aithin
Irish
Pronunciation
- IPA(key): /ˈahənʲ/
- (Aran) IPA(key): /æn/, /ˈeːhən/
- (Cois Fharraige) IPA(key): /ænʲ/
Etymology 1
From Middle Irish aithnid, aithnigid, aithintigid (“knows (usually of a process rather than a state), comes to know, realizes, understands; recognises, knows (i.e. at sight, immediately; person, thing etc.); recognises, perceives, notices (a fact, state of affairs)”), from aithne, from Old Irish ad·gnin.
Verb
aithin (present analytic aithníonn, future analytic aithneoidh, verbal noun aithint, past participle aitheanta)
- (transitive) know, recognize, identify
- Aithníonn ciaróg ciaróg eile.
- A beetle recognizes another beetle.
- (transitive) acknowledge
- (transitive) distinguish
- (transitive) perceive
Conjugation
singular | plural | relative | autonomous | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
first | second | third | first | second | third | ||||
indicative | present | aithním | aithníonn tú; aithnír† |
aithníonn sé, sí | aithnímid; aithníonn muid |
aithníonn sibh | aithníonn siad; aithníd† |
a aithníonn; a aithníos / a n-aithníonn*; a n-aithníos* |
aithnítear |
past | d'aithin mé; d'aithníos / aithin mé‡; aithníos‡ |
d'aithin tú; d'aithnís / aithin tú‡; aithnís‡ |
d'aithin sé, sí / aithin sé, sí‡ |
d'aithníomar; d'aithin muid / aithníomar‡; aithin muid‡ |
d'aithin sibh; d'aithníobhair / aithin sibh‡; aithníobhair‡ |
d'aithin siad; d'aithníodar / aithin siad‡; aithníodar‡ |
a d'aithin / ar aithin* |
aithníodh; haithníodh† | |
past habitual | d'aithnínn / aithnínn‡; n-aithnínn‡‡ |
d'aithníteá / aithníteá‡; n-aithníteᇇ |
d'aithníodh sé, sí / aithníodh sé, sí‡; n-aithníodh sé, s퇇 |
d'aithnímis; d'aithníodh muid / aithnímis‡; aithníodh muid‡; n-aithnímis‡‡; n-aithníodh muid‡‡ |
d'aithníodh sibh / aithníodh sibh‡; n-aithníodh sibh‡‡ |
d'aithnídís; d'aithníodh siad / aithnídís; aithníodh siad‡; n-aithnídís‡‡; n-aithníodh siad‡‡ |
a d'aithníodh / a n-aithníodh* |
d'aithnítí / aithnítí‡; n-aithnít퇇 | |
future | aithneoidh mé; aithneod; aithneochaidh mé† |
aithneoidh tú; aithneoir†; aithneochaidh tú† |
aithneoidh sé, sí; aithneochaidh sé, sí† |
aithneoimid; aithneoidh muid; aithneochaimid†; aithneochaidh muid† |
aithneoidh sibh; aithneochaidh sibh† |
aithneoidh siad; aithneoid†; aithneochaidh siad† |
a aithneoidh; a aithneos; a aithneochaidh†; a aithneochas† / a n-aithneoidh*; a n-aithneos*; a n-aithneochaidh*†; a n-aithneochas*† |
aithneofar; aithneochar† | |
conditional | d'aithneoinn; d'aithneochainn† / aithneoinn‡; aithneochainn†‡; n-aithneoinn‡‡; n-aithneochainn†‡‡ | d'aithneofá; d'aithneochthᆠ/ aithneofá‡; aithneochthᆇ; n-aithneofᇇ; n-aithneochthᆇ‡ | d'aithneodh sé, sí; d'aithneochadh sé, sí† / aithneodh sé, sí‡; aithneochadh sé, s톇; n-aithneodh sé, s퇇; n-aithneochadh sé, s톇‡ | d'aithneoimis; d'aithneodh muid; d'aithneochaimis†; d'aithneochadh muid† / aithneoimis‡; aithneodh muid‡; aithneochaimis†‡; aithneochadh muid†‡; n-aithneoimis‡‡; n-aithneodh muid‡‡; n-aithneochaimis†‡‡; n-aithneochadh muid†‡‡ | d'aithneodh sibh; d'aithneochadh sibh† / aithneodh sibh‡; aithneochadh sibh†‡; n-aithneodh sibh‡‡; n-aithneochadh sibh†‡‡ | d'aithneoidís; d'aithneodh siad; d'aithneochadh siad† / aithneoidís‡; aithneodh siad‡; aithneochadh siad†‡; n-aithneoidís‡‡; n-aithneodh siad‡‡; n-aithneochadh siad†‡‡ | a d'aithneodh; a d'aithneochadh† / a n-aithneodh*; a n-aithneochadh*† |
