bilmək
Azerbaijani
Other scripts | |
---|---|
Cyrillic | билмәк |
Roman | bilmək |
Perso-Arabic | بیلمک |
Etymology
From Proto-Turkic *bil- (“to know”)[1] Cognate with Old Turkic 𐰋𐰃𐰠 (bil-, “to know”), Turkish bilmek, Crimean Tatar bilmek, Uzbek bilmoq (“to know”). Crimean Tatar bilmek, Kazakh білу (bilw, “to know”), Tatar белү (belü)
Pronunciation
Verb
bilmək
- (transitive) to know
- Çox yaşayan çox bilməz, çox yer gəzən çox bilər
- It is not necessarily the one who has lived longed that knows a lot, but the one who has been to many places.
- (literally, “One who lives long won't know a lot, one who travels many places will know.”)
- (transitive) to be able
- 1906, Sultanməcid Qənizadə, Allah xofu; republished as “Allah xofu”, in Həmid Araslı, Abbas Zamanov, editors, Sultanməcid Qənizadə. Seçilmiş əsərləri, Baku: Avrasiya Press, 2006, page 120:
- Muzdur Məşədi Əsgər rusca danışmaq bilmirdi.
- Farmworker Məşədi Əsgər couldn't speak Russian.
-
- (transitive) to consider, view
- 1911, Yusif Vəzir Çəmənzəminli, Zeynal Bəy; reprinted as Tоfiq Hüsеynоğlu, Məryəm Aхundоva, editor, Yusif Vəzir Çəmənzəminli. Əsərləri. Üç cilddə. Birinci cild, volume I, Baku: Avrasiya Press, 2005, page 117:
- Pоlis məmurları şəhərin zahir görünüşünü bir təhər qaydaya salmağa var qüvvələrini sərf еtmişdilər və indi də şəhərin halını qubеrnatоra rövnəqli surətdə göstərməyi hər kəs özünə müqəddəs bir vəzifə bilirdi.
- Police authorities made every effort to anyhow put the appearance of the city in order and everyone considered it to be his holy duty to show the governor condition of the city in magnificent speed now.
-
- (intransitive) to falsely assume, to mistakenly believe sth (only when used with elə).
- Mən elə bilirdim ki biz artıq evdəyik ― I thought we were already home [though we weren't].
Usage notes
- Bilmək is never used in the sense 'to know someone'; the verb used in the latter sense is instead tanımaq.
Conjugation
Conjugation of bilmək
positive | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
subject non-past participle | bilən | |||||||
subject past participle | bilmiş | |||||||
non-subject participle | with undefined agent | bildik | ||||||
with defined agent | (mənim +) bildiyim | (sənin +) bildiyin | (gen. agent +) bildiyi | (bizim +) bildiyimiz | (sizin +) bildiyiniz | (gen. agent +) bildiyi or bildikləri | ||
converb | bilib | |||||||
infinitive | bilmək | |||||||
singular | plural | |||||||
first | second | third | first | second | third | |||
indicative | present | simple | bilirəm | bilirsən | bilir | bilirik | bilirsiniz | bilirlər |
perfect | bilmişəm | bilmişsən | bilmişdir | bilmişik | bilmişsiniz | bilmişdirlər | ||
past | simple | bildim | bildin | bildi | bildik | bildiniz | bildilər | |
continuous | bilirdim | bilirdin | bilirdi | bilirdik | bilirdiniz | bilirdilər | ||
perfect | bilmişdim | bilmişdin | bilmişdi | bilmişdik | bilmişdiniz | bilmişdilər | ||
future | definite | biləcəyəm | biləcəksən | biləcəkdir | biləcəyik | biləcəksiniz | biləcəkdirlər | |
indefinite | bilərəm | bilərsən | bilər | bilərik | bilərsiniz | bilərlər | ||
future-in-the-past | definite | biləcəkdim | biləcəkdin | biləcəkdi | biləcəkdik | biləcəkdiniz | biləcəkdilər | |
