ความรัก

From ความ (kwaam, “abstract noun prefix”) +‎ รัก (rák, “to love”).

ความรัก • (kwaam-rák)

1. Abstract noun of รัก (rák): love.
   • 2003, Supreme Court of Justice of Thailand, Judgment No. 6083/2546 (Public Prosecutor v Soem Sakhonrat):

     เห็นว่า ความรักเป็นสิ่งที่เกิดจากใจไม่อาจบังคับกันได้ ความรักที่แท้จริง คือ ความปรารถนาดีต่อคนที่ตนรัก ความยินดีที่คนที่ตนรักมีความสุข การให้อภัยเมื่อคนที่ตนรักทำผิด และการเสียสละความสุขของตนเพื่อความสุขของคนที่ตนรัก จำเลยปรารถนาจะยึดครองผู้ตายเพื่อความสุขของจำเลยเอง เมื่อไม่สมหวัง จำเลยก็ฆ่าผู้ตาย เป็นความผิดและการกระทำที่เห็นแก่ตัวเห็นแก่ได้ของจำเลยโดยฝ่ายเดียว มิได้คำนึงถึงจิตใจและความรู้สึกของผู้ตาย หาใช่ความรักไม่ ทั้งเป็นความเห็นผิดที่เป็นอันตรายต่อสังคมอย่างยิ่ง ดังนี้ แม้จะฟังข้อเท็จจริงตามที่จำเลยฎีกา ก็ถือไม่ได้ว่า จำเลยถูกผู้ตายข่มเหงอย่างร้ายแรงด้วยเหตุอันไม่เป็นธรรม

     hěn wâa kwaam-râk bpen sìng tîi gə̀ət jàak jai mâi àat bang-káp gan dâai kwaam-râk tîi tɛ́ɛ-jing kʉʉ kwaam-bpràat-tà-nǎa-dii dtɔ̀ɔ kon tîi dton râk kwaam-yin-dii tîi kon tîi dton râk mii kwaam-sùk gaan-hâi-à-pai mʉ̂ʉa kon tîi dton râk tam pìt lɛ́ gaan-sǐia-sà-là kwaam-sùk kɔ̌ɔng dton pʉ̂ʉa kwaam-sùk kɔ̌ɔng kon tîi dton râk jam-ləəi bpràat-tà-nǎa jà yʉ́t-krɔɔng pûu-dtaai pʉ̂ʉa kwaam-sùk kɔ̌ɔng jam-ləəi eeng mʉ̂ʉa mâi sǒm wǎng jam-ləəi gɔ̂ɔ kâa pûu-dtaai bpen kwaam-pìt lɛ́ gaan-grà-tam tîi hěn-gɛ̀ɛ-dtua hěn-gɛ̀ɛ-dâai kɔ̌ɔng jam-ləəi dooi fàai diiao mí dâai kam-nʉng tʉ̌ng jìt-jai lɛ́ kwaam-rúu-sʉ̀k kɔ̌ɔng pûu-dtaai hǎa châi kwaam-râk mâi táng bpen kwaam-hěn-pìt tîi bpen an-dtà-raai dtɔ̀ɔ sǎng-kom yàang ráai-rɛɛng dang-níi mɛ́ɛ jà fang kɔ̂ɔ-tét-jing dtaam tîi jam-ləəi dii-gaa gɔ̂ɔ tʉ̌ʉ mâi dâai wâa jam-ləəi tùuk pûu-dtaai kòm-hěeng yàang ráai-rɛɛng dûuai hèet an mâi bpen-tam

     The Court finds that love accrues from heart, not from compulsion. True love is goodwill towards the one a person loves, gladness when the loved one is glad, forgiveness when the loved one does something wrong, and the sacrificing of one's own happiness for the happiness of the one loved. The Defendant, however, wanted to take possession of the Deceased for the Defendant's own sake. When the Defendant was disappointed by her, the Defendant killed her. This is not love, but a crime. Such an action done out of the Defendant's selfishness and self-indulgence without considering the heart and mind of the Deceased is also a mistaken notion which is truly harmful to the society. For these reasons, even though the facts could be established according to the Defendant's final appeal, it can never be deemed that the Defendant had seriously and unjustly been oppressed by the Deceased.

   • William Shakespeare, The Merchant of Venice, translated into Thai by Rama VI:

     ความเอยความรัก เริ่มสมัครชั้นต้น ณ หนไหน เริ่มเพาะเหมาะกลางหว่างหัวใจ หรือเริ่มในสมองตรองจงดี

     kwaam əəi kwaam-râk · rə̂əm sà-màk chán dtôn ná hón nǎi · rə̂əm pɔ́ mɔ̀ glaang wàang hǔa-jai · rʉ̌ʉ rə̂əm nai sà-mɔ̌ɔng dtrɔɔng jong dii

     Tell me where is fancy bred, or in the heart, or in the head?

   • Pāli Canon, Khuddaka Nikāya, Dhammapada, 16 Piyavaggo, 212:

     ปิยโต ชายเต โสโก, ปิยโต ชายเต ภยํ. ปิยโต วิปฺปมุตฺตสฺส, นตฺถิ โสโก กุโต ภยํ. ความโศกย่อมเกิดแต่ความรัก, ภัยย่อมเกิดแต่ความรัก. ความโศกย่อมไม่มีแก่ผู้พ้นวิเศษแล้วจากความรัก, ภัยจักมีแต่ที่ไหน.

     bpì-yá-dtoo chaa-yá-dtee sǒo-goo. bpì-yá-dtoo chaa-yá-dtee pá-yang. bpì-yá-dtoo wíp-bpà-mút-dtàt-sà, nát-tì sǒo-goo gù-dtoo pá-yang. kwaam-sòok yɔ̂m gə̀ət dtɛ̀ɛ kwaam-rák, pai yɔ̂m gə̀ət dtɛ̀ɛ kwaam-rák. kwaam-sòok yɔ̂m mâi mii gɛ̀ɛ pûu pón wí-sèet lɛ́ɛo jàak kwaam-rák, pai jàk mii dtɛ̀ɛ tîi-nǎi

     Piyato jāyate soko, piyato jāyate bhayaṃ. Piyato vippamuttassa, natthi soko kuto bhayaṃ. From endearment springs grief, from endearment springs fear. For one who is wholly free from endearment there is no grief, whence then fear?