Anexo:Peces de Chile

Chile posee 6435 km de costa,[1] nutridos por la corriente de Humboldt. El Mar chileno corresponde a las doscientas millas náuticas al Oeste de la línea baja de marea.

La fría corriente de Humboldt bañando las costas de Chile.
Río Baker, sur de Chile. Famoso por la pesca deportiva.

Dentro la ictiofauna marina, existen al menos 1182 especies de peces —56 de las cuales tienen interés comercial—,[2] destacándose el jurel, la sardina chilena y la anchoveta, entre otras.

Respecto al agua dulce, Chile posee una importante cantidad de ríos y lagos con grandes fluctuaciones de caudales dentro del año, ello sumado a la posición de estos ríos y cuerpos de agua en la proximidad del macizo andino, permite la existencia de condiciones óptimas para el desarrollo de esta fauna (buena oxigenación y circulación de los cuerpos de agua). Además se cuenta con un alto grado de endemismo que está determinado por el aislamiento geográfico del territorio, pues el macizo andino se constituye como una barrera biogeográfica sumamente efectiva. Chile cuenta con una ictiofauna nativa estrictamente dulceacuícola y diádroma —especies que migran entre el mar y el agua dulce— compuesta por 12 familias, 17 géneros, y unas 44 especies de peces.[3]

[nota 1]
[nota 2]

Clase Actinopterygii

Orden: Anguilliformes

Orden que presenta una forma alargada que semeja la de una serpiente.

Anguila.
FamiliaGéneroEspecieNombre vulgar
Derichthyidae Derichthys Derichthys serpentinus -
Moringuidae Moringua Moringua ferruginea Anguila tallarin oxidado
Muraenidae Anarchias Anarchias seychellensis -
Enchelycore Enchelycore ramosa Murena mosaico
Gymnothorax Gymnothorax australicola Murena del pacífico sur
Gymnothorax bathyphilus - (E)
Gymnothorax castaneus
Gymnothorax equatorialis
Gymnothorax eurostus Murena robusta
Gymnothorax nasuta Murena narigona (E)
Gymnothorax panamensis -
Gymnothorax porphyreus Murena de aleta baja
Gymnothorax richardsonii
Muraena Muraena appendiculata Murena (E)
Nettastomatidae Facciolella Facciolella castlei -
Nettastoma Nettastoma falcinaris -
Nettastoma parviceps -
Ophichthidae Ichthyapus Ichthyapus vulturis Anguila-culebra de nariz puntuda
OphichtusOphichthus remigerAnguila
Schismorhynchus Schismorhynchus labialis Anguila gusano
Scolecenchelys Scolecenchelys chilensis - (E)

Orden: Atheriniformes

Orden con especies marinas y de agua dulce que presentan dos aletas dorsales.

FamiliaGéneroEspecieNombre vulgar
Atherinopsidae
Basilichthys Basilichthys australisPejerrey chileno (E)
Basilichthys microlepidotusPejerrey del norte chico (E)
Odontesthes Odontesthes brevianalisCauque del Norte (E)
Odontesthes mauleanumCauque del Maule (E)
Odontesthes regiaPejerrey de mar
NotocheiridaeNotocheirusNotocheirus hubbsiPejerreicillo

Orden: Batrachoidiformes

FamiliaGéneroEspecieNombre vulgar
BatrachoididaeAphosAphos porosusPeje-bagre

Orden: Beryciformes

Orden que se caracteriza por presentar espinas muy resistentes en sus aletas.

FamiliaGéneroEspecieNombre vulgar
BerycidaeBeryxBeryx splendensAlfonsino
TrachichthyidaeHoplostethusHoplostethus atlanticusReloj anaranjado
Hoplostethus fragilis -

Orden: Characiformes

FamiliaGéneroEspecieNombre vulgar
Characidae Cheirodon Cheirodon australePocha del sur (E)
Cheirodon galusdaePocha de los lagos (E)
Cheirodon kilianiPocha (E)
Cheirodon pisciculus Pocha (E)

Orden: Clupeiformes

Orden caracterizado por tener aleta caudal homocerca.