indefinite | bilərdim | bilərdin | bilərdi | bilərdik | bilərdiniz | bilərdilər | ||
conditional | present | bilsəm | bilsən | bilsə | bilsək | bilsəniz | bilsələr | |
past | bilsəydim | bilsəydin | bilsəydi | bilsəydik | bilsəydiniz | bilsəydilər | ||
subjunctive | biləm | biləsən | bilə | bilək | biləsiniz | bilələr | ||
hortative | biləsiyəm | biləsisən | biləsidir | biləsiyik | biləsisiniz | biləsidirlər | ||
obligational | present | bilməliyəm | bilməlisən | bilməlidir | bilməliyik | bilməlisiniz | bilməlidirlər | |
past | bilməliydim | bilməliydin | bilməliydi | bilməliydik | bilməliydiniz | bilməliydilər | ||
imperative | bilim | bil | bilsin | bilək | bilin | bilsinlər | ||
negative | ||||||||
subject non-past participle | bilməyən | |||||||
subject past participle | bilməmiş | |||||||
non-subject participle | with undefined agent | bilmədik | ||||||
with defined agent | (mənim +) bilmədiyim | (sənin +) bilmədiyin | (gen. agent +) bilmədiyi | (bizim +) bilmədiyimiz | (sizin +) bilmədiyiniz | (gen. agent +) bilmədiyi or bilmədikləri | ||
converb | bilməyib | |||||||
infinitive | bilməmək | |||||||
singular | plural | |||||||
first | second | third | first | second | third | |||
indicative | present | simple | bilmirəm | bilmirsən | bilmir | bilmirik | bilmirsiniz | bilmirlər |
perfect | bilməmişəm | bilməmişsən | bilməmişdir | bilməmişik | bilməmişsiniz | bilməmişdirlər | ||
past | simple | bilmədim | bilmədin | bilmədi | bilmədik | bilmədiniz | bilmədilər | |
continuous | bilmirdim | bilmirdin | bilmirdi | bilmirdik | bilmirdiniz | bilmirdilər | ||
perfect | bilməmişdim | bilməmişdin | bilməmişdi | bilməmişdik | bilməmişdiniz | bilməmişdilər | ||
future | definite | bilməyəcəyəm | bilməyəcəksən | bilməyəcəkdir | bilməyəcəyik | bilməyəcəksiniz | bilməyəcəkdirlər | |
indefinite | bilmərəm | bilmərsən | bilməz | bilmərik | bilmərsiniz | bilməzlər | ||
future-in-the-past | definite | bilməyəcəkdim | bilməyəcəkdin | bilməyəcəkdi | bilməyəcəkdik | bilməyəcəkdiniz | bilməyəcəkdilər | |
indefinite | bilməzdim | bilməzdin | bilməzdi | bilməzdik | bilməzdiniz | bilməzdilər | ||
conditional | present | bilməsəm | bilməsən | bilməsə | bilməsək | bilməsəniz | bilməsələr | |
past | bilməsəydim | bilməsəydin | bilməsəydi | bilməsəydik | bilməsəydiniz | bilməsəydilər | ||
subjunctive | bilməyəm | bilməyəsən | bilməyə | bilməyək | bilməyəsiniz | bilməyələr | ||
hortative | bilməyəsiyəm | bilməyəsisən | bilməyəsidir | bilməyəsiyik | bilməyəsisiniz | bilməyəsidirlər | ||
obligational | present | bilməməliyəm | bilməməlisən | bilməməlidir | bilməməliyik | bilməməlisiniz | bilməməlidirlər | |
past | bilməməliydim | bilməməliydin | bilməməliydi | bilməməliydik | bilməməliydiniz | bilməməliydilər | ||
imperative | bilməyim | bilmə | bilməsin | bilməyək | bilməyin | bilməsinlər |
References
- Starostin, Sergei; Dybo, Anna; Mudrak, Oleg (2003), “*bil-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
- Haneda, Koichi (2009—2010), “bilmək”, in لغات لهج هی تبریز [Vocabulary of Tabrizi Dialect] (in Persian), Tabriz: یاران, →ISBN, page 94
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.