (gužatu)
- դարմանատրեմ (darmanatrem)
- դարմանատրութիւն (darmanatrutʿiwn)
- դեղատու (dełatu)
- դեղատուեմ (dełatuem)
- դեղատուութիւն (dełatuutʿiwn)
- դիմոսատու (dimosatu)
- դիւատուր (diwatur)
- դիւրատրաբար (diwratrabar)
- երանատուր (eranatur)
- երգատրութիւն (ergatrutʿiwn)
- երեքփառատրեան (erekʿpʿaṙatrean)
- երկնատուր (erknatur)
- զոհատրութիւն (zohatrutʿiwn)
- զուգապատուութիւն (zugapatuutʿiwn)
- զրուցատրեմ (zrucʿatrem)
- զրուցատրութիւն (zrucʿatrutʿiwn)
- զօրացողատրապէս (zōracʿołatrapēs)
- ընթրատու (əntʿratu)
- ընծայատու (əncayatu)
- ընծայատուր (əncayatur)
- ընծատրութիւն (əncatrutʿiwn)
- թագատու (tʿagatu)
- թոյլատուութիւն (tʿoylatuutʿiwn)
- թոյլտուութիւն (tʿoyltuutʿiwn)
- ժամատու (žamatu)
- ժառանգատու (žaṙangatu)
- իմաստատուր (imastatur)
- իշոցատուութիւն (išocʿatuutʿiwn)
- իւրատուր (iwratur)
- լծակցատուր (lcakcʿatur)
- լուսատու (lusatu)
- խաչատուր (xačʿatur)
- խոտորատուր (xotoratur)
- խտորատուր (xtoratur)
- խրատատու (xratatu)
- խրատտու (xrattu)
- խրատտուական (xrattuakan)
- խրատտուութիւն (xrattuutʿiwn)
- կաղնատու (kałnatu)
- կաշառատու (kašaṙatu)
- կաշառատուր (kašaṙatur)
- կապալատու (kapalatu)
- կարծրատուր (karcratur)
- կենատու (kenatu)
- կենդանատու (kendanatu)
- կենդանատուր (kendanatur)
- կենդանատրեցուցանեմ (kendanatrecʿucʿanem)
- կենսատու (kensatu)
- կենսատուր (kensatur)
- կիսատուր (kisatur)
- կնքատու (knkʿatu)
- համատուրք (hamaturkʿ)
- համարատուութիւն (hamaratuutʿiwn)
- հայրատուր (hayratur)
- հայրենատուր (hayrenatur)
- հարկատու (harkatu)
- հարկատուութիւն (harkatuutʿiwn)
- հարկատրեմ (harkatrem)
- հարկատրութիւն (harkatrutʿiwn)
- հացատու (hacʿatu)
- հացտու (hacʿtu)
- հոգետուր (hogetur)
- հոգետրութիւն (hogetrutʿiwn)
- հոգեցատուր (hogecʿatur)
- հրամանատու (hramanatu)
- հրամանատուութիւն (hramanatuutʿiwn)
- հրամանատուր (hramanatur)
- հրամանատրեմ (hramanatrem)
- հրամանատրութիւն (hramanatrutʿiwn)
- հրամատրեմ (hramatrem)
- հրաւիրատու (hrawiratu)
- ձայնատու (jaynatu)
- ձայնատուութիւն (jaynatuutʿiwn)
- ձայնատուր (jaynatur)
- ձայնատրական (jaynatrakan)
- ձայնատրութիւն (jaynatrutʿiwn)
- ձեռնատու (jeṙnatu)
- ձեռնատուութիւն (jeṙnatuutʿiwn)
- ձեռնատուր (jeṙnatur)
- ձեռնտու (jeṙntu)
- ձեռնտուեմ (jeṙntuem)
- ձեռնտուութիւն (jeṙntuutʿiwn)
- ձրիատուր (jriatur)
- մահատու (mahatu)
- մատնտու (matntu)
- մեծատուր (mecatur)
- յաղթատուր (yałtʿatur)
- յառաջատու (yaṙaǰatu)
- յառաջատուութիւն (yaṙaǰatuutʿiwn)
- յիշոցատու (yišocʿatu)
- յիշոցատուութիւն (yišocʿatuutʿiwn)
- յիշոցնատու (yišocʿnatu)
- յուսատրութիւն (yusatrutʿiwn)
- յօժարատրական (yōžaratrakan)
- նախատուր (naxatur)
- նախատրաբար (naxatrabar)
- նախատրապէս (naxatrapēs)
- նշանատուր (nšanatur)
- նորատուր (noratur)
- նորոգատուր (norogatur)
- նուիրատու (nuiratu)
- նուիրատրութիւն (nuiratrutʿiwn)
- նպաստատու (npastatu)