FamiliaGéneroEspecieNombre vulgar
Clupeidae BrevoortiaBrevoortia maculataMachuelo, tritre o machete
SardinopsSardinops sagaxSardina española
SprattusSprattus fuegensisSardina austral
StrangomeraStrangomera bentinckiSardina común
EngraulidaeEngraulisEngraulis ringensAnchoveta

Orden: Cypriniformes

FamiliaGéneroEspecieNombre vulgar
Cyprinidae
CarassiusCarassius carassiusCarpín
CyprinusCyprinus carpioCarpa
TincaTinca tincaTenca

Orden: Cyprinodontiformes

FamiliaGéneroEspecieNombre vulgar
Cyprinodontidae Orestias Orestias ascotanensis Karachi (E)
PoeciliidaeGambusiaGambusia holbrookiPochita

Orden: Gadiformes

Orden provisto de aletas sin radios espinosos.

FamiliaGéneroEspecieNombre vulgar
Merlucciidae MacruronusMacruronus magellanicusMerluza de cola
Merluccius Merluccius australisMerluza austral
Merluccius gayi gayiMerluza chilena
Merluccius hubbsiMerluza argentina
MoridaeSalilotaSalilota australisBrótula

Orden: Gobiesociformes

FamiliaGéneroEspecieNombre vulgar
Gobiesocidae Gobiesox Gobiesox marmoratusPeje-sapo veteado
Sicyases Sicyases brevirostris Peje-sapo de Juan Fernández (E)
Sicyases sanguineusPeje-sapo

Orden: Mugiliformes

Orden extendido por todo el mundo, tanto en mares templados como tropicales.

FamiliaGéneroEspecieNombre vulgar
MugilidaeMugilMugil cephalusLisa

Orden: Perciformes

Incluyendo a alrededor del 40% de todos los peces, es el orden más grande de vertebrados.

Reineta
FamiliaGéneroEspecieNombre vulgar
AplodactylidaeAplodactylusAplodactylus punctatusJerguilla
Blenniidae HypsoblenniusHypsoblennius sordidusTorito
Scartichthys Scartichthys crapulatus Borrachilla punteada (E)
Scartichthys gigasBorrachilla
Scartichthys variolatus Borrachilla de Juan Fernández (E)
Scartichthys viridisBorrachilla verde
BramidaeBramaBrama australisReineta
BovichthyidaeCottopercaCottoperca gobioTorito de los canales
Carangidae
SeriolaSeriola lalandiDorado
TrachurusTrachurus murphyiJurel
Centrolophidae
Seriolella
Seriolella caeruleaCojinoba del sur
Seriolella porosaCojinoba
Seriolella punctataCojinoba moteada
Seriolella violaceaCojinoba del norte
Cheilodactylidae
CheilodactylusCheilodactylus variegatusPintacha
NemadactylusNemadactylus bergiBreca
CichlidaeAustraloherosAustraloheros facetusChanchito
Clinidae Myxodes Myxodes viridis Doncellita
CoryphaenidaeCoryphaenaCoryphaena hippurusPalometa
Eleginopidae EleginopsEleginops maclovinusRóbalo
GempylidaeThyrsitesThyrsites atunSierra
Haemulidae
Anisotremus Anisotremus scapularisSargo
IsaciaIsacia conceptionisCabinza
IstioporidaeTetrapturusTetrapturus audaxMarlín
Kyphosidae
GrausGraus nigraVieja, Mulata
MedialunaMedialuna ancietaeAcha
LabridaeSemicossyphusSemicossyphus darwiniPejeperro
LabrisomidaeLabrisomusLabrisomus philippiiTomoyo
Nototheniidae
DissostichusDissostichus eleginoidesBacalao de profundidad
PatagonotothenPatagonotothen ramsayiNototenia
OplegnathidaeOplegnathusOplegnathus insignisSan Pedro
Perciliidae
Percilia
Percilia gillissiCarmelita o trucha (E)
Percilia irwiniCarmelita de Concepción (E)
Percichthyidae
Percichthys Percichthys chilensis Perca chilena (E)
Percichthys melanopsTrucha negra (E)
Percichthys truchaPerca
Pinguipedidae
PinguipesPinguipes chilensisRollizo
ProlatilusProlatilus jugularisBlanquillo
Polyprionidae PolyprionPolyprion oxygeneiosBacalao de Juan Fernández
Pomacentridae
ChromisChromis crusmaCastañeta común
NexilosusNexilosus latifronsCastañeta
Sciaenidae
Cilus Cilus gilbertiCorvina
CynoscionCynoscion analisAyanque, Cachema
ParalonchurusParalonchurus peruanusRococo
Sciaena
Sciaena deliciosaRoncacho
Sciaena fasciataSargo de peña
StelliferStellifer minorMojarrilla común
Scombridae
AuxisAuxis rochei rocheiBarrilete negro
KatsuwonusKatsuwonus pelamisCachurreta
Sarda Sarda chiliensisBonito
Scomber Scomber japonicusCaballa
Thunnus
Thunnus alalungaAtún aleta larga
Thunnus albacaresAtún Aleta amarilla
Thunnus obesus Atún de ojos grandes
Serranidae
AcanthistiusAcanthistius pictusVieja tiuque
HemilutjanusHemilutjanus macropthalmosApañado
ParalabraxParalabrax humeralisCabrilla común
Sphyraenidae Sphyraena Sphyraena ensis Barracuda
TripterygiidaeTripterygionTripterygion chilensisTomollo de tres aletas
XiphiidaeXiphias Xiphias gladiusPez espada o Albacora

