հանգիստ

Armenian

Etymology

From Old Armenian հանգիստ (hangist).

Pronunciation

Audio (file)

(Eastern Armenian, standard) IPA^(key): [hɑŋˈɡist]

Noun

հանգիստ • (hangist)

rest, repose
հանգուստ առնել ― hangust aṙnel ― to take a rest

հանգստյան տուն ― hangstyan tun ― rest home, holiday house
calm, calmness; quiet, tranquillity
հանգիստը խանգարել ― hangistə xangarel ― to disturb
pause, break
(archaic) sleep
(archaic) death

Declension

n-type/i-type, inanimate (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	հանգիստ (hangist)	հանգիստներ (hangistner)
dative	հանգստյան, հանգստի (hangstyan, hangsti)	հանգիստների (hangistneri)
ablative	հանգստից (hangsticʿ)	հանգիստներից (hangistnericʿ)
instrumental	հանգստյամբ, հանգստով (hangstyamb, hangstov)	հանգիստներով (hangistnerov)
locative	հանգստում* (hangstum*)	հանգիստներում (hangistnerum)
	definite forms
nominative	հանգիստը/հանգիստն (hangistə/hangistn)	հանգիստները/հանգիստներն (hangistnerə/hangistnern)
dative	հանգստյանը/հանգստյանն, հանգստին (hangstyanə/hangstyann, hangstin)	հանգիստներին (hangistnerin)
	1^st person possessive forms (my)
nominative	հանգիստս (hangists)	հանգիստներս (hangistners)
dative	հանգստյանս/հանգստիս (hangstyans/hangstis)	հանգիստներիս (hangistneris)
ablative	հանգստիցս (hangsticʿs)	հանգիստներիցս (hangistnericʿs)
instrumental	հանգստովս (hangstovs)	հանգիստներովս (hangistnerovs)
locative	հանգստումս* (hangstums*)	հանգիստներումս (hangistnerums)
	2^nd person possessive forms (your)
nominative	հանգիստդ (hangistd)	հանգիստներդ (hangistnerd)
dative	հանգստյանդ/հանգստիդ (hangstyand/hangstid)	հանգիստներիդ (hangistnerid)
ablative	հանգստիցդ (hangsticʿd)	հանգիստներիցդ (hangistnericʿd)
instrumental	հանգստովդ (hangstovd)	հանգիստներովդ (hangistnerovd)
locative	հանգստումդ* (hangstumd*)	հանգիստներումդ (hangistnerumd)
*the singular locative is seldom used

Adjective

հանգիստ • (hangist) (superlative ամենահանգիստ)

calm, tranquil, peaceful

Adverb

հանգիստ • (hangist)

calmly, peacefully, quietly
easily

Interjection

հանգի՛ստ • (hangíst)

quiet!

Derived terms

հանգստանալ (hangstanal)

Old Armenian

Etymology

հանգչիմ (hangčʿim, “to rest”) +‎ -ստ (-st).

Noun

հանգիստ • (hangist)

repose, rest; refreshment, relaxation, recreation
հանգստեան ժամ ― hangstean žam ― compline

հանգիստ առնուլ ― hangist aṙnul ― to take rest, to be at rest, to repose

հանգիստ տալ ― hangist tal ― to rest, to repose

թողուլ ի հանգստեան ― tʿołul i hangstean ― to leave or let alone
ease, tranquillity; convenience, wellbeing, leisure
հանգստեամբ ― hangsteamb ― conveniently, comfortably; at one's ease or leisure, leisurely
pause, rest, intermission, truce, cessation
հանգիստ առնել բանի ― hangist aṙnel bani ― to end a discourse
station, abode
tomb
repose, sleep, death
հանգստեան շարական եւ աւետարան ― hangstean šarakan ew awetaran ― hymns and gospel in burial service

հանգստեան պաշտօն ― hangstean paštōn ― requiem
the end of work or of a song
fulfillment of wishes

Declension

n-type

	singular	plural
nominative	հանգիստ (hangist)	հանգիստք (hangistkʿ)
genitive	հանգստեան (hangstean)	հանգստեանց (hangsteancʿ)
dative	հանգստեան (hangstean)	հանգստեանց (hangsteancʿ)
accusative	հանգիստ (hangist)	հանգիստս (hangists)
ablative	հանգստենէ (hangstenē)	հանգստեանց (hangsteancʿ)
instrumental	հանգստեամբ (hangsteamb)	հանգստեամբք (hangsteambkʿ)
locative	հանգստեան (hangstean)	հանգիստս (hangists)

i-type

	singular	plural
nominative	հանգիստ (hangist)	հանգիստք (hangistkʿ)
genitive	հանգստի (hangsti)	հանգստից (hangsticʿ)
dative	հանգստի (hangsti)	հանգստից (hangsticʿ)
accusative	հանգիստ (hangist)	հանգիստս (hangists)
ablative	հանգստէ (hangstē)	հանգստից (hangsticʿ)
instrumental	հանգստիւ (hangstiw)	հանգստիւք (hangstiwkʿ)
locative	հանգստի (hangsti)	հանգիստս (hangists)

Adjective

հանգիստ • (hangist)

quiet, tranquil, peaceful

Derived terms

անհանգիստ (anhangist)
անհանգստեմ (anhangstem)
անհանգստութիւն (anhangstutʿiwn)
աստուածահանգիստ (astuacahangist)
հանգիստաւոր (hangistawor)
հանգստաբար (hangstabar)
հանգստաբեր (hangstaber)
հանգստագոյն (hangstagoyn)
հանգստակայ (hangstakay)
հանգստական (hangstakan)
հանգստանոց (hangstanocʿ)
հանգստասէր (hangstasēr)
հանգստարան (hangstaran)
հանգստարար (hangstarar)
հանգստարարիթայք (hangstararitʿaykʿ)
հանգստաւէտ (hangstawēt)
հանգստաւոր (hangstawor)
հանգստոց (hangstocʿ)
հոգեհանգիստ (hogehangist)
ձմեռնահանգիստ (jmeṙnahangist)
մահահանգիստ (mahahangist)
նաւահանգիստ (nawahangist)
ոգեհանգիստ (ogehangist)
տարահանգիստ (tarahangist)

Descendants

Armenian: հանգիստ (hangist)

References

Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “հանգիստ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.