خوردن
Persian
Etymology
From Middle Persian xwar-, from Proto-Iranian *hwar- (“to eat, consume”). Cognates include Kurdish xwarin (“to eat”) and vexwarin (“to drink”), Pashto خوړل (khwaṟël, “to eat”), Ossetian хӕрд (xærd, “food”) and Avestan 𐬓𐬀𐬭𐬀𐬌𐬙𐬌 (xᵛaraiti, “to consume, eat”). Compare also Old Armenian խորտիկ (xortik, “food”) and խորակ (xorak, “kind of pastry”), Iranian borrowings.
Original meaning of the root was "to take". During the Proto-Iranian period it replaced the native Indo-European root for "to eat" *h₁ed- (>Proto-Iranian *Had-; compare Latin edō, Ancient Greek ἔδω (édō), English eat), perhaps originally being used in a more informal way. The other root has been preserved in several nominal formations, such as Proto-Iranian *HaćwaHastiš (“alfalfa”) and Ossetian ад (ad, “taste”).
Pronunciation
- Vocalised Persian: خورْدَن
- IPA(key): [xoɾˈd̪æn]
Verb
| Dari Persian | خوردن |
|---|---|
| Iranian Persian | خوردن |
| Tajiki Persian | хӯрдан (xürdan) |
خوردن • (xordan) (present stem خور (xor))
Conjugation
| خوردن (xordán) |
infinitive بن واژه | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| خورد (xord) |
past stem بن ماضی |
خور (xor) |
present stem بن مضارع | ||||||
| خورده (xordé) |
past participle | خورنده (xorandé) |
present participle | ||||||
| indicative | |||||||||
| خوردیم (xórdim) |
ما | خوردم (xórdam) |
من | past گذشته ساده |
خوریم (xórim) |
ما | خورم (xóram) |
من | aorist حال ساده |
| خوردید (xórdid) |
شما | خوردی (xórdi) |
تو | خورید (xórid) |
شما | خوری (xóri) |
تو | ||
| خوردند (xórdand) |
آنها | خورد (xord) |
وی | خورند (xórand) |
آنها | خورد (xórad) |
وی | ||
| می‌خوردیم (mí-xordim) |
ما | می‌خوردم (mí-xordam) |
من | past (imperfect) گذشته استمراری |
می‌خوریم (mí-xorim) |
ما | می‌خورم (mí-xoram) |
من | present (imperfect) حال استمراری |
| می‌خوردید (mí-xordid) |
شما | می‌خوردی (mí-xordi) |
تو | می‌خورید (mí-xorid) |
شما | می‌خوری (mí-xori) |
تو | ||
| می‌خوردند (mí-xordand) |
آنها | می‌خورد (mí-xord) |
وی | می‌خورند (mí-xorand) |
آنها | می‌خورد (mí-xorad) |
وی | ||
| داشتیم می‌خوردیم (dấštim mí-xordim) |
ما | داشتم می‌خوردم (dấštam mí-xordam) |
من | past progressive گذشته مستمر |
داریم می‌خوریم (dấrim mí-xorim) |
ما | دارم می‌خورم (dấram mí-xoram) |
من | present progressive حال مستمر |
| داشتید می‌خوردید (dấštid mí-xordid) |
شما | داشتی می‌خوردی (dấšti mí-xordi) |
تو | دارید می‌خورید (dấrid mí-xorid) |
شما | داری می‌خوری (dấri mí-xori) |
تو | ||
| داشتند می‌خوردند (dấštand mí-xordand) |
آنها | داشت می‌خورد (dâšt mí-xord) |
وی | دارند می‌خورند (dấrand mí-xorand) |
آنها | دارد می‌خورد (dấrad mí-xorad) |
وی | ||
| خورده‌ایم (xordé-im) |
ما | خورده‌ام (xordé-am) |
من | present perfect حال کامل |
خورده بودیم (xordé búdim) |
ما | خورده بودم (xordé búdam) |
من | pluperfect گذشته کامل |
| خورده‌اید (xordé-id) |
شما | خورده‌ای (xordé-i) |
تو | خورده بودید (xordé búdid) |
شما | خورده بودی (xordé búdi) |
تو | ||
| خورده‌اند (xordé-and) |
آنها | خورده است (xordé ast) |
وی | خورده بودند (xordé búdand) |
آنها | خورده بود (xordé bud) |
وی | ||
| خواهیم خورد (xâhím xord) |
ما | خواهم خورد (xâhám xord) |
من | future آینده | |||||
| خواهید خورد (xâhíd xord) |
شما | خواهی خورد (xâhí xord) |
تو | ||||||
| خواهند خورد (xâhánd xord) |
آنها | خواهد خورد (xâhád xord) |
وی | ||||||
| subjunctive | |||||||||