Orden Pleuronectiformes

Orden caracterizado por poseer un cuerpo comprimido lateralmente (aplanado), y asimétrico en los adultos.

Lenguado de ojos chicos.
FamiliaGéneroEspecieNombre vulgar
Bothidae
Paralichthys
Paralichthys adspersusLenguado
Paralichthys micropsLenguado de ojos chicos
Paralichthys patagonicusLenguado de la Patagonia
ParalichthyidaeHippoglossinaHippoglossina macropsLenguado de ojos grandes

Orden: Ophidiiformes

Orden caracterizado por su aleta caudal poco desarrollada.

FamiliaGéneroEspecieNombre vulgar
Ophidioidei
Genypterus
Genypterus blacodesCongrio dorado
Genypterus chilensisCongrio colorado
Genypterus maculatusCongrio negro

Orden: Osmeriformes

Orden que se caracteriza por poseer el maxilar muy abierto, radios ausentes en las escamas, pérdida de los huesos basisfenoides y orbitosfenoides.

FamiliaGéneroEspecieNombre vulgar
Galaxiidae Aplochiton Aplochiton zebra Farionella listada
BrachygalaxiasBrachygalaxias bullockiPeladilla (E)
Galaxias Galaxias platei Puye, puye grande
Galaxias globicepsPuye (E)
Galaxias maculatusPuye

Orden: Salmoniformes

FamiliaGéneroEspecieNombre vulgar
Salmonidae
OncorhynchusOncorhynchus mykissTrucha arcoíris
SalmoSalmo truttaTrucha común

Orden: Scorpaeniformes

Peje-diablo.
FamiliaGéneroEspecieNombre vulgar
Agonidae Agonopsis Agonopsis chiloensis Acorazado
CongiopodidaeCongiopodusCongiopodus peruvianusChanchito
Psychrolutidae Psychrolutes Psychrolutes sio Pez chancho, chascón
Scorpaenidae Scorpaena Scorpaena histrioPeje-diablo
SebastesSebastes capensis Cabrilla española
Sebastes oculatus Cabrilla

Orden: Siluriformes

Orden conformado por los llamados peces gatos o bagres.

FamiliaGéneroEspecieNombre vulgar
Diplomystidae Diplomystes Diplomystes camposensis Tollo, bagre (E)
Diplomystes chilensis Tollo de agua dulce (E)
Diplomystes incognitus Tollo, bagre (E)
Diplomystes nahuelbutaensis Tollo, bagre (E)
NematogenyidaeNematogenysNematogenys inermisBagre grande (E)
Trichomycteridae BullockiaBullockia maldonadoiBagrecito (E)
Trichomycterus Trichomycterus areolatus Bagre pintado, bagre chico (E)
Trichomycterus chiltoni Bagre (E)
Trichomycterus chungaraensisBagrecito del Chungará (E)
Trichomycterus laucaensisBagrecito del Lauca (E)
Trichomycterus rivulatusBagre de la Puna

Orden: Syngnathiformes

FamiliaGéneroEspecieNombre vulgar
SyngnathidaeLeptonotusLeptonotus blainvilleanusPez aguja

Clase Chondrichthyes

Clase que abarca a los peces vulgarmente conocidos como peces cartilaginosos.

