δίαιτα
Ancient Greek
Etymology
From διαιτάω (diaitáō, “I treat, handle”).
Pronunciation
- (5th BCE Attic) IPA(key): /dí.ai̯.ta/
- (1st CE Egyptian) IPA(key): /ˈdi.ɛ.ta/
- (4th CE Koine) IPA(key): /ˈði.ɛ.ta/
- (10th CE Byzantine) IPA(key): /ˈði.e.ta/
- (15th CE Constantinopolitan) IPA(key): /ˈði.e.ta/
Noun
δῐ́αιτᾰ • (díaita) f (genitive δῐαίτης); first declension
- way of living, mode of life
- accommodation, residence
- 384 BCE – 322 BCE, Aristotle, Nicomachean Ethics 1.p1096a.27:
- ἔτι δ’ ἐπεὶ τἀγαθὸν ἰσαχῶς λέγεται τῷ ὄντι (καὶ γὰρ ἐν τῷ τί λέγεται, οἷον ὁ θεὸς καὶ ὁ νοῦς, καὶ ἐν τῷ ποιῷ αἱ ἀρεταί, καὶ ἐν τῷ ποσῷ τὸ μέτριον, καὶ ἐν τῷ πρός τι τὸ χρήσιμον, καὶ ἐν χρόνῳ καιρός, καὶ ἐν τόπῳ δίαιτα καὶ ἕτερα τοιαῦτα), δῆλον ὡς οὐκ ἂν εἴη κοινόν τι καθόλου καὶ ἕν· οὐ γὰρ ἂν ἐλέγετ’ ἐν πάσαις ταῖς κατηγορίαις, ἀλλ’ ἐν μιᾷ μόνῃ.
- éti d’ epeì tagathòn isakhôs légetai tôi ónti (kaì gàr en tôi tí légetai, hoîon ho theòs kaì ho noûs, kaì en tôi poiôi hai aretaí, kaì en tôi posôi tò métrion, kaì en tôi prós ti tò khrḗsimon, kaì en khrónōi kairós, kaì en tópōi díaita kaì hétera toiaûta), dêlon hōs ouk àn eíē koinón ti kathólou kaì hén; ou gàr àn eléget’ en pásais taîs katēgoríais, all’ en miâi mónēi.
- ἔτι δ’ ἐπεὶ τἀγαθὸν ἰσαχῶς λέγεται τῷ ὄντι (καὶ γὰρ ἐν τῷ τί λέγεται, οἷον ὁ θεὸς καὶ ὁ νοῦς, καὶ ἐν τῷ ποιῷ αἱ ἀρεταί, καὶ ἐν τῷ ποσῷ τὸ μέτριον, καὶ ἐν τῷ πρός τι τὸ χρήσιμον, καὶ ἐν χρόνῳ καιρός, καὶ ἐν τόπῳ δίαιτα καὶ ἕτερα τοιαῦτα), δῆλον ὡς οὐκ ἂν εἴη κοινόν τι καθόλου καὶ ἕν· οὐ γὰρ ἂν ἐλέγετ’ ἐν πάσαις ταῖς κατηγορίαις, ἀλλ’ ἐν μιᾷ μόνῃ.
- dwelling, abode
- refuge, retreat, lair of an animal
- a room (separate part of a building, enclosed by walls, a floor, and a ceiling)
- (medicine) prescribed manner of life, health regimen
- 380 BCE, Plato, The Republic 404a:
- ’Αλλ’, ἦν δ’ ἐγώ, ὑπνώδης αὕτη γέ τις καὶ σφαλερὰ πρὸς ὑγίειαν. ἢ οὐχ ὁρᾷς ὅτι καθεύδουσί τε τὸν βίον καί, ἐὰν σμικρὰ ἐκβῶσιν τῆς τεταγμένης διαίτης, μεγάλα καὶ σφόδρα νοσοῦσιν οὗτοι οἱ ἀσκηταί;
- ’All’, ên d’ egṓ, hupnṓdēs haútē gé tis kaì sphalerà pròs hugíeian. ḕ oukh horâis hóti katheúdousí te tòn bíon kaí, eàn smikrà ekbôsin tês tetagménēs diaítēs, megála kaì sphódra nosoûsin hoûtoi hoi askētaí?
