दीर्घ

Hindi

Etymology

Borrowed from Sanskrit दीर्घ (dīrghá), from Proto-Indo-Iranian *dr̥Hgʰás, from Proto-Indo-European *dl̥h₁gʰós (long).

Pronunciation

  • IPA(key): /d̪iːɾɡʱ/

Adjective

दीर्घ (dīrgh) (Urdu spelling دیرگھ)

  1. long
    Synonym: लंबा (lambā)
  2. tall
    Synonyms: ऊँचा (ū̃cā), लंबा (lambā)
    Antonym: नाटा (nāṭā)
  3. weighty
    Synonyms: भारी (bhārī), गुरु (guru)

Sanskrit

Etymology

From Proto-Indo-Aryan *dr̥Hgʰás, from Proto-Indo-Iranian *dr̥Hgʰás, from Proto-Indo-European *dl̥h₁gʰós (long). Cognate with Old Persian 𐎭𐎼𐎥 (darga), Avestan 𐬛𐬀𐬭𐬆𐬔𐬀 (darəga, long), Ancient Greek δολιχός (dolikhós), Latin longus, Old Church Slavonic дльгъ (dlĭgŭ).

Pronunciation

Adjective

दीर्घ (dīrghá)

  1. long (in space and time)
  2. lofty, high, tall
  3. deep
  4. (phonetics, prosody) long

Declension

Masculine a-stem declension of दीर्घ
Nom. sg. दीर्घः (dīrghaḥ)
Gen. sg. दीर्घस्य (dīrghasya)
Singular Dual Plural
Nominative दीर्घः (dīrghaḥ) दीर्घौ (dīrghau) दीर्घाः (dīrghāḥ)
Vocative दीर्घ (dīrgha) दीर्घौ (dīrghau) दीर्घाः (dīrghāḥ)
Accusative दीर्घम् (dīrgham) दीर्घौ (dīrghau) दीर्घान् (dīrghān)
Instrumental दीर्घेन (dīrghena) दीर्घाभ्याम् (dīrghābhyām) दीर्घैः (dīrghaiḥ)
Dative दीर्घाय (dīrghāya) दीर्घाभ्याम् (dīrghābhyām) दीर्घेभ्यः (dīrghebhyaḥ)
Ablative दीर्घात् (dīrghāt) दीर्घाभ्याम् (dīrghābhyām) दीर्घेभ्यः (dīrghebhyaḥ)
Genitive दीर्घस्य (dīrghasya) दीर्घयोः (dīrghayoḥ) दीर्घानाम् (dīrghānām)
Locative दीर्घे (dīrghe) दीर्घयोः (dīrghayoḥ) दीर्घेषु (dīrgheṣu)
Feminine ā-stem declension of दीर्घ
Nom. sg. दीर्घा (dīrghā)
Gen. sg. दीर्घायाः (dīrghāyāḥ)
Singular Dual Plural
Nominative दीर्घा (dīrghā) दीर्घे (dīrghe) दीर्घाः (dīrghāḥ)
Vocative दीर्घे (dīrghe) दीर्घे (dīrghe) दीर्घाः (dīrghāḥ)
Accusative दीर्घाम् (dīrghām) दीर्घे (dīrghe) दीर्घाः (dīrghāḥ)
Instrumental दीर्घया (dīrghayā) दीर्घाभ्याम् (dīrghābhyām) दीर्घाभिः (dīrghābhiḥ)
Dative दीर्घायै (dīrghāyai) दीर्घाभ्याम् (dīrghābhyām) दीर्घाभ्यः (dīrghābhyaḥ)
Ablative दीर्घायाः (dīrghāyāḥ) दीर्घाभ्याम् (dīrghābhyām) दीर्घाभ्यः (dīrghābhyaḥ)
Genitive दीर्घायाः (dīrghāyāḥ) दीर्घयोः (dīrghayoḥ) दीर्घानाम् (dīrghānām)
Locative दीर्घायाम् (dīrghāyām) दीर्घयोः (dīrghayoḥ) दीर्घासु (dīrghāsu)
Neuter a-stem declension of दीर्घ
Nom. sg. दीर्घम् (dīrgham)
Gen. sg. दीर्घस्य (dīrghasya)
Singular Dual Plural
Nominative दीर्घम् (dīrgham) दीर्घे (dīrghe) दीर्घानि (dīrghāni)
Vocative दीर्घ (dīrgha) दीर्घे (dīrghe) दीर्घानि (dīrghāni)
Accusative दीर्घम् (dīrgham) दीर्घे (dīrghe) दीर्घानि (dīrghāni)
Instrumental दीर्घेन (dīrghena) दीर्घाभ्याम् (dīrghābhyām) दीर्घैः (dīrghaiḥ)
Dative दीर्घाय (dīrghāya) दीर्घाभ्याम् (dīrghābhyām) दीर्घेभ्यः (dīrghebhyaḥ)
Ablative दीर्घात् (dīrghāt) दीर्घाभ्याम् (dīrghābhyām) दीर्घेभ्यः (dīrghebhyaḥ)
Genitive दीर्घस्य (dīrghasya) दीर्घयोः (dīrghayoḥ) दीर्घानाम् (dīrghānām)
Locative दीर्घे (dīrghe) दीर्घयोः (dīrghayoḥ) दीर्घेषु (dīrgheṣu)