Orden: Carcharhiniformes

FamiliaGéneroEspecieNombre vulgar
Carcharhinidae Carcharhinus Carcharhinus amblyrhynchos Tiburón gris
Carcharhinus falciformis Tiburón sedoso
Carcharhinus galapagensis Tiburón de Galápagos
Carcharhinus obscurus Tiburón arenero
Carcharhinus plumbeus -
Galeocerdo Galeocerdo cuvier Tiburón tigre
PrionacePrionace glaucaTiburón azulejo
Sphyrnidae Sphyrna Sphyrna zygaenaTiburón martillo
Scyliorhinidae Apristurus Apristurus brunneus Pejegato café
Apristurus nasutus Pejegato hocicón
Bythaelurus Bythaelurus canescens Gata café
Cephaloscyllium Cephaloscyllium ventriosum Tollo hinchado
Cephalurus Cephalurus cephalus Tollo renacuajo
Schoroederichthys Schroederichthys bivius Pintarroja del sur
Schroederichthys chilensis Pintarroja
TriakidaeGaleorhinusGaleorhinus galeusCazón
Mustelus Mustelus mento Tollo común
Mustelus whitneyi Tollo fino
Triakis Triakis maculata Tollo manchado

Orden: Chimaeriformes

Orden que incluye a las quimeras o tiburones fantasmas.

FamiliaGéneroEspecieNombre vulgar
CallorhinchidaeCallorhinchusCallorhinchus callorynchusPejegallo
Chimaeridae Hydrolagus Hydrolagus affinis Quimera de ojos chicos
Hydrolagus macrophthalmus Quimera de ojos grandes
Hydrolagus melanophasma Quimera negra
Hydrolagus pallidus -
Rhinochimaeridae Rhinochimaera Rhinochimaera pacifica Quimera de hocico largo

Orden: Hexanchiformes

FamiliaGéneroEspecieNombre vulgar
Chlamydoselachidae Chlamydoselachus Chlamydoselachus anguineus Tiburón anguila
Hexanchidae Heptranchias Heptranchias perlo Tiburón gato
HexanchusHexanchus griseusPeje-humo, tiburón gris
Notorynchus Notorynchus cepedianus Siete-agallas

Orden: Lamniformes

FamiliaGéneroEspecieNombre vulgar
Alopiidae Alopias Alopias superciliosus Peje-zorro ojón
Alopias vulpinusPeje-zorro
Cetorhinidae Cetorhinus Cetorhinus maximus Tiburón peregrino, peje-vaca
Lamnidae Carcharodon Carcharodon carcharias Tiburón blanco
IsurusIsurus oxyrinchusMarrajo
Isurus paucus Marrajo de aleta larga
Lamna Lamna nasus Tiburón sardinero
Pseudocarchariidae Pseudocarcharias Pseudocarcharias kamoharai Tiburón cocodrilo

Orden: Myliobatiformes

FamiliaGéneroEspecieNombre vulgar
Dasyatidae Dasyatis Dasyatis brevis -
Hypanus dipterurus -
Pteroplatytrygon Pteroplatytrygon violacea Pastinaca
Mobulidae Mobula Mobula japanica -
Mobula tarapacanaMantarraya
Mobula thurstoni Pez diablo
Myliobatidae Aetobatus Aetobatus ocellatus Hihimanu
Myliobatis Myliobatis chilensis Raya águila
Myliobatis peruvianus Raya águila peruana
Urotrygonidae Urobatis Urobatis marmoratus Raya clavadora chilena (E)
Urotrygon Urotrygon chilensis Raya clavadora

Orden: Orectolobiformes

FamiliaGéneroEspecieNombre vulgar
RhincodontidaeRhincodonRhincodon typusTiburón ballena

Orden: Rajiformes

FamiliaGéneroEspecieNombre vulgar
Arhynchobatidae Bathyraja Bathyraja albomaculata Raya de lunares
Bathyraja brachyurops Raya de los canales
Bathyraja cousseauae Raya de Berta
Bathyraja eatonii -
Bathyraja griseocauda Raya austral
Bathyraja longicauda Raya de cola larga
Bathyraja maccaini -
Bathyraja peruana Raya peruana
Bathyraja schroederi Raya de boca blanca
Psammobatis Psammobatis normani Raya de Norman
Psammobatis rudis Pequén de hocico blanco
Psammobatis scobina Pequén espinoso
Rhinoraja Rhinoraja albomaculata Raya de manchas blancas
Rhinoraja macloviana Raya blanca
Rhinoraja magellanica Raya de Magallanes
Rhinoraja multispinis Raya aserrada
Sympterygia Sympterygia bonapartii Raya costera del sur
Sympterygia brevicaudata Raya costera del norte
Sympterygia lima Raya costera (E)
Rajidae Amblyraja Amblyraja doellojuradoi Raya erizo
Amblyraja frerichsi Raya de hondura
Amblyraja georgiana Raya estrellada antártica
Dipturus Dipturus flavirostris - (E)
Dipturus trachyderma Raya espinosa
Gurgesiella Gurgesiella furvescens Raya abisal
Rajella Rajella nigerrima Raya negra
Rajella sadowskii Raya morada
ZearajaZearaja chilensisRaya volantín
Rhinobatidae Rhinobatos Rhinobatos planiceps Pez guitarra
Tarsistes Tarsistes phipippii - (E)