- ’Αλλ’, ἦν δ’ ἐγώ, ὑπνώδης αὕτη γέ τις καὶ σφαλερὰ πρὸς ὑγίειαν. ἢ οὐχ ὁρᾷς ὅτι καθεύδουσί τε τὸν βίον καί, ἐὰν σμικρὰ ἐκβῶσιν τῆς τεταγμένης διαίτης, μεγάλα καὶ σφόδρα νοσοῦσιν οὗτοι οἱ ἀσκηταί;
- state, condition, situation
- sustenance, food
- 522 BCE – 443 BCE, Pindar, Olympian Ode 2.65:
- κεινὰν παρὰ δίαιταν: ἀλλὰ παρὰ μὲν τιμίοις // θεῶν, οἵτινες ἔχαιρον εὐορκίαις, ἄδακρυν νέμονται // αἰῶνα: τοὶ δ’ ἀπροσόρατον ὀκχέοντι πόνον // ὅσοι δ’ ἐτόλμασαν ἐστρὶς // ἑκατέρωθι μείναντες ἀπὸ πάμπαν ἀδίκων ἔχειν
- keinàn parà díaitan: allà parà mèn timíois // theôn, hoítines ékhairon euorkíais, ádakrun némontai // aiôna: toì d’ aprosóraton okkhéonti pónon // hósoi d’ etólmasan estrìs // hekatérōthi meínantes apò pámpan adíkōn ékhein
- κεινὰν παρὰ δίαιταν: ἀλλὰ παρὰ μὲν τιμίοις // θεῶν, οἵτινες ἔχαιρον εὐορκίαις, ἄδακρυν νέμονται // αἰῶνα: τοὶ δ’ ἀπροσόρατον ὀκχέοντι πόνον // ὅσοι δ’ ἐτόλμασαν ἐστρὶς // ἑκατέρωθι μείναντες ἀπὸ πάμπαν ἀδίκων ἔχειν
- Athenodor., Tars. 3
- (at Athens and elsewhere) arbitration
- the office of arbiter
- discussion, investigation, enquiry, research
- 64 BCE – 24 CE, Strabo, Geography 15.1.10:
- ἐποιησάμεθα δ’ ἡμεῖς καὶ ἐν τοῖς πρώτοις λόγοις τοῖς περὶ γεωγραφίας δίαιταν ἣν δυνατὸν ἦν περὶ τούτων͵ καὶ νῦν ἐκείνοις τε ἐξ ἑτοίμου χρησόμεθα καὶ ἕτερα προσθήσομεν͵ ὅσων ἂν δεῖν δόξηι πρὸς τὴν σαφήνειαν.
- epoiēsámetha d’ hēmeîs kaì en toîs prṓtois lógois toîs perì geōgraphías díaitan hḕn dunatòn ên perì toútōn͵ kaì nûn ekeínois te ex hetoímou khrēsómetha kaì hétera prosthḗsomen͵ hósōn àn deîn dóxēi pròs tḕn saphḗneian.
- ἐποιησάμεθα δ’ ἡμεῖς καὶ ἐν τοῖς πρώτοις λόγοις τοῖς περὶ γεωγραφίας δίαιταν ἣν δυνατὸν ἦν περὶ τούτων͵ καὶ νῦν ἐκείνοις τε ἐξ ἑτοίμου χρησόμεθα καὶ ἕτερα προσθήσομεν͵ ὅσων ἂν δεῖν δόξηι πρὸς τὴν σαφήνειαν.
Declension
Case / # | Singular | Dual | Plural | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Nominative | ἡ δῐ́αιτᾰ hē díaita |
τὼ δῐαίτᾱ tṑ diaítā |
αἱ δῐ́αιται hai díaitai | ||||||||||
Genitive | τῆς δῐαίτης tês diaítēs |
τοῖν δῐαίταιν toîn diaítain |
τῶν δῐαιτῶν tôn diaitôn | ||||||||||
Dative | τῇ δῐαίτῃ têi diaítēi |
τοῖν δῐαίταιν toîn diaítain |
ταῖς δῐαίταις taîs diaítais | ||||||||||
Accusative | τὴν δῐ́αιτᾰν tḕn díaitan |
τὼ δῐαίτᾱ tṑ diaítā |
τᾱ̀ς δῐαίτᾱς tā̀s diaítās | ||||||||||
Vocative | δῐ́αιτᾰ díaita |
δῐαίτᾱ diaítā |
δῐ́αιται díaitai | ||||||||||
Notes: |
|
Derived terms
- δῐαιτάρχης (diaitárkhēs)
- δῐαίτημᾰ (diaítēma)
- δῐαιτημᾰτώδης (diaitēmatṓdēs)
- δῐαιτήσιμος (diaitḗsimos)
- δῐαίτησῐς (diaítēsis)
- δῐαιτητέον (diaitētéon)
- δῐαιτητήρῐον (diaitētḗrion)
- δῐαιτητής (diaitētḗs)
- δῐαιτητῐκός (diaitētikós)
- δῐαιτητῐκόν (diaitētikón)
- δῐαιτητός (diaitētós)
- δῐαιτοχορηγῐ́ᾱ (diaitokhorēgíā)
- δῐαίτωμᾰ (diaítōma)
Related terms
- δῐαιτάριος (diaitários)
- δῐαιτάω (diaitáō)
References
- δίαιτα in Liddell & Scott (1940) A Greek–English Lexicon, Oxford: Clarendon Press
- δίαιτα in Liddell & Scott (1889) An Intermediate Greek–English Lexicon, New York: Harper & Brothers
- δίαιτα in Bailly, Anatole (1935) Le Grand Bailly: Dictionnaire grec-français, Paris: Hachette
- δίαιτα in the Diccionario Griego–Español en línea (2006–2019)
- δίαιτα in Slater, William J. (1969) Lexicon to Pindar, Berlin: Walter de Gruyter
- Woodhouse, S. C. (1910) English–Greek Dictionary: A Vocabulary of the Attic Language, London: Routledge & Kegan Paul Limited.
- arbitration idem, page 38.
- board idem, page 86.
- diet idem, page 222.
- entertainment idem, page 277.
- food idem, page 333.
- intercession idem, page 449.
- interposition idem, page 452.
- intervention idem, page 453.
- life idem, page 489.
- manner idem, page 512.
- mediation idem, page 521.
- mode idem, page 537.
- private idem, page 642.
- regime idem, page 687.
- regimen idem, page 687.
- routine idem, page 723.
Greek
Etymology
From the Ancient Greek δίαιτα (díaita).
Declension
Related terms
- διαιτολόγος c (diaitológos, “dietician”)
- διαιτητική f (diaititikí, “dietetics”)
- διαιτολόγιο n (diaitológio, “diet”)
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.