d'aithneofaí; d'aithneochthaí† / aithneofaí‡; aithneochtha톇; n-aithneofa퇇; n-aithneochtha톇‡ | |
subjunctive | present | go n-aithní mé; go n-aithníod† |
go n-aithní tú; go n-aithnír† |
go n-aithní sé, sí | go n-aithnímid; go n-aithní muid |
go n-aithní sibh | go n-aithní siad; go n-aithníd† |
— | go n-aithnítear |
past | dá n-aithnínn | dá n-aithníteá | dá n-aithníodh sé, sí | dá n-aithnímis; dá n-aithníodh muid |
dá n-aithníodh sibh | dá n-aithnídís; dá n-aithníodh siad |
— | dá n-aithnítí | |
imperative | aithním | aithin | aithníodh sé, sí | aithnímis | aithnígí; aithnídh† |
aithnídís | — | aithnítear | |
verbal noun | aithint | ||||||||
past participle | aitheanta |
* Indirect relative
† Archaic or dialect form
‡ Dependent form
‡‡ Dependent form used with particles that trigger eclipsis (except an)
Alternative forms
Derived terms
- so-aitheanta (“recognizable; easy to distinguish, to discern”)
Etymology 2
From Old Irish aithnid, aithnigid (“commits for preservation, delivers to, deposits with; entrusts to, commits to the care of, commends to; commends, prescribes (a course of action); orders, commands”), from aithne.
Verb
aithin (present analytic aithníonn, future analytic aithneoidh, verbal noun aithint, past participle aitheanta)
Conjugation
singular | plural | relative | autonomous | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
first | second | third | first | second | third | ||||
indicative | present | aithním | aithníonn tú; aithnír† |
aithníonn sé, sí | aithnímid; aithníonn muid |
aithníonn sibh | aithníonn siad; aithníd† |
a aithníonn; a aithníos / a n-aithníonn*; a n-aithníos* |
aithnítear |
past | d'aithin mé; d'aithníos / aithin mé‡; aithníos‡ |
d'aithin tú; d'aithnís / aithin tú‡; aithnís‡ |
d'aithin sé, sí / aithin sé, sí‡ |
d'aithníomar; d'aithin muid / aithníomar‡; aithin muid‡ |
d'aithin sibh; d'aithníobhair / aithin sibh‡; aithníobhair‡ |
d'aithin siad; d'aithníodar / aithin siad‡; aithníodar‡ |
a d'aithin / ar aithin* |
aithníodh; haithníodh† | |
past habitual | d'aithnínn / aithnínn‡; n-aithnínn‡‡ |
d'aithníteá / aithníteá‡; n-aithníteᇇ |
d'aithníodh sé, sí / aithníodh sé, sí‡; n-aithníodh sé, s퇇 |
d'aithnímis; d'aithníodh muid / aithnímis‡; aithníodh muid‡; n-aithnímis‡‡; n-aithníodh muid‡‡ |
d'aithníodh sibh / aithníodh sibh‡; n-aithníodh sibh‡‡ |
d'aithnídís; d'aithníodh siad / aithnídís; aithníodh siad‡; n-aithnídís‡‡; n-aithníodh siad‡‡ |
a d'aithníodh / a n-aithníodh* |
d'aithnítí / aithnítí‡; n-aithnít퇇 | |
future | aithneoidh mé; aithneod; aithneochaidh mé† |
aithneoidh tú; aithneoir†; aithneochaidh tú† |
aithneoidh sé, sí; aithneochaidh sé, sí† |
aithneoimid; aithneoidh muid; aithneochaimid†; aithneochaidh muid† |
