yürümek
Turkish
Etymology
From Ottoman Turkish يوریمك (yürümek, “to walk, advance”). In Turkish, Old Turkic and different Turkic dialects; the verb was attested in different forms alternating between back or front vowels such as yorı-, yöri-, yüri- . Clauson regards all forms together, but notes that yorı- is attested earlier. From Proto-Turkic *yorï-, *yüri- (“to walk”). Altaicists compare to Evenki [script needed] (dūrē-, “to walk, wander”), Japanese 寄る (yoru, “to come up, come near”), Mongolian дүрвэх (dürveh, “to flee, run away in fear”) and reconstruct Proto-Altaic *dōre.[1]
Cognate with Old Turkic [script needed] (yüri-)/[script needed] (yorı-, “to walk”), Azerbaijani yerimək and yürümək (“to walk, go”), Bashkir йөрөү (yöröw), Crimean Tatar yürmek (“to walk, go”), Chuvash ҫӳреме (śüreme, “to walk, wander”), Kazakh жүру (jürw, “to go, move”), Kyrgyz жүрүү (cürüü, “to move, run”), Turkmen ýöremek (“to walk, go, advance”), Tuvan чоруур (čoruur, “to go”), Uyghur يۈرمەك (yürmek, “to move, walk”), Uzbek yurmoq (“to walk, go”), Yakut сырыт (sırıt, “to go”) (caus. < *yorı-t). Also compare Mongolian зорчих (zorčih, “to go, ride, travel”), a Turkic borrowing.
Verb
yürümek (third-person singular simple present yürür)
Conjugation
singular | plural | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | ||
indicative | present simple | yürürüm | yürürsün | yürür | yürürüz | yürürsünüz | yürürler |
present continuous | yürüyorum | yürüyorsun | yürüyor | yürüyoruz | yürüyorsunuz | yürüyorlar | |
past definite | yürüdüm | yürüdün | yürüdü | yürüdük | yürüdünüz | yürüdüler | |
past continuous | yürüyordum | yürüyordun | yürüyordu | yürüyorduk | yürüyordunuz | yürüyorlardı | |
future simple | yürüyeceğim | yürüyeceksin | yürüyecek | yürüyeceğiz | yürüyeceksiniz | yürüyecekler |
singular | plural | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | ||
indicative | present simple | yürür müyüm? | yürür müsün? | yürür mü? | yürür müyüz? | yürür müsünüz? | yürürler mi? |
present continuous | yürüyor muyum? | yürüyor musun? | yürüyor mu? | yürüyor muyuz? | yürüyor musunuz? | yürüyorlar mı? | |
past definite | yürüdüm mü? | yürüdün mü? | yürüdü mü? | yürüdük mü? | yürüdünüz mü? | yürüdüler mü? | |
past continuous | yürüyor muydum? | yürüyor muydun? | yürüyor muydu? | yürüyor muyduk? | yürüyor muydunuz? | yürüyorlar mıydı? | |
future simple | yürüyecek miyim? | yürüyecek misin? | yürüyecek mi? | yürüyecek miyiz? | yürüyecek misiniz? | yürüyecekler mi? |
singular | plural | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | ||
indicative | present simple | yürümem | yürümezsin | yürümez | yürümeyiz | yürümezsiniz | yürümezler |
present continuous | yürümüyorum | yürümüyorsun | yürümüyor | yürümüyoruz | yürümüyorsunuz | yürümüyorlar | |
past definite | yürümedim | yürümedin | yürümedi | yürümedik | yürümediniz | yürümediler | |
past continuous | yürümüyordum | yürümüyordun | yürümüyordu | yürümüyorduk | yürümüyordunuz | yürümüyordular | |
future simple | yürümeyeceğim | yürümeyeceksin | yürümeyecek | yürümeyeceğiz | yürümeyeceksiniz | yürümeyecekler |
singular | plural | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | ||
indicative | present simple | yürümez miyim? | yürümez misin? | yürümez mi? | yürümez miyiz? | yürümez misiniz? | yürümezler mi? |
present continuous | yürümüyor muyum? | yürümüyor musun? | yürümüyor mu? | yürümüyor muyuz? | yürümüyor musunuz? | yürümüyorlar mı? | |
past definite | yürümedim mi? | yürümedin mi? | yürümedi mi? | yürümedik mi? | yürümediniz mi? | yürümediler mi? | |
past continuous | yürümüyor muydum? | yürümüyor muydun? | yürümüyor muydu? | yürümüyor muyduk? | yürümüyor muydunuz? | yürümüyorlar mıydı? | |
future simple | yürümeyecek miyim? | yürümeyecek misin? | yürümeyecek mi? | yürümeyecek miyiz? | yürümeyecek misiniz? | yürümeyecekler mi? |
Synonyms
- dolaşmak
- gezmek
Derived terms
- yürüme
- yürümemek
- yürünmek
- yürürlük
- yürüteç
- yürütmek
- yürüyebilmek
- yürüyememek
- yürüyen
- yürüyücü
- yürüyüş
References
- Starostin, Sergei; Dybo, Anna; Mudrak, Oleg (2003), “*dōre”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill