αίρω

See also: αἴρω, αιρώ, and αἱρῶ

Greek

Etymology

Ancient Greek αἴρω (aírō).

Pronunciation
  • IPA(key): /ˈero/
  • Hyphenation: αί‧ρω

Verb

αίρω • (aíro) (simple past ήρα, passive αίρομαι)

  1. (learned) lift and carry
    Synonym: σηκώνω (sikóno, “I lift”)
    1. take up, assume (a burden)
      Ο Χριστός αίρει τις αμαρτίες του κόσμου.
      O Christós aírei tis amartíes tou kósmou.
      Christ takes upon himself the sins of the world.
  2. remove (an obstacle), lift (a ban or an embargo), raise (a siege)
    αίρεται η παρεξήγηση ― aíretai i parexígisi ― the misunderstanding is resolved
    αίρεται ο στρατιωτικός νόμος ― aíretai o stratiotikós nómos ― the martial law is raised
    ήρθη ο αποκλεισμός ― írthi o apokleismós ― the blockade was raised
    Synonyms: απομακρύνω (apomakrýno), αφαιρώ (afairó)
    1. revoke, recall (a decision) (especially in legal terminology)
      • Η βουλή αίρει την εμπιστοσύνη της προς την κυβέρνηση.
        I voulí aírei tin empistosýni tis pros tin kyvérnisi.
        Parliament lifts its confidence to the government.
      • Το συμβούλιο αίρει τις κυρώσεις έναντι της χώρας.
        To symvoúlio aírei tis kyróseis énanti tis chóras.
        The council lifts sanctions on the country.
      • Το δικαστήριο μπορεί να άρει την ασυλία.
        To dikastírio boreí na árei tin asylía.
        The court may waive the immunity.
      Synonyms: ανακαλώ (anakaló), ακυρώνω (akyróno), καταργώ (katargó), παύω (pávo)
  3. rise to a superior level
    • Στην Αναγέννηση η τέχνη αίρεται στην τελειότητα.
      Stin Anagénnisi i téchni aíretai stin teleiótita.
      In Renaissance art is lifted, rises to perfection.
    (expression)
    Αίρεται στο ύψος των περιστάσεων
    Aíretai sto ýpsos ton peristáseon
    [he/she/it] rises to the occasion (literal: to the height of the occasion).
    Synonym: εξυψώνω (exypsóno)
    Antonym: υποβιβάζω (ypovivázo)

Conjugation
αίρω, αίρομαι
Active voice ➤ Passive voice ➤
Indicative mood ➤ Imperfective aspect ➤ Perfective aspect ➤ Imperfective aspect Perfective aspect
Non-past tenses ➤ Present ➤ Dependent ➤ Present Dependent
1 sg αίρω άρω αίρομαι αρθώ
2 sg αίρεις άρεις αίρεσαι αρθείς
3 sg αίρει άρει αίρεται αρθεί
1 pl αίρουμε, [‑ομε] άρουμε, [-ομε] αιρόμαστε, {αιρόμεθα} αρθούμε
2 pl αίρετε άρετε αίρεστε, {αίρεσθε} αρθείτε
3 pl αίρουν[ε] άρουν(ε) αίρονται αρθούν
Past tenses ➤ Imperfect ➤ Simple past ➤ Imperfect Simple past
1 sg (ήρα) (ήρα) — (άρθηκα), {ήρθην}
2 sg (ήρες) (ήρες) — (άρθηκες), {ήρθης}
3 sg (ήρε) (ήρε) {ήρετο} {ήρθη}, (άρθηκε)
1 pl (ήραμε) (ήραμε) — (αρθήκαμε), [{ήρθημεν}]
2 pl (ήρατε) (ήρατε) — (αρθήκατε), [{ήρθητε}]
3 pl (ήραν) (ήραν) αίρονταν, {ήροντο} {ήρθησαν}, (άρθηκαν), (αρθήκαν(ε))
Future tenses ➤ Continuous ➤ Simple ➤ Continuous Simple
1 sg θα αίρω ➤ θα άρω ➤ θα αίρομαι ➤ θα αρθώ ➤
2,3 sg, 1,2,3 pl θα αίρεις, … θα άρεις, … θα αίρεσαι, … θα αρθείς, …
Perfect aspect ➤ Perfect aspect
Present perfect ➤   έχω, έχεις, … άρει   έχω, έχεις, … αρθεί
Past perfect ➤   είχα, είχες, … άρει   είχα, είχες, … αρθεί
Future perfect ➤   θα έχω, θα έχεις, … άρει   θα έχω, έχεις, … αρθεί
Subjunctive mood ➤ Formed using present, dependent (for simple past) or present perfect from above with a particle (να, ας, όταν, …).
Imperative mood ➤ Imperfective aspect Perfective aspect Imperfective aspect Perfective aspect
2 sg αίρε άρε, {άρον} — —
2 pl αίρετε άρετε αίρεστε, {αίρεσθε} αρθείτε
Other forms Active voice Passive voice
Present participle➤ αίροντας1 ➤ αιρόμενος, ‑όμενη, ‑όμενο, {αιρόμενος, ‑ομένη, ‑όμενο} ➤
Perfect participle➤ έχοντας άρει ➤ —
Nonfinite form➤ άρει αρθεί
Notes    • 1 Learned present participle: αίρων (aíron), αίρουσα (aírousa), αίρον (aíron).
 • (…) optional or informal.   […] rare.   {…} learned, archaic.
 • Multiple forms are shown in order of reducing frequency.
 • Periphrastic imperative forms may be produced using the subjunctive.

Synonyms

Antonyms
  • (rise): υποβιβάζω (ypovivázo)
  • αίρων (aíron, “one who lifts”, participle), fem. αίρουσα (aírousa), neu. αίρον (aíron) (in polytonic: αἴρων, αἴρουσα, αἶρον)
  • άρον άρον (áron áron) (in polytonic: ἆρον)
  • εξαίρω (exaíro, “praise”)
  • Not to be confused as derivatives: compound verbs -αιρώ of ancient αἱρῶ (hairô, “seize; select”)

Further reading
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.