aithneoidh sibh; aithneochaidh sibh† |
aithneoidh siad; aithneoid†; aithneochaidh siad† |
a aithneoidh; a aithneos; a aithneochaidh†; a aithneochas† / a n-aithneoidh*; a n-aithneos*; a n-aithneochaidh*†; a n-aithneochas*† |
aithneofar; aithneochar† | |
conditional | d'aithneoinn; d'aithneochainn† / aithneoinn‡; aithneochainn†‡; n-aithneoinn‡‡; n-aithneochainn†‡‡ | d'aithneofá; d'aithneochthᆠ/ aithneofá‡; aithneochthᆇ; n-aithneofᇇ; n-aithneochthᆇ‡ | d'aithneodh sé, sí; d'aithneochadh sé, sí† / aithneodh sé, sí‡; aithneochadh sé, s톇; n-aithneodh sé, s퇇; n-aithneochadh sé, s톇‡ | d'aithneoimis; d'aithneodh muid; d'aithneochaimis†; d'aithneochadh muid† / aithneoimis‡; aithneodh muid‡; aithneochaimis†‡; aithneochadh muid†‡; n-aithneoimis‡‡; n-aithneodh muid‡‡; n-aithneochaimis†‡‡; n-aithneochadh muid†‡‡ | d'aithneodh sibh; d'aithneochadh sibh† / aithneodh sibh‡; aithneochadh sibh†‡; n-aithneodh sibh‡‡; n-aithneochadh sibh†‡‡ | d'aithneoidís; d'aithneodh siad; d'aithneochadh siad† / aithneoidís‡; aithneodh siad‡; aithneochadh siad†‡; n-aithneoidís‡‡; n-aithneodh siad‡‡; n-aithneochadh siad†‡‡ | a d'aithneodh; a d'aithneochadh† / a n-aithneodh*; a n-aithneochadh*† |
d'aithneofaí; d'aithneochthaí† / aithneofaí‡; aithneochtha톇; n-aithneofa퇇; n-aithneochtha톇‡ | |
subjunctive | present | go n-aithní mé; go n-aithníod† |
go n-aithní tú; go n-aithnír† |
go n-aithní sé, sí | go n-aithnímid; go n-aithní muid |
go n-aithní sibh | go n-aithní siad; go n-aithníd† |
— | go n-aithnítear |
past | dá n-aithnínn | dá n-aithníteá | dá n-aithníodh sé, sí | dá n-aithnímis; dá n-aithníodh muid |
dá n-aithníodh sibh | dá n-aithnídís; dá n-aithníodh siad |
— | dá n-aithnítí | |
imperative | aithním | aithin | aithníodh sé, sí | aithnímis | aithnígí; aithnídh† |
aithnídís | — | aithnítear | |
verbal noun | aithint | ||||||||
past participle | aitheanta |
* Indirect relative
† Archaic or dialect form
‡ Dependent form
‡‡ Dependent form used with particles that trigger eclipsis (except an)
Mutation
Irish mutation | |||
---|---|---|---|
Radical | Eclipsis | with h-prothesis | with t-prothesis |
aithin | n-aithin | haithin | not applicable |
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs. |
Further reading
- "aithin" in Foclóir Gaeilge-Béarla, An Gúm, 1977, by Niall Ó Dónaill.
- C. Marstrander, E. G. Quin et al., editors (1913–76), “2 aithnid (‘knows, recognises’)”, in Dictionary of the Irish Language: Based Mainly on Old and Middle Irish Materials, Dublin: Royal Irish Academy, →ISBN
- “aiṫniġim ‘know, recognise’” in Foclóir Gaeḋilge agus Béarla, Irish Texts Society, 2nd ed., 1927, by Patrick S. Dinneen.
- “aiṫnim ‘command’” in Foclóir Gaeḋilge agus Béarla, Irish Texts Society, 2nd ed., 1927, by Patrick S. Dinneen.
- Finck, F. N. (1899), Die araner mundart, Marburg: Elwert’sche Verlagsbuchhandlung, vol. II, p. 24.
- Entries containing “aithin” in English-Irish Dictionary, An Gúm, 1959, by Tomás de Bhaldraithe.
- Entries containing “aithin” in New English-Irish Dictionary by Foras na Gaeilge.