Orden: Squaliformes

FamiliaGéneroEspecieNombre vulgar
Centrophoridae Deania Deania calcea Tollo pajarito, sargento
Dalatiidae Mollisquama Mollisquama parini Tiburón de bolsillo (E)
Echinorhinidae Echinorhinus Echinorhinus cookei Tiburón negro espinoso
Etmopteridae Aculeola Aculeola nigra Tollo negro
Centroscymnus Centroscymnus crepidater Sapata negra
Centroscymnus macracanthus Sapata espinuda
Centroscymnus owstonii Pejeperro de profundidad
Etmopterus Etmopterus brachyurus -
Etmopterus granulosus Tollo lucero, gata
Etmopterus lucifer Tollo lucero diablo
Etmopterus pusillus Tollo lucero de Hawaii
Isistius Isistius brasiliensis Tollo cigarro
Euprotomicrus Euprotomicrus bispinatus Tollo pigmeo
Zameus Zameus squamulosus Gata terciopelo
Centroscyllium Centroscyllium granulatum Tollo negro raspa, narigón
Centroscyllium nigrum Tollo negro peine
Scymnodalatias Scymnodalatias oligodon Bruja
SqualidaeSqualusSqualus acanthiasTollo de cachos
Squalus blainvillei Galludo
Squalus mitsukurii Tollo de Juan Fernández
Somniosidae Somniosus Somniosus antarcticus Tiburón dormilón

Orden: Squatiniformes

FamiliaGéneroEspecieNombre vulgar
SquatinidaeSquatinaSquatina armataAngelote

Orden: Torpediniformes

Tembladera.
FamiliaGéneroEspecieNombre vulgar
NarcinidaeDiscopygeDiscopyge tschudiiTembladera
Torpedinidae Tetronarce Tetronarce microdiscus Torpedo
Tetronarce semipelagica Torpedo
Tetronarce tremens Raya eléctrica

Clase Hyperoartia

Clase que incluye a los peces agnatos (sin mandíbulas), vulgarmente conocidos con el nombre de lampreas.

Orden: Petromyzontiformes

FamiliaGéneroEspecieNombre vulgar
Geotriidae GeotriaGeotria australisLamprea de bolsa
Mordaciidae MordaciaMordacia lapicidaLamprea de agua dulce

Véase también

Notas

  1. Para los nombres vernáculos, se emplean los más utilizados en Chile.
  2. (E): Especie endémica de Chile.

Referencias

  1. Central Intelligence Agency (CIA) (2011). «Coastline» (HTML). The World Factbook (en inglés). Consultado el 30 de abril de 2011.
  2. (HTML). www.icarito.cl http://web.archive.org/web/http://www.icarito.cl/medio/articulo/0,0,38035857__184593406_1,00.html. Falta el |título= (ayuda)
  3. Habit, Evelyn y Pedro Victoriano (2005). «Peces de agua dulce de la cordillera de la Costa» (PDF). www.eula.cl. Consultado el 12 de marzo de 2012.

Medina, M., C. Vega y M. Araya (2004). Departamento de Ciencias del Mar, Universidad Arturo Prat, ed. Guía de peces marinos de la zona norte de Chile. Iquique, Chile: Industrias gráficas Tarapacá. pp. 21-90.

Méndez-Abarca, F. (2015). El acuario marino costero chileno. Arica, Chile: Fundación Reino Animal. pp. 1-178.

Méndez-Abarca F. & R. Pepe-Victoriano (2020) Peces marinos del norte de Chile: guía para la identificación y mantención en cautiverio. Vol. I. Fundación Reino Animal & ONG por la conservación de la vida salvaje. Arica, Chile. 1-79 pp.

Este artículo ha sido escrito por Wikipedia. El texto está disponible bajo la licencia Creative Commons - Atribución - CompartirIgual. Pueden aplicarse cláusulas adicionales a los archivos multimedia.