Descendants

  • Dardic: [Term?]
  • Magadhi Prakrit: [Term?]
  • Maharastri Prakrit: 𑀤𑀺𑀕𑁆𑀖 (diggha)
    • Dhivehi: ދިގު (digu)
    • Konkani: दीग (dīga)
  • Pali: dīgha
  • Sauraseni Prakrit: [Term?]
    • Nepali: दिघो (digho)
    • Romani: dírgă
    • Sindhi: [script needed] (ḍrigho)
  • Sinhalese: [script needed] (diga)
Borrowed terms

Noun

दीर्घ (dīrghá) m

  1. (phonology) long vowel
  2. camel
  3. a mystical N. of the letter (a)
  4. the 5th or 6th or 7th or 8th sign of the Zodiac
  5. (botany) a kind of plant
  6. a mystical N. of the letter (n)

Declension

Masculine a-stem declension of दीर्घ (dīrghá)
Singular Dual Plural
Nominative दीर्घः
dīrgháḥ
दीर्घौ
dīrghaú
दीर्घाः / दीर्घासः¹
dīrghā́ḥ / dīrghā́saḥ¹
Vocative दीर्घ
dī́rgha
दीर्घौ
dī́rghau
दीर्घाः / दीर्घासः¹
dī́rghāḥ / dī́rghāsaḥ¹
Accusative दीर्घम्
dīrghám
दीर्घौ
dīrghaú
दीर्घान्
dīrghā́n
Instrumental दीर्घेण
dīrghéṇa
दीर्घाभ्याम्
dīrghā́bhyām
दीर्घैः / दीर्घेभिः¹
dīrghaíḥ / dīrghébhiḥ¹
Dative दीर्घाय
dīrghā́ya
दीर्घाभ्याम्
dīrghā́bhyām
दीर्घेभ्यः
dīrghébhyaḥ
Ablative दीर्घात्
dīrghā́t
दीर्घाभ्याम्
dīrghā́bhyām
दीर्घेभ्यः
dīrghébhyaḥ
Genitive दीर्घस्य
dīrghásya
दीर्घयोः
dīrgháyoḥ
दीर्घाणाम्
dīrghā́ṇām
Locative दीर्घे
dīrghé
दीर्घयोः
dīrgháyoḥ
दीर्घेषु
dīrghéṣu
Notes
  • ¹Vedic

Noun

दीर्घ (dīrghá) n

  1. a species of grass
  2. Name of a sāman

Declension

Neuter a-stem declension of दीर्घ (dīrghá)
Singular Dual Plural
Nominative दीर्घम्
dīrghám
दीर्घे
dīrghé
दीर्घाणि / दीर्घा¹
dīrghā́ṇi / dīrghā́¹
Vocative दीर्घ
dī́rgha
दीर्घे
dī́rghe
दीर्घाणि / दीर्घा¹
dī́rghāṇi / dī́rghā¹
Accusative दीर्घम्
dīrghám
दीर्घे
dīrghé
दीर्घाणि / दीर्घा¹
dīrghā́ṇi / dīrghā́¹
Instrumental दीर्घेण
dīrghéṇa
दीर्घाभ्याम्
dīrghā́bhyām
दीर्घैः / दीर्घेभिः¹
dīrghaíḥ / dīrghébhiḥ¹
Dative दीर्घाय
dīrghā́ya
दीर्घाभ्याम्
dīrghā́bhyām
दीर्घेभ्यः
dīrghébhyaḥ
Ablative दीर्घात्
dīrghā́t
दीर्घाभ्याम्
dīrghā́bhyām
दीर्घेभ्यः
dīrghébhyaḥ
Genitive दीर्घस्य
dīrghásya
दीर्घयोः
dīrgháyoḥ
दीर्घाणाम्
dīrghā́ṇām
Locative दीर्घे
dīrghé
दीर्घयोः
dīrgháyoḥ
दीर्घेषु
dīrghéṣu
Notes
  • ¹Vedic

References

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.