- շնորհատու (šnorhatu)
- շնորհատուող (šnorhatuoł)
- շնորհատուութիւն (šnorhatuutʿiwn)
- շնորհատուր (šnorhatur)
- շնորհատրութիւն (šnorhatrutʿiwn)
- ուժատու (užatu)
- ուշատու (ušatu)
- ուսումնատուր (usumnatur)
- պաշտօնատրութիւն (paštōnatrutʿiwn)
- պատասխանատու (patasxanatu)
- պատասխանատուութիւն (patasxanatuutʿiwn)
- պատասխանատրեմ (patasxanatrem)
- պատասխանատրութիւն (patasxanatrutʿiwn)
- պատերազմատու (paterazmatu)
- պատուիրանատու (patuiranatu)
- պարգեւատու (pargewatu)
- պարգեւատուութիւն (pargewatuutʿiwn)
- պարգեւատուր (pargewatur)
- պարգեւատրեմ (pargewatrem)
- պարգեւատրութիւն (pargewatrutʿiwn)
- պսակատու (psakatu)
- պտղատու (ptłatu)
- պտղատուիմ (ptłatuim)
- պտղատուութիւն (ptłatuutʿiwn)
- ջահատու (ǰahatu)
- ջահատրեալ (ǰahatreal)
- ջոկատրեմ (ǰokatrem)
- ջոկատրութիւն (ǰokatrutʿiwn)
- ջրտու (ǰrtu)
- ստնտու (stntu)
- վանատու (vanatu)
- վանատուր (vanatur)
- վանատրեմ (vanatrem)
- վանատրութիւն (vanatrutʿiwn)
- վաշխատու (vašxatu)
- վարկատրեմ (varkatrem)
- վարձատու (varjatu)
- վարձատուր (varjatur)
- վարձատրական (varjatrakan)
- վարձատրեմ (varjatrem)
- վարձատրութիւն (varjatrutʿiwn)
- վերատրական (veratrakan)
- վերատրեմ (veratrem)
- վերատրութիւն (veratrutʿiwn)
- վերնատուող (vernatuoł)
- վիճակատուութիւն (vičakatuutʿiwn)
- տալի (tali)
- տէրունատուր (tērunatur)
- տուայր (tuayr)
- տուիչ (tuičʿ)
- տուող (tuoł)
- տուողութիւն (tuołutʿiwn)
- տուումն (tuumn)
- տուչութիւն (tučʿutʿiwn)
- տուր (tur)
- տուրեւառ (turewaṙ)
- տուրեւառիկ (turewaṙik)
- տուրեւառութիւն (turewaṙutʿiwn)
- տուրտուութիւն (turtuutʿiwn)
- տուրտուութիւն (turtuutʿiwn)
- տուրք (turkʿ)
- տրական (trakan)
- տրակից (trakicʿ)
- տրասէր (trasēr)
- տրիտուր (tritur)
- ցորենատու (cʿorenatu)
- փախատուած (pʿaxatuac)
- փառատրական (pʿaṙatrakan)
- փառատրեմ (pʿaṙatrem)
- փառատրողական (pʿaṙatrołakan)
- փառատրութիւն (pʿaṙatrutʿiwn)
- փոխանակատուութիւն (pʿoxanakatuutʿiwn)
- փոխատու (pʿoxatu)
- փոխատուութիւն (pʿoxatuutʿiwn)
- փոխատրաբար (pʿoxatrabar)
- փոխատրական (pʿoxatrakan)
- փոխատրեմ (pʿoxatrem)
- փոխատրութիւն (pʿoxatrutʿiwn)
- փոխարէնատրութիւն (pʿoxarēnatrutʿiwn)
- քաղաքատուր (kʿałakʿatur)
- քաղցրատուր (kʿałcʿratur)
- քոյինատուր (kʿoyinatur)
- քսակահատու (kʿsakahatu)
- քրիստոսատուր (kʿristosatur)
- օրէնսատու (ōrēnsatu)
- օրինատու (ōrinatu)
References
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “տամ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “տամ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “տալ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), 2nd edition, reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Abrahamyan, Ašot (1976) Grabari jeṙnark [A Handbook of Old Armenian] (in Armenian), 4th edition, Yerevan: Luys
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.