| خورده باشیم (xordé bấšim) |
ما | خورده باشم (xordé bấšam) |
من | past گذشته التزامی |
بخوریم (bóxorim) |
ما | بخورم (bóxoram) |
من | present حال التزامی |
| خورده باشید (xordé bấšid) |
شما | خورده باشی (xordé bấši) |
تو | بخورید (bóxorid) |
شما | بخوری (bóxori) |
تو | ||
| خورده باشند (xordé bấšand) |
آنها | خورده باشد (xordé bấšad) |
وی | بخورند (bóxorand) |
آنها | بخورد (bóxorad) |
وی | ||
| بخورید (bóxorid) |
شما | بخور (bóxor) |
تو | imperative دستوری | |||||
| خوردن (xordán) |
infinitive | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| خورد (xord) |
past stem | خور (xor) |
present stem | ||||||
| خورده (xordé) |
past participle | خورنده (xorandé) |
present participle | ||||||
| indicative | |||||||||
| خوردیم (xórdim) |
ما | خوردم (xórdam) |
من | past | خوریم (xórim) |
ما | خورم (xóram) |
من | aorist |
| خوردین (xórdin) |
شما | خوردی (xórdi) |
تو | خورین (xórin) |
شما | خوری (xóri) |
تو | ||
| خوردن (xórdan) |
اونها | خورد (xórd) |
اون | خورن (xóran) |
اونها | خوره (xóre) |
اون | ||
| می‌خوردیم (mí-xordim) |
ما | می‌خوردم (mí-xordam) |
من | past (imperfect) | می‌خوریم (mí-xorim) |
ما | می‌خورم (mí-xoram) |
من | present (imperfect) |
| می‌خوردین (mí-xordin) |
شما | می‌خوردی (mí-xordi) |
تو | می‌خورین (mí-xorin) |
شما | می‌خوری (mí-xori) |
تو | ||
| می‌خوردن (mí-xordan) |
اونها | می‌خورد (mí-xord) |
اون | می‌خورن (mí-xoran) |
اونها | می‌خوره (mí-xore) |
اون | ||
| داشتیم می‌خوردیم (dấštim mí-xordim) |
ما | داشتم می‌خوردم (dấštam mí-xordam) |
من | past progressive | داریم می‌خوریم (dấrim mí-xorim) |
ما | دارم می‌خورم (dấram mí-xoram) |
من | present progressive |
| داشتین می‌خوردین (dấštin mí-xordin) |
شما | داشتی می‌خوردی (dấšti mí-xordi) |
تو | دارین می‌خورین (dấrin mí-xorin) |
شما | داری می‌خوری (dấri mí-xori) |
تو | ||
| داشتن می‌خوردن (dấštan mí-xordan) |
اونها | داشت می‌خورد (dấšt mí-xord) |
اون | دارن می‌خورن (dấran mí-xoran) |
اونها | داره می‌خوره (dấre mí-xore) |
اون | ||
| خورده‌ایم (xordím) |
ما | خورده‌ام (xordám) |
من | present perfect | خورده بودیم (xordé búdim) |
ما | خورده بودم (xordé búdam) |
من | pluperfect |
| خورده‌این (xordín) |
شما | خورده‌ای (xordí) |
تو | خورده بودین (xordé búdin) |
شما | خورده بودی (xordé búdi) |
تو | ||
| خورده‌ان (xordán) |
اونها | خورده (xordé) |
اون | خورده بودن (xordé búdan) |
اونها | خورده بود (xordé bud) |
اون | ||
| subjunctive | |||||||||
| خورده باشیم (xordé bấšim) |
ما | خورده باشم (xordé bấšam) |
من | past | بخوریم (bóxorim) |
ما | بخورم (bóxoram) |
من | present |
| خورده باشین (xordé bấšin) |
شما | خورده باشی (xordé bấši) |
تو | بخورین (bóxorin) |
شما | بخوری (bóxori) |
تو | ||
| خورده باشن (xordé bấšan) |
اونها | خورده باشه (xordé bấše) |
اون | بخورن (bóxoran) |
اونها | بخوره (bóxore) |
اون | ||
| بخورین (bóxorin) |
شما | بخور (bóxor) |
تو | imperative | |||||
Derived terms
- افسوس خوردن (afsus xordan)
- خوراندن (xorândan)
- خوردنی (xordani)
- سرما خوردن (sarmâ xordan)
- غصه خوردن (qosse xordan)
See also
References
- Hayyim, Sulayman (1934–1936), “خوردن”, in New Persian–English dictionary, Teheran: Librairie-imprimerie Beroukhim
- Cheung, Johnny (2007) Etymological Dictionary of the Iranian Verb (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 2), